Op 1 december, Wereld Aids Dag wordt wereldwijd de aandacht gevestigd op de aidsproblematiek en de solidariteit met mensen met HIV of aids. De medicijnencocktails hebben mensen met HIV en aids dan wel nieuwe hoop gegeven, er is echter nog een hele weg af te leggen op het gebied van medicatie.
Moeizaam
Het ontwikkelen van medicijnen neemt veel tijd in beslag. Een goed product afleveren, is als het werk van Sisyfus. De medici moeten rekening houden met een heleboel factoren en werken met de informatie waarover ze beschikken. Wanneer de grote doorbraak komt, kan niemand zeggen.
Jens van Roey, Director of Medical Affairs bij Tibotec (een internationale farmaceutische firma die zich toespitst op het ontwikkelen van medicijnen tegen HIV-aids) zegt dat het ontwikkelingsproces jaren vergt. Er moeten wetten en plichten worden nageleefd. Moeilijke punten zoals dierproeven en het evolueren van de ziekte maken hun werk niet gemakkelijk. Organisaties zoals Gaia zijn tegen dierproeven, maar proeven op mensen zijn verboden. Het hele proces is een aaneenschakeling van verschillende fases.
Dilemma
De medicijnen die nu ontwikkeld worden, zijn hulpmiddelen. Maar er is meer onderzoek nodig. “Want de effecten van langdurig gebruik zijn niet gekend,” zegt van Roey. Wetenschappelijk onderzoek loopt van theoretische gegevens naar de proefbuis, naar dierproeven om uiteindelijk die resultaten door mensen te laten testen. “Dit alles noemen we de preclinusontwikkeling en die neemt jaren in beslag. Als de testen in het labo voldoen aan alle eisen, moeten de autoriteiten bepalen of het product al dan niet op de markt komt. Van de duizenden proefproducten, vinden slechts enkelen hun weg naar de consument,” aldus van Roey.
Cashflow
“Research kost geld,” zegt van Roey. “Een bedrijf investeert en verwacht geld terug. Wij moeten investeren in speciale labos. Want als je werkt met een ziekte als aids moet je je aan de hoogst gestelde normen houden.” Daar komen nog de lonen van de ca. 500 medewerkers bij. Gelukkig is Tibotec baanbrekend want heeft reeds producten op de markt gebracht. “Maar er is een constante geldstroom nodig om het hele onderzoek draaiende te houden.”
Gevaar geweken?
Begin jaren ‘80 en eind jaren ‘90 werden we om de oren geslagen met campagnes om te waarschuwen tegen de gevolgen van onbeschermde seks. Maar vandaag lijkt, dankzij de sterke evolutie die de medicijnen tegen aids gekend hebben, het gevaar geweken. Is dat daadwerkelijk zo? “Mensen verwachten wondermiddelen, maar tijd en onderzoek zijn eindeloos,” zegt Jens Van Roey.
Voor alle duidelijkheid: het gevaar is niet geweken, integendeel. Er is een stijging van het aantal besmettingen in België en dan vooral bij jongeren. De cijfers van UNAIDS (aidsorganisatie van de Verenigde Naties) en de wereldgezondheidsorganisatie stijgen ook alsmaar. “Door het verminderen van de boodschappen van de late jaren ‘90 is die generatie niet blootgesteld geweest aan de hevige campagnevoering van voor die tijd.” Er wordt vandaag o.a door Sensoa behoorlijk wat campagne gevoerd, maar er is nood aan kleinschalige initiatieven. “Jongeren moeten weten dat het nemen van medicatie geen lachertje is. Er zijn behoorlijk wat neveneffecten.”
Verschillende varianten
Aids is een complexe ziekte. Door het bestaan van verschillende varianten is er nood aan een verschillend aanbod van medicijnen. Dat geldt ook voor de ontwikkelingslanden. “In de plaats van massaal medicijnen naar ginds te sturen, moeten we de hulp aanpassen aan de plaatselijke variant van de ziekte. Alleen zo kunnen we hen efficiënt helpen,” verduidelijkt van Roey. “We moeten de ontwikkelingslanden dan ook beter begeleiden in hun vraag. We moeten onze technieken en kennis gebruiken om hen te helpen.”
© 2008 – StampMedia – Nyansile Lesedi
