Met Dans Ta Présence verschijnt er zaterdag 13 april heel wat muzikaal talent op het podium van Cultureel Ontmoetingscentrum Luchtbal in Antwerpen-Noord. De show brengt Antwerpenaren uit verschillende Afrikaanse kerkgemeenschappen samen. Kan geloof anno 2019 een hefboom zijn voor jongerenemancipatie?
Antwerpen-Noord kwam afgelopen weken meermaals negatief in het nieuws omwille van uitgebrande auto’s, granaatontploffingen en andere delicten, gelinkt aan het drugsmilieu. Toch is de wijk rond Park Spoor Noord veel meer dan dat. De buurt zet in op de jongeren zelf en wil hun potentieel tot volle bloei laten komen.
Met Youth In Action stichtte Antwerpenaar Yaman Munga in 2015 een organisatie die een vrijetijdsaanbod, waaronder muziek en sport, wil creëren voor de buurtjongeren. Eén van de projecten is Dans Ta Présence, een muzikale en christelijk geïnspireerde show door jongeren tussen 15 en 28 jaar. Muzikant Andy Kisema (24) leidt de aanloop naar Dans Ta Présence in goede banen.
“Ik ben zelf opgegroeid in Antwerpen-Noord. Gelukkig kon ik me van kleins af aan bezighouden met muziek, maar ik zag dat veel jongeren in onze wijken niks om handen hadden na school of tijdens de vakanties. De afgelopen jaren is er geïnvesteerd in de opwaardering van de buurt, maar niet in de jongeren zelf. Het vrijetijdsaanbod dat er is, spreekt hen niet altijd aan. Het is vaak niet op maat van jongeren met een specifieke etnisch-culturele of religieuze achtergrond.”
“De afgelopen jaren is er geïnvesteerd in de opwaardering van de buurt, maar niet in de jongeren zelf.”
“We leven hier tussen de middenklasse en de armoede. Voor wie na school te veel doelloos rondhangt op straat ligt de weg naar de criminaliteit – snel poen pakken dus – open. Langs de andere kant zit de politie ook regelmatig op hun kap. Racial profiling en stigmatisering bestaan echt. Met Youth In Action en Dans Ta Présence creëren we nu al enkele jaren een plek waar jongeren zich onder meer artistiek kunnen ontplooien. Zelf wil ik mijn steentje bijdragen door de kansen die ik heb gekregen ook aan anderen te geven. Deze nieuwe generatie verdient nieuwe kansen.”
Zit er muziek in Antwerpen-Noord?
“Tuurlijk. (lacht) Al schrik ik er soms nog van hoeveel talent die ‘kleintjes’ wel niet hebben. We organiseren Dans Ta Présence nu al voor het derde jaar op rij. Sommigen waren er al van in het begin bij en begonnen zonder enige ervaring. Als ik zie hoe snel ze alles hebben opgepikt en welke zotte dingen zij nu al tonen, echt ziek.”
“Het mooie aan Dans Ta Présence is dat er naast muzikaal talent ook heel wat andere skills bovendrijven. De jongeren maken zelf de flyers, ze verzorgen de sociale media, leggen contacten en coördineren het event. Het gaat dus niet enkel om muzikale vaardigheden, maar ook om sociale skills. Sommigen helpen elkaar daarbuiten met schoolwerk. Die ontluikende solidariteit is leuk om te zien.”
“In eerste instantie wilden we de jongeren gewoon laten toewerken naar het event, maar al snel merkten we dat er tussen de repetities door spontaan discussies ontstonden over van alles en nog wat. Die gingen van onze dubbele identiteit – je Afrikaanse moedertaal al dan niet meer kunnen spreken – tot (homo)seksualiteit. We willen ruimte bieden voor zulke debatten, als het kan binnen het kader van onze christelijke waarden. Op die manier willen we ook spirituele groei en emancipatie bevorderen.”
“We willen ook ruimte bieden voor debatten rond identiteit en seksualiteit tegen een christelijke achtergrond.”
Jongeren emanciperen via geloof, op een traditionele en vrij conservatieve manier: dat lijkt me eerder een contradictie.
“Op het eerste zicht, misschien. Maar het geloof, ook ons christelijk geloof, evolueert mee met z’n tijd. De interpretatie van de jonge generatie strookt niet altijd meer met die van onze ouders. Zij zijn wat strikter, wij kennen minder taboes. Je merkt al snel dat mensen denken te weten hoe het zit, wat er in de Bijbel staat omdat het hen met de paplepel is ingegeven, zowel van thuis uit als in de kerk. Maar dat blijkt niet zelden fout te zijn.”
“Wat de pastoors prediken, is dus niet altijd even juist. Ze wilden ons jarenlang vooral angst en ontzag inboezemen en van alles verbieden. Maar iedereen weet dat als je iets uitdrukkelijk verbiedt, de verleiding om het toch te doen des te groter wordt. Wij willen jongeren van vandaag verschillende perspectieven bieden, pro’s en contra’s in plaats van één strikte waarheid. Verschillende dogma’s hebben stilaan hun beste tijd gehad.”
“Wij kiezen er liever voor om een open conversatie te voeren. Emancipatie en een open maatschappelijke blik kunnen gerust hand in hand gaan met religie. Ik geloof oprecht dat deze generatie toleranter is en dat ze daarvoor niet per se haar geloof moet afvallen.”
Als jullie het geloof op een andere manier belijden dan de oudere generatie, krijg je dan soms boze reacties van pastoors of ouders?
“Soms wel. De jongeren hier bloeien echt helemaal open en worden mondiger. Volgens hun ouders dan weer net iets te mondig. (lacht) Ook op vlak van geloof en cultuur zijn de iets oudere mensen niet altijd mee met hoe wij het aanpakken. Ik snap wel dat het voor hen soms te snel gaat, al kan je dat niet tegenhouden. De meeste van onze jongeren zijn in Europa grootgebracht en zijn dus veel Westerser dan onze ouders. Maar ook daarin willen we graag een brug slaan tussen verschillende generaties. Uiteindelijk is het geloof dat ons allemaal bindt. Op welke manier we dat ook beleven.”
“We vertrekken vanuit een christelijk kader, maar gaan de jongeren zelf niks opleggen. Het belangrijkste is we een veilige ruimte creëren waar we respectvol met elkaar in gesprek kunnen gaan.”
Tijdens de repetities zijn er verschillende thema’s die aan bod komen en die voer zijn voor discussies onder jongeren, zeg je. Kan God zelf ook ter discussie staan?
“Die debatten zijn er zeker ook. Lang niet iedereen die bij ons mee komt jammen is gelovig, maar beginnen daar dan soms wel over na te denken. Anderen geloven dan weer in Allah. De meesten zijn wel christelijk, omdat ze zo zijn opgevoed, maar kunnen dat dan op hun beurt in vraag stellen. We vertrekken vanuit een christelijk kader, maar gaan de jongeren zelf niks opleggen. Het belangrijkste is we een veilige ruimte creëren waar we respectvol met elkaar in gesprek kunnen blijven gaan.”
Voor deze editie van Dans Ta Présence hebben jullie gospelartiest Aimé Nkanu, bekend over het ganse Afrikaanse continent en in de diaspora, weten te strikken als headliner. Hoe ambitieus zijn jullie met dit project?
“Aimé Nkanu stond bovenaan ons verlanglijstje. Toen we vernamen dat hij in Parijs was, zijn we halsoverkop de auto ingesprongen om hem te spreken en boeken. Pourquoi pas? Het is stiekem een droom om ooit instituten te kunnen uitbouwen. Muziekacademies die jongeren met een migratieachtergrond wél aanspreken. Nu is het vaak nog te elitair, te saai en te hoogdrempelig. Maar dat is nog verre toekomstmuziek.”
“We zijn dus wel ambitieus, maar alles op zijn tijd. Met Dans Ta Présence willen we voorlopig lokaal blijven, iets dat er door en voor de community is. Die gemeenschap hoeft niet enkel Congolees te zijn. Er zijn gesprekken aan de gang met mensen uit de Nigeriaanse en Ghanese gemeenschap in Antwerpen. Dus wie weet. Het christelijke concept willen wel graag behouden.”
Dus nog altijd met de Bijbel in de hand?
“Sowieso. Da’s tegenwoordig gewoon een app op de smartphone, hé.”
Dans Ta Présence, zaterdag 13 april in CO Luchtbal, Antwerpen.
Meer info via de Facebook- en Instagrampagina.
Dit artikel werd gepubliceerd door Knack.be op 12/04/2019.
