Als het van Belgische instanties afhangt, smeren we binnenkort insectenpasta op onze boterham. Op Europees niveau heerst er binnen de novel food wetgeving besluiteloosheid over de consumptie van insecten, waardoor nationale overheden voorlopig vrij spel hebben.
Novel foods zijn voedingsmiddelen en ingrediënten die binnen de Europese Unie niet eerder werden verhandeld. Voorbeelden hiervan zijn het genetisch gemodificeerde maïs en soja, maar ook insecten zoals krekels, sprinkhanen, wormen, rupsen en larven. De novel food wetgeving bevindt zich voor insecten echter al een aanzienlijke periode in een ‘grijze zone’. Het stelt dat producten voor 15 mei 1997 al in een beduidende hoeveelheid door de mens geconsumeerd moeten zijn geweest om als novel food erkend te worden. Is dat niet het geval, dan verschijnt het artikel onder geen enkele andere voorwaarde op de markt. Dat het insect doorheen de geschiedenis van de mens altijd tot het dieet heeft behoord, valt niet te ontkennen. Maar het ene voedselpatroon is het andere niet en de gemiddelde Europeaan speelt op dagelijkse basis lang niet zoveel sprinkhanen binnen als een Aziaat of Afrikaan.
Aanslepend onderzoek
De Europese Commissie en het EFSA komen door de huidige voorschriften dus voor een flink struikelblok te staan. “Het onderzoek in de aanvraagprocedure sleept nu al maanden aan en het einde lijkt nog niet in zicht”, meldt Sven Hendrinckx van de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid. “De commissie wil entomofagie voor de EU niet zomaar afketsen, maar het is niet eenvoudig om voor onze regio aan te tonen dat er ooit in grote hoeveelheden insecten werden gegeten”, aldus Hendrinckx. Toch draait de geruchtenmolen volop en hoort de medewerker in de wandelgangen wel eens dat een uitspraak voor 2013 zou zijn. “Maar dat kan niemand officieel bevestigen”, voegt hij eraan toe.
Sanctioneren niet mogelijk
Momenteel is het dus niet zwart op wit wettelijk toegestaan om te handelen in insecten voor menselijke consumptie. “Personen die het toch doen, kunnen we eigenlijk niet sanctioneren omdat er zo weinig voorschriften voor zijn”, vertelt Lieve Busschots van het Federaal Voedselagentschap. Maar tot nog toe is er maar één persoon in België actief in insectenhandel voor de voedselmarkt. Peter De Batist is eigenaar van de onderneming Ecology-Projects en runt zijn business bovendien legaal. “Ik heb mijn project oorspronkelijk aangegeven als culturele activiteit en nadien meegewerkt aan de studie HACCP. Hierdoor heeft de overheid me de toelating verschaft om in insecten bestemd voor menselijke consumptie te handelen”, bevestigt De Batist.
België wacht niet op Europa
Volgens de ondernemer is onze regering ook verre van afkerig ten opzichte van consumptie op grote schaal. “België wacht, zoals Nederland, Duitsland en Italië, niet op een uitspraak van de Europese Commissie en werkt zelf aan richtlijnen om het nuttigen en verkopen van insecten officieel en legaal te maken”, aldus De Batist.
Logische evolutie
Ruim tien miljoen jaar geleden aten mensen al insecten.Tot op de dag van vandaag staan ze op het menu van vier miljard mensen in 120 landen. “Het wordt dus tijd dat we de gewoonte ook in onze Westerse wereld ingeburgerd krijgen”, meent De Batist. “Een nieuw eetpatroon gebaseerd op insecten zou de intensieve veeteelt sterk afbouwen. Het is bovendien erg voedzaam en allesbehalve onhygiënisch.” Dat lijken meer mensen te geloven, want meer en meer restaurants of koks nemen contact op met De Batist om zich over de producten te informeren. “Chef-kok Sofie Dumont bijvoorbeeld is vreselijk enthousiast over het concept. Voor velen is de consumptie van insecten al een logische evolutie. Sceptici moeten zich gewoon over hun angst heen zetten en eens een sprinkhaan proberen,” aldus De Batist.
© 2012 - StampMedia - Lieselotte Wröbel
Dit artikel werd gepubliceerd door Nieuws.be op 01/12/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Jongerenplaneet.be op 01/12/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 01/12/2012