© Freepik

“Lange tijd heb ik het gevoel gehad dat ik als zwart meisje zo snel volwassen moest worden, dat ik geen tijd gekregen heb om ten volle van mijn jeugd te genieten”, schrijft Patricia da Costa in deze openhartige column.

Toen ik jonger was, had ik al verplichtingen die mijn witte vrienden niet hadden. Al van jongs af aan zorgde ik voor mijn broers en zussen. Ik haalde ze op toen ik acht was. Op andere momenten moest ik op ze passen. Als er iets zou gebeuren, zou het mijn schuld zijn.

Naarmate ik ouder werd, kreeg ik steeds meer verplichtingen. Ik denk dat ik op 11-jarige leeftijd begon te helpen met het huishouden en rond de leeftijd van 13 jaar moest ik in de keuken staan. ​Terwijl de ‘volwassenen’ aan het koken waren, ik kon leren door te kijken. Het eerste wat ik kookte, was rijst.

Toen ik 14 was, moest ik me vrouwelijker beginnen te kleden, zodat ik er meer als een volwassen vrouw zou uitzien. Ik mocht mijn ‘kinderachtige’ kleding niet meer dragen. Ik herinner me hoe mijn moeder me in de kledingwinkel naar de sectie voor volwassen vrouwen bracht om kleding voor me uit te zoeken die meer bij 'mijn leeftijd’ paste. Ik voelde me er nooit op mijn gemak bij. Ik had altijd het gevoel dat mensen naar me staarden. Op diezelfde leeftijd begonnen mensen opmerkingen te maken over mijn lichaam, over hoe vrouwelijk en volwassen ik eruitzag voor mijn leeftijd. ‘Je rondingen zijn gegroeid, Patricia’. Ik herinner me hoe ongemakkelijk ik me voelde. Vlak na dat eerste incident begon ik meer oversized kleding te dragen om mijn lichaam te verbergen.

“Toen ik 14 was, moest ik me vrouwelijker kleden, zodat ik er meer als een volwassen vrouw uit zou zien. Ik mocht mijn ‘kinderachtige’ kleding niet meer dragen”

Rond de leeftijd van misschien 15 jaar had ik het gevoel dat ik de meeste van mijn leeftijdsgenoten was ontgroeid. Ik kon niet lachen om de dingen die ze grappig vonden en meestal vond ik ze gewoon te kinderachtig voor onze leeftijd.

Ghetto

Op een gegeven moment ging ik echt niet meer graag naar school. Ik had niet het gevoel dat ik echt bij de klas hoorde. Lange tijd had ik het gevoel dat ik op een bepaalde manier zo snel volwassen moest worden, dat ik geen tijd had om ten volle van mijn jeugd te genieten. Ik herinner me bijvoorbeeld dat toen ik 10 was, mijn ouders me vertelden dat ik te oud was om met poppen te spelen.

Op 14-jarige leeftijd had ik al te maken met de veelvoorkomende stereotypen die in de media over zwarte vrouwen werden verteld, zoals dat ze boos zijn, ghetto zijn, niet netjes zijn en vooral luidruchtig zijn. Ik was daar het totaal tegenovergestelde van, maar toch veronderstelde men dat ik dat allemaal was. Daardoor wilde ik mezelf nog meer naar de achtergrond verschuiven, zodat ik het stereotype zeker niet zou versterken.

Pas nu, op mijn 21ste, zie ik wat de adultificatie van mij als kind heeft gedaan met mijn mentale gezondheid en leer ik nog altijd de hogere normen en verplichtingen af die ik zo lang normaal vond, zoals er altijd moeten zijn voor mijn ouders door te bemiddelen tussen hen of de ouderrol opnemen voor mijn jongere zus en broer.

“Pas nu ben ik mij bewust van wat de adultificatie van mij als kind heeft gedaan met mijn mentale gezondheid”

Het adultificeren van zwarte meisjes betekent dat zwarte meisjes al als volwassenen worden gezien en ook zo behandeld worden. Hun kindertijd wordt weggenomen en ze worden niet als een onschuldig kind gezien, door hen hoge verplichtingen en normen op te leggen, hen te beoordelen op hoe ze eruitzien en hoe ze zichzelf uiten.

Emotionele incest

De adultificatie van zwarte meisjes is een fenomeen dat al sinds de slavernij een rol speelt in onze moderne samenleving. Tijdens de slavernij van zwarte mensen kwam dat tot uiting door jonge, zwarte meisjes aan het werk te zetten zodra ze ‘oud’ genoeg waren. Ze moesten dan op de velden werken of meehelpen in het huishouden van de slavenmeester. Wanneer de meisjes dan ‘rijp’ waren – dat was wanneer ze hun maandstonden kregen – werden ze verkocht of uitgehuwelijkt en herhaalde het proces zich later met hun kinderen. Hoewel slavernij al een lange tijd afgeschaft is, is de adultificatie van zwarte meisjes nog altijd reëel. En zolang we ons niet bewust zijn van dit fenomeen, zal het nog lang blijven bestaan.

Maar waar ligt de grens met het kind-zijn? Onlangs zag ik een tweet voorbijkomen over emotionele incest. Dat klinkt op het eerste gehoor enorm heftig. Emotionele incest is volgens de tweet een volwassene die een kind gebruikt voor emotionele voldoening. Hierbij wordt het kind gedwongen om de volwassene emotioneel te steunen, waardoor de grens tussen ouder en kind vervaagt. Dat kan gaan van als kind moeten bemiddelen tijdens een ruzie tussen je ouders, het kind om advies vragen over volwassen zaken, maar ook verwachten dat het kind je complimenteert/aanprijst of het kind dwingen je beste vriend te zijn en verbieden geen andere vrienden te hebben.

Volgens de website ‘de verslaving voorbij’ is het grootste risico bij emotionele incest voor het kind dat het zijn eigen grenzen niet leert kennen en afbakenen. Met als gevolg dat het kind de verantwoordelijkheid draagt voor de volwassene. Daardoor kan het zijn dat het kind later moeilijkheden ondervindt in relaties en sneller in een toxische relatie kan belanden. Last hebben van verlatings- en/of bindingsangst kan ook een factor zijn, net als het gevoel hebben van nooit genoeg te zijn.

“Stereotypes over zwarte meisjes en vrouwen over de tijd heen zullen vervagen, maar dat zal nog niet voor morgen zijn”

Het is belangrjik dat we het bestaan van fenomenen als ‘adultificatie’ en ‘emotionele incest’ erkennen. De grens tussen de twee is dun. Ook ‘parentificatie’ komt hierbij kijken. Dat gebeurt wanneer het kind veel te vroeg de rol als volwassene op zich heeft moet nemen en de rol tussen ouder en kind omgewisseld is. De ouder rekent op het kind voor emotionele steun in plaats van omgekeerd.

Zullen we zwarte meisjes dan ooit als kinderen zien? Ik geloof dat stereotypes over zwarte meisjes en vrouwen over de tijd heen zullen vervagen, maar dat zal nog niet voor morgen zijn. Het is belangrijk dat we erkennen dat het een systematisch probleem is. We zullen eerst in onszelf moeten kijken of we het fenomeen niet onbewust zelf in stand houden. Daarnaast moeten we ook actief andere mensen hierover informeren.


Dit artikel werd gepubliceerd door Knack Weekend op 06/01/2023.

vorige volgende