Van 22 tot 26 mei gaat in Azerbeidzjan het Eurovisiesongfestival door. Maar het regime van president Ilham Aliyev neemt het niet zo nauw met de mensenrechten. Inwoners van hoofdstad Bakoe worden illegaal onteigend, de oppositie wordt gemuilkorfd en journalisten worden vervolgd.
Een van de voorbereidingen is de bouw van de Baku Crystal Hall, waar het Eurovisiesongfestival plaatsvindt. De Baku Crystal Hall werd gebouwd op een landtong in de Bayilbuurt, een wijk in het zuiden van de hoofdstad Bakoe. De hele wijk moest voor de bouw ervan ontruimd worden. Met een indrukwekkend machtsvertoon dwong de overheid de lokale inwoners om hun huizen te verkopen. Veel eigenaars verklaarden dat de afkoopsom die ze voor hun eigendom kregen ver onder de marktwaarde van hun huis lag. Veel van de onteigende huiseigenaars zijn bij familie ingetrokken of wonen in veel kleinere huizen en appartementen ver buiten de stad, omdat dat het enige is wat ze met de compensatiesom kunnen betalen. Het is overigens niet de eerste keer dat de overheid die illegale onteigeningspolitiek toepast. Bij de oprichting van het National Flag Square in 2007 vond er soortgelijke intimidatie plaats.
Maar de grootste wantoestanden vonden plaats in een ander deel van Bakoe. Huiseigenaars van de Basinwijk werden gewoon uit hun huis of appartement gezet toen ze weigerden te verkopen. De Basinwijk ligt in het centrum van Bakoe, waar de overheid winkelcentra en appartementen uit de grond wil stampen en een winterboulevard wil aanleggen.
Tientallen politiek gevangenen
Het Azerbeidzjaanse regime wordt fel bekritiseerd door mensenrechtenorganisaties als Amnesty International en Human Rights Watch. De Azerbeidzjaanse gevangenissen tellen meer dan zeventig politiek gevangenen. Het merendeel van hen is vorig jaar gearresteerd tijdens een betoging in Bakoe op 2 april. Het gaat om leden van oppositiepartijen Musavat en de Azerbaijan Popular Front Party (APFP). Onder hen bevinden zich onder andere partijfunctionarissen als Arif Hajili en Tural Abbasli, Avaz Zeynalli, de hoofdredacteur van de voormalige oppositiekrant Khural en Bakhtiyar Hajiyev, Harvard-alumnus, activist en blogger.
Symbool van protest
Mirze Sakit, vrij vertaald 'rustige schrijver', is het pseudoniem van een satirische poëet uit Azerbeidzjan die intussen uitgegroeid is tot een symbool van protest tegen het huidige regime. Sakit werkte als journalist voor de oppositiekrant Azadlig (vrijheid), toen hij op 23 juni 2006 opgepakt werd voor vermeend drugsbezit. Hij werd veroordeeld en zat drie jaar onschuldig vast in Gevangenis 14, de zwaarste gevangenis van Azerbeidzjan. Zijn dossier ligt momenteel voor bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
Na zijn vrijlating vond Sakit geen werk. Azadlig wilde hem niet meer aannemen uit vrees voor represailles door de overheid en uitgeverijen wilden zijn kritische boeken niet publiceren. Zonder bron van inkomsten kon Sakit niet meer voorzien in het onderhoud van zijn vrouw en vijf kinderen.
De Azerbeidzjaanse schrijver Mirze Sakit werd uitgenodigd in Antwerpen.
PEN Vlaanderen
Momenteel wonen Sakit en zijn zoon op het Antwerpse Zuid. Ze konden op uitnodiging van PEN Vlaanderen naar België komen en zijn ingetrokken in de Schrijversflat. Pen Vlaanderen is de Vlaamse afdeling van PEN international, een wereldwijde auteursvereniging die ijvert voor vrije meningsuiting en zich inzet voor vervolgde schrijvers. Via het internet probeert Mirze Sakit vanuit België nog steeds de Azerbeidzjanen te bereiken met zijn satirische poëzie.
Stem van de jeugd
In het kielzog van de Arabische lente groeide het verzet bij Azerbeidzjaanse jongeren. Daarom zijn politiek gevangenen vaak ook jongeren tussen de 20 en 30 jaar oud. De jongerentak van de oppositiepartijen en onafhankelijke jongerenorganisaties doen hun best om de aandacht van de Europese Unie op Azerbeidzjan te vestigen. Een van die jongerenorganisaties, de liberale N!DA Civic Movement, verklaarde het volgende: "We zijn niet tegen het Eurovisiesongfestival. We zijn tegen de antidemocratische houding van de overheid, inbreuken tegen eigendomsrecht en belemmering van de vrijheid van meningsuiting. We willen geen Eurosongfestival zonder die waarden. We willen een Eurosongfestival met Europese waarden."
© 2011 - StampMedia - Tural Amin, Jelle Laurijssen en Mathieu Vancamp
Dit artikel werd gepubliceerd door Nieuws.be op 18/04/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Jongerenplaneet.be op 18/04/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door MO* - online op 18/04/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Belg.be op 18/04/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 19/04/2012
