Opvoeding, sensibilisering en vertrouwen in de politiek: dat zijn volgens de Borgerhoutse districtsschepen van cultuur, erfgoed, feestelijkheden, mobiliteit, communicatie, en dierenwelzijn Aïssatou Cissé (Vooruit) de sleutelbegrippen in de strijd tegen catcalling. Die vorm van straatintimidatie waarbij vrouwen worden nagefloten of nageroepen is volgens haar “denigrerend en gênant” en moet een halt toegeroepen worden. “Durf sancties op te leggen aan mannen die catcallen.”
Zoals bijna elke vrouw heeft ook Aïssatou Cissé (24) al catcalling meegemaakt. “Maar bij mij is het nooit zo heftig geweest als in de verhalen die ik hoor in mijn omgeving”, zegt ze. “Als iemand mij aanspreekt op straat negeer ik dat en loop ik door. Daarna vergeet ik dat, omdat ik er geen aandacht aan wil besteden.”
Gebeurt dat dagelijks, dat mannen je naroepen op straat?
“Niet elke dag, maar wel vaak genoeg om te weten hoe het voelt.”
Welke verhalen hoor je van vrouwen uit je omgeving?
“Van mijn kennissen of vriendinnen hoor ik dat ze wanneer ze op straat lopen, heftige opmerkingen krijgen over hun uiterlijk en over hun schoonheid. Denigrerende dingen. Zij gaan daar dan op in omdat ze zich ergeren, en dan ontstaat er een discussie.”
Komt dat gedrag van een specifieke groep mannen?
“Die groep is niet afgelijnd en is heel divers. Er zijn bepaalde plaatsen in Antwerpen waar je als vrouw niet durft te wandelen. Ook terrassen van sommige café’s vermijd ik, omdat ik weet dat ze iets zullen zeggen wanneer ik langsloop.”
Het cliché wil dat enge mannen je in donkere steegjes belagen, maar ook in het midden van een drukke straat kun je geïntimideerd worden.
“Intimidatie kan overal zijn. Dat kan hier gebeuren, op de Turnhoutsebaan, maar evengoed in minder drukke straten.”
Hoe voelt dat voor vrouwen op lange termijn, na jaren van intimidatie op straat?
“Het probleem is dat mannen die dat doen, denken dat ze vrouwen met hun opmerkingen complimenteren. Dat is in geen geval zo. Het is niet enkel gênant, het is ook denigrerend. Je voelt je vies. Als dat vaak gebeurt, heeft dat zijn effect.”
Wat doet zoiets bij u als vrouw, en als beleidsmaker?
“Persoonlijk doet het me natuurlijk iets. En als beleidsmaker ben ik mee verantwoordelijk voor de Borgerhoutenaren. Mijn taak is om via de politiek Borgerhout veilig te maken en dat doen we door bijvoorbeeld te investeren in straatverlichting, in organisaties die met vrouwen in gesprek gaan, en naar persoonlijke verhalen te luisteren. Je kan dat op zo veel manieren doen.
Zijn er ooit gevallen geweest van catcalling waarbij politie is tussen gekomen?
“Niet echt, want de meeste vrouwen denken: ‘Dat is toch maar catcalling, de politie bellen gaat ons te ver. Want wat kan de politie eraan doen?’ Ik denk dat er in de eerste plaats vertrouwen moet zijn van de burger in de politie en in de politiek. De vrouwen uit mijn netwerk die me hun verhalen vertellen, zien me op dat moment niet als politica. Maar catcalling is een onderdeel van veiligheid en dat heeft uiteraard te maken met politiek. Dat beseffen ze niet altijd.”
“Mijn taak is om Borgerhout veilig te maken door bijvoorbeeld te investeren in straatverlichting” – Aïssatou Cissé (Districtsschepen Borgerhout, Vooruit)
De antiseksismewet pakt seksuele intimidatie op de werkvloer ook strenger aan. Wat vindt u daarvan?
“Eerlijk gezegd weet ik heel weinig over die wet, maar ik kan enkel toejuichen dat ze bestaat. Ik denk ook dat er maar weinig mensen iets over weten. Want mochten meer mensen weten dat ze bestaat, zullen vrouwen zich ook beter beschermd voelen. Het is namelijk vaak zo dat vrouwen seksuele intimidatie en catcalling niet aangeven omdat ze bang zijn om niet geloofd te worden. Er moet meer gesensibiliseerd worden. Stop met victimblaming. Het is niet de schuld van de vrouw dat zij wordt lastiggevallen. Durf sancties op te leggen aan mannen die catcallen.”
Is catcallen een cultureel fenomeen?
“Catcallen kan zowel in Brasschaat als in Borgerhout, Schoten of Wilrijk gebeuren. Dat is niet per sé cultuurgebonden. Het gaat niet over de cultuur, maar over het feit dat de mannen die dat doen, niet opgevoed zijn. Dat heb je helaas overal.”
Kunnen opvoeding en onderwijs helpen in de strijd tegen seksuele intimidatie?
“Zowel de ouders als de school hebben daarin een verantwoordelijkheid. Maar het is belangrijk om daarbij niet de schuld te leggen bij de jongens of de mannen. Want dat heeft ook impact op de jongens. Het is geen eenduidig verhaal, er zijn veel factoren die we in acht moeten nemen in de strijd tegen seksuele intimidatie.”
