Beeld je in: je zit op een bankje in een park, omringd door de geluiden van fluitende vogels en het zachte geruis van bladeren in de wind. Mensen wandelen voorbij, sommigen joggen met oortjes in, anderen genieten van een picknick op het gras. Het lijkt een idyllische omgeving.
Jij en enkele vrienden hebben besloten om naar het park te gaan voor een ontspannen dag, maar ondanks de gezellige drukte voel je je ongewoon kalm. Om je heen wordt er gebabbeld, gelachen, het is een genoeglijk tafereel. Toch kan je het niet laten om deze levendige conversaties van buitenaf mee te volgen. Terwijl anderen genieten van elkaars gezelschap, merk je dat je worstelt om deel te nemen aan de gesprekken. Het is alsof je gevangen zit in een glazen kooi, een grens tussen aanwezig en afwezig die enkel jij kan zien.
De lucht is helder, maar er hangt een sluier van isolatie om je heen. Misschien ben je niet helemaal op je gemak in de groep, voel je je niet begrepen, of heb je gewoon het gevoel dat je er niet helemaal bij hoort. Ondanks de natuurlijke en ontspannende omgeving ervaar je een innerlijke afstand, waardoor de eenzaamheid zich stilletjes nestelt in het schijnbaar gezellige samenzijn in het park.
Die afstand vertaalt zich in een gebrek aan connectie. Hoor mij! Zie mij! Telkens weer ga je op zoek naar een mogelijkheid om die connectie te maken, maar iedere keer bots je tegen de glazen muren van je denkbeeldige kooi. Je kruipt en slentert, loopt en beukt, maar tevergeefs. De muren wijken niet.
In een tijdperk waarin jongeren worden geconfronteerd met een snel veranderende wereld en een overvloed aan uitdagingen, is het bevorderen van hun mentaal welzijn van cruciaal belang. Vandaag ervaart de jeugd een unieke set van stressoren, variërend van academische druk tot de invloed van sociale media en de onzekerheid van hun toekomst. Hoewel de soms eenzame weg naar mentale gezondheid voor jongeren zeker niet eenvoudig is, is het er een die wel de moeite waard is om te verkennen.
"Te midden van de drukte van een groot gezin kunnen zich onzichtbare muren van afstand vormen, waarachter je je alleen en verlaten kan voelen"
Eenzaamheid, wat is dat?
Eenzaamheid is wanneer je je in een bruisend huis bevindt, gevuld met lachende gezichten en het rumoer van broers en zussen. Te midden van de drukte van een groot gezin kunnen zich onzichtbare muren van afstand vormen, waarachter je je alleen en verlaten kan voelen. Het is een herinnering aan het feit dat de nabijheid van anderen niet altijd de leegte kan vullen die we soms binnenin voelen.
Eenzaamheid is wanneer we nieuw zijn op het werk, omringd door (drukke) collega's die al lang samenwerken, terwijl we worstelen om verbinding te vinden tijdens de lunchpauze en kantoorpraatjes. Eenzaamheid is wanneer zelfs ons eigen gezelschap ontoereikend is. Vaak ervaren we dit isolement niet alleen in fysieke afwezigheid van anderen, maar ook in de stille ruimte van onszelf.
Een generatie-oud taboe
Helaas blijven mentaal welzijn en eenzaamheid moeilijk bespreekbare onderwerpen in veel gezinnen. Dat heeft diepgaande gevolgen voor onder andere opgroeiende jongeren, omdat ze op die manier niet openlijk durven te praten over hun gevoelens en gedachten en de steun niet krijgen die ze nodig hebben.
Een van de redenen waarom het onderwerp zo moeilijk bespreekbaar is, zijn de heersende stigma’s en misvattingen op en over psychische gezondheid. In sommige culturen worden psychische problemen gezien als een teken van zwakte of zelfs als iets om je voor te schamen. Dat kan leiden tot het verbergen van gevoelens en het vermijden van hulp, wat uiteindelijk de toestand kan verergeren.
"Vaak ervaren we dit isolement niet alleen in fysieke afwezigheid van anderen, maar ook in de stille ruimte van onszelf"
Daarnaast kunnen de familiedruk en sociale normen in bepaalde culturen daar ook aan bijdragen. Familie-eer en de druk om het behouden van een positief imago kunnen ertoe leiden dat jongeren hun eigen geestelijke gezondheid verwaarlozen om de schijn van ‘normaal’ te behouden.
'Hoe voel jij je vandaag?'
Het is van essentieel belang om onderwerpen zoals deze (opnieuw) bespreekbaar te maken. Dat begint met bewustwording en educatie over mentale gezondheid, zowel binnen de familie- en gemeenschapskringen als in de bredere samenlevingen. Het is belangrijk om te erkennen dat psychische problemen iedereen kunnen treffen, ongeacht achtergrond, cultuur of status.
Het is volkomen normaal om je af en toe (mentaal) slecht te voelen, want die momenten maken deel uit van het mens zijn. Het is ook niet ongebruikelijk om je eenzaam, alleen of geïsoleerd te voelen. In deze tijden van ongemak en twijfel kunnen we vaak de diepere lagen van onszelf ontdekken en beter begrijpen. Het is een proces van groei en zelfreflectie dat ons kan helpen sterker te worden.
Het is echter cruciaal om te benadrukken dat wanneer we ons in een mentaal moeilijke periode bevinden, we niet alleen hoeven te staan. Een steunend netwerk van vrienden, familie of professionele hulp kan een wereld van verschil betekenen. Praten over je gevoelens en gedachten kan een therapeutische uitlaatklep zijn en kan helpen om op een gezonde manier om te gaan met je emoties.
Daarom is het belangrijk dat we ruimte creëren voor open en eerlijke gesprekken over mentale gezondheid in gezinnen, maar ook in culturen. Door de stilte te doorbreken, kunnen we het stigma doorbreken en mensen aanmoedigen om tijdig hulp te zoeken wanneer dat nodig is.
