De regering-Michel I gaat het gebruik en bezit van alle drugs, zowel voor minder- als meerderjarigen, opnieuw vervolgen. Het staat haaks op de bevindingen van econoom Paul De Grauwe en toxicoloog Jan Tytgat. De Leuvense professoren pleitten voor legalisatie en regulatie van het cannabisgebruik. “Het cannabisbeleid leidt tot een corrumpering van de hele maatschappij.”
Gedaan met het gedoogbeleid: op federaal niveau komt een nultolerantie op drugsbezit en -gebruik, zoals nu al het geval is in Antwerpen . Het staat haaks op de bevindingen van professoren Paul De Grauwe en Jan Tytgat, die op 9 oktober in het Hollands College van de KU Leuven bespraken wat een betere oplossing zou kunnen zijn.
De professoren evalueerden eerder dit jaar (samen met professor Tom Decorte van UGent) de drie belangrijkste doelstellingen van het gedoogbeleid: het aantal afhankelijke personen verminderen, een afname van fysieke en psychosociale schade en ten slotte “een daling van de negatieve gevolgen van het cannabisfenomeen voor de samenleving”.
Tytgat noemde het hoog tijd voor een kritische evaluatie met betrekking tot de beleidsnota waarin het huidige cannabisbeleid staat. “We hebben vanuit onze expertise in bepaalde domeinen toch een aantal legitieme en valabele argumenten om te zeggen: zo kan het niet voort.”
Consequenties van repressieve aanpak
De hoogste prioriteit die het parlement heeft gesteld, was de preventie van cannabisgebruik, waaruit eigenlijk een repressieve aanpak volgde. Maar hier komt de paradox: hoe intensiever de repressie, hoe schaarser de drug is, hoe hoger de prijs en hoe winstgevender de verkoop ervan. “De overheid is verplicht heel veel middelen te steken in het bestrijden van illegale verkoop, maar dat los je niet op, op die manier, want uiteindelijk is het effect van die aanpak buitengewoon klein. Ondanks de repressieve aanpak blijft de consumptie van cannabis stijgen”, legde De Grauwe uit.
De repressieve aanpak heeft ook andere gevolgen. Een van die gevolgen is dat de hele sector in de criminele sfeer leeft: iedereen die daar actief is, is crimineel op een of andere manier, wat aangeeft dat hij niet terugdeinst voor criminele activiteiten. “Het leidt tot een corrumpering van de hele maatschappij, met enorme problemen van corruptie, waarbij drugsgeld wordt gebruikt. Op die manier destabiliseert de maatschappij en dat heeft alles te maken met het feit dat de productie en verdeling van cannabis illegaal is”, stelde De Grauwe.
Gevaar voor volksgezondheid
Het beleid heeft ook negatieve invloeden op de volksgezondheid, zowel individueel als maatschappelijk. “Als ik terugkijk op de laatste 20 jaar met betrekking tot cannabis, dan zie ik dat het aantal cannabisdossiers en het aantal inbeslagnames van cannabisplanten die ik als deskundige gevraagd wordt te onderzoeken, in stijgende lijn gaan”, waarschuwde Tytgat.
Inderdaad: door de repressieve aanpak is de controle op de kwaliteit, compositie en reinheid van de cannabis niet mogelijk. Ook het gebruik van pesticiden of voedingsstoffen is moeilijk te controleren. Zo kan het dat er in de illegale plantages slechte omstandigheden zijn en daardoor kan de cannabis schadelijke schimmels, bacteriën en andere vervuilingen bevatten.
“In 2013 zijn er al meer dan 1.000 illegale plantages opgedoekt en dan kennen we nog niet diegenen die onontdekt blijven. Als je dat in perspectief ziet met 10 of 20 jaar geleden, is dat werkelijk een vertienvoudiging. Dus dan kan je moeilijk beweren dat de federale beleidsnota effectief werkt en zijn doelstellingen haalt”, benadrukte Tytgat.
Regulering? Eerst legaliseren
Volgens De Grauwe zijn er twee belangrijke elementen: legalisatie en regulatie van het cannabisgebruik. “Iets dat niet legaal is, kan je niet reguleren. De illegale drugs van vandaag kan je niet reguleren, precies omdat ze illegaal zijn”, zegt hij. “Legalisatie en regulering laten het ook toe om het geld dat de overheid steekt in repressie (politie, gevangenissen) te gebruiken om drugsgebruik te ontraden”. De professor, tegenwoordig actief aan de London School of Economics and Political Science, voegt daaraan toe dat dat kan zoals in het biermodel of het tabaksmodel.
De Grauwe en Tytgat zijn geen voorstanders van drugs, maar volgens hen worden ze moreel in een hoekje geduwd en ze moeten zich daarin defensief opstellen. “We willen de zaak liever op een pragmatische manier behandelen”, klinkt het in koor. Het probleem op deze wijze oplossen kan ertoe leiden dat “het crimineel karakter ervan kan verdwijnen”.
© 2014 – StampMedia – Gosia Wyszkowska
Dit artikel werd gepubliceerd door Knack.be op 18/10/2014
