Het station van Brussel-Zuid zou het Belgische visitekaartje voor buitenlandse toeristen moeten zijn, maar is in plaats daarvan bevlekt met overlast en criminaliteit. Dat is de teneur van de media naar aanleiding van een open brief van NMBS-topvrouw Sophie Dutordoir. In die brief klaagt ze het asociaal gedrag en de onveiligheid in het station aan. Het VRT-programma Terzake maakte de stand van zaken op in een reportage ter plaatse. Daarin schuiven de politiek en buurtbewoners extra beveiling als de oplossing naar voor. Maar wat als we het probleem bij de wortels zouden aanpakken met een humaan beleid, in plaats van het onkruid telkens opnieuw kort te wieken?
Weten journalisten nog wat mensen écht bezighoudt? Barsten media nog genoeg uit hun bubbel? Dat was de vraag bij de schrijfwedstrijd 'Eyes Write Open' naar aanleiding van de twintigste verjaardag van MO*. StampMedia zetelde mee in de jury. Meer dan veertig jongeren beantwoordden die opdracht met een column. Dit was de inzending van Maria Saldi.
“Ik verwachtte chocoladegeur, maar ik rook pis”, getuigt een toeriste al lachend. Het wordt prompt de kop van de Terzake-reportage. De focus van het nieuwsitem is ook net dát: het gezichtsverlies van België bij internationale toeristen door de overlast in en rond de stationsgebouwen. Over de concrete inhoud van de overlast komen we nochtans amper iets te weten in het stuk. Een Belgische reiziger die verklaart ‘niet racistisch’ te willen klinken, weet alvast de oorzaak van de overlast. Zijn neus ophalend, alsof hij ze kan ruiken, beklaagt hij zich over al het ‘buitenlands gespuis’ dat in het station aanwezig is. En dan heeft hij het waarschijnlijk niet over de buitenlandse toeristen waarvoor we ons station moeten opwaarderen.
Naast die verdraagzame pendelaar komen nog enkele belanghebbende partijen aan bod. De burgemeester van Sint-Gillis, de lokale politie, de Brusselse hotelassociatie én Katia van de Katia & Vonny Flowershop in het station. Vermoedelijk hadden de reportagemakers daarom geen zendtijd meer over om de dakloze bewoners van het station of de sociaal werkers die rechtstreeks met hen in contact staan aan het woord te laten. Gelukkig weten de geïnterviewden dé oplossing: meer politie en beveiliging inzetten. Dat zal de ‘overlast wegwerken’. Alsof het over onkruid gaat dat moet gewied worden, en niet over mensen. Mensen die gefaald zijn door ons migratie-, daklozen-, en socialezekerheidssysteem. En die komen enkel op de politieke agenda als ze ons blazoen besmetten omdat ‘de mensen’ zich niet meer veilig voelen.
“Criminaliteit in Brussel-Zuid komt niet uit de voegen van het perronbeton gesproten, het is gewoonweg één van de zovele manifestaties van verkeerde politieke prioriteiten”
Ik kreeg bijna hoop toen de vertegenwoordiger van de Brusselse hotelassociatie verklaarde dat de federale overheid in actie moest schieten in samenwerking met alle politieke niveaus. Alleen doelde hij niet op een beter beleid dat ervoor zorgt dat mensen niet in dakloosheid of criminaliteit worden geduwd. Over een humaner en efficiënter asielbeleid, inzetten op herhuisvesting en verslavingsbegeleiding repte hij met geen woord.
De samenwerking met de politiek is volgens de Brusselse hotelassociatie vooral nodig om het station van Brussel-Zuid een speciale veiligheidszone toe te kennen. Met dus nog extra politie en beveiliging. In plaats van het probleem bij de wortels aan te pakken, lijkt het hen dus adequater om constante politiemonitoring te financieren. Naar mijn weten heeft die aanpak dakloosheid en criminaliteit hoogstens verplaatst, maar nooit doen verdwijnen. We kunnen zo van het volledig Brussels grondgebied een speciale veiligheidszone maken. Criminaliteit in Brussel-Zuid komt niet uit de voegen van het perronbeton gesproten, het is gewoonweg één van de zovele manifestaties van verkeerde politieke prioriteiten.
“De NMBS, de politie, de handelaars, de buurtbewoners en de lokale politici willen allemaal hetzelfde: Brussel-Zuid de status en de grandeur geven die het verdient.” Zo sluit de reportage af. Ik vraag me af wat ‘de overlast’ dan verdient. Een sociaal opvangnet, een humaan asielbeleid? Het station als visitekaartje oppoetsen lijkt een grotere prioriteit. Toch is er één iemand in de reportage die aanhaalt dat de bewoners van het station een betere integratie in de maatschappij verdienen: Katia van de Katia & Vonny Flowershop. Misschien is het wel door haar plantenkennis dat ze weet dat men onkruid niet weg krijgt door het kort te wieken, maar door het bij de wortels aan te pakken.
Dit artikel werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 18/12/2023.
