Drieëntwintig jaar en bijna een lokale bekendheid. In heel Herk-de-Stad is er nauwelijks een gezin dat Domien Bertels niet kent. Van de voetbaltraining, van de speelpleinwerking, van de scouts of van dat ene grote tuinfeest waar Funnyevents enkele springkastelen en een ballonknoper kwam afzetten: je zegt het maar. Domien is een sociale duizendpoot en een volbloed entertainer, en hij doet dat allemaal met hart en ziel. “Het is een passie die nooit zal ophouden.”
Op een gure dinsdagavond hebben we afgesproken met Domien Bertels (23), net buiten het centrum van Herk-de-Stad. Hij zit nog achter zijn platenspeler wanneer we via de zijdeur zijn pas gekochte stulpje betreden. Hij neemt ons meteen mee voor een korte rondleiding. Een traditionele woonkamer met resem elpees in de hoek, een aantal cd’s op de plank eronder. Een antiek keukentje met stopcontacten op de gekste plaatsen. “Het is een erg oud huis”, vertelt hij. “Zoals je ziet, is er nog erg veel werk aan.” Werk dat allicht maanden, zo niet jaren, zal blijven liggen. Want tijd, dat is iets wat hij nauwelijks heeft.
Hij toont ons de agenda op zijn smartphone. Het maakt meteen duidelijk waarom het zo moeilijk was om een gaatje te vinden voor een interview. Vergadering speelplein, Scouts Akabe (mindervalidenwerking) en voetbaltraining zijn enkele in het oog springende agendapunten. “Ik geraak gewoonweg niet op tijd in mijn bed”, klaagt hij. We begrijpen het: een smeekbede om het interview niet te lang te maken. Tevergeefs, zal achteraf duidelijk worden, want het interview loopt flink uit.
Goede genen
Hoe kan je met zo’n bomvolle agenda blijven functioneren, vragen we ons luidop af. “Als je doet wat je graag doet, heb je een voldaan gevoel en blijf je gewoon doorgaan”, antwoordt Domien simpelweg. En of hij het graag doet. Kinderen animeren en amuseren is een passie die al sinds zijn vijftiende, als het al niet vroeger is, zijn leven domineert. Mogelijk zit het zelfs in zijn genen: zijn grootvader was namelijk de oprichter van Speelpleinwerking Kameleon, waarvan hij nu zelf voorzitter is. “Ik ben er pas achter gekomen, toen ik zelf al in de leiding zat”, lacht hij. Ook zijn mama zette zich jarenlang in voor een speelpleinwerking en voor Kazou.
Domien komt uit een grote familie. Hij werd als enige jongen overschaduwd door vier zussen, maar dat vindt hij eerder een zegen dan een vloek. “Door in een grote familie op te groeien, leerden we met elkaar omgaan. Onze sociale skills zijn goed ontwikkeld en we hebben voeling om met kinderen of mensen in het algemeen om te gaan.” En zo vond hij, met dank aan zijn ouders en zussen, stilaan de weg naar de lokale speelpleinwerking.
Speelpleinwerking
“Speelpleinwerking Kameleon was een goed begin van mijn ‘loopbaan’ als animator”, zegt Domien. “Mede-monitoren leerden me de kneepjes van het vak. Hoe ik leuke spelletjes moest ineensteken, bijvoorbeeld. Of hoe ik met moeilijkere kinderen moest leren omgaan.”
Zijn visie was duidelijk: kinderen de beste tijd van hun leven geven. Daarvoor durfde hij ook gerust out of the box te denken. Zo leerde hij zichzelf, met behulp van YouTube, ballonknopen om net dat tikkeltje méér te kunnen bieden als animator. Gestaag werkte hij zich op en zo belandde hij uiteindelijk op de spreekwoordelijke voorzittersstoel. “Dat was een zware verantwoordelijkheid die ze me toeschoven, maar ik heb nog steeds geen moment spijt dat ik die taak op me heb genomen.”
Ook Sara Colson, medeverantwoordelijke van de speelpleinwerking, bevestigt Domiens passie: “Hij is altijd al een bevlogen animator geweest. Hij is aangenaam gezelschap en zit bovendien boordevol originele spelideeën. Kinderen zijn wég van hem. Hij verdiende het voorzitterschap meer dan wie ook, en is er doorheen de jaren glansrijk in geslaagd onze werking mee in goede banen te leiden. Niet dat het altijd even gemakkelijk is met Domien als hoofdverantwoordelijke: hij is zeer eigenwijs en soms erg nonchalant. Maar dat hij een grote meerwaarde is voor onze werking, daar bestaat geen twijfel over.”
Ondertussen slijt Domien al zijn achtste jaar bij SPW Kameleon. De werking ligt hem nauw aan het hart, maar hij voelt dat het tijd is voor iets anders. “Na al die jaren denk ik dat het tijd is de fakkel aan een frisse, jonge geest door te geven en iemand anders mijn plaats te laten innemen.”
Dat is allesbehalve gemakkelijk, geeft hij toe. “De speelpleinwerking is eigenlijk mijn kindje. In de afgelopen jaren zijn we erin geslaagd om een slecht draaiende werking om te toveren tot een goed geoliede machine. Er zijn nu drie keer meer kinderen dan toen ik als vijftienjarige startte. Het is dan ook moeilijk om de werking los te laten, omdat je niet wilt dat die terugzakt naar een dieptepunt. In die zin is het een zure appel waar ik doorheen zal moeten bijten.”
Duizendpoot
Niet dat Domien nu in een zwart gat zal terechtkomen. Naast Speelpleinwerking Kameleon kan hij sinds kort ook rekenen op Scouts Akabe om zijn agenda te vullen. Dat is een werking voor kinderen en jongeren met een mentale en/of fysieke beperking. Een heel andere uitdaging.
“Ik heb er lang over nagedacht, want het is tenslotte elke dag een zware confrontatie. Natuurlijk verdienen die kinderen ook een leuke namiddag, maar het is toch een klik die je moet kunnen maken.” Het moeilijkste eraan? “Je draagt na zo’n dag altijd een volle rugzak met je mee. Het is een kunst om die, vóór je vertrekt, al wat te legen, door bijvoorbeeld te praten met medemonitoren, om de geladenheid niet mee te nemen naar huis.”
Maar hij doet ook dat met veel enthousiasme. “We doen ons uiterste best om ook die kinderen te entertainen. En niet alleen entertainen trouwens, maar ook herintegreren. Kinderen met een beperking zijn namelijk vaak, bewust of onbewust, afgezonderd van ‘gewone’ kinderen. Dat is jammer, want er zijn ook heel wat spelletjes die voor álle kinderen geschikt zijn.”
Hij is dan ook tegen de zogenaamde begeleiding op maat. “Er wordt vaak een onderscheid gemaakt in jeugdverenigingen. Enerzijds heb je verenigingen, vaak voor mindervaliden, die zich richten op inclusie. Dat wil zeggen: een op maat gemaakt programma zonder al te veel uitdagingen. Anderzijds heb je verenigingen die zich richten op exclusie, zoals de klassieke Chiro. Belangrijk daar is het avontuurlijke en het grensverleggende. Het is jammer dat dit onderscheid wordt gemaakt. Natuurlijk moet je rekening houden met wat de kinderen kunnen en wat niet, maar het is ook erg belangrijk dat ze hun grenzen leren verleggen, of ze nu een beperking hebben of niet.”
Voldoening
Nadat hij even kort zijn gsm bekijkt – fuck, Standard Luik staat 0-1 achter tegen KV Oostende! - vragen we hem wat zijn drijfveer is. Wat in godsnaam zorgt ervoor dat iemand al zijn vrije tijd opoffert om zich helemaal ten dienste te stellen van kinderen? “Het is de lach van een kind. De dankbaarheid die de kinderen je onbewust teruggeven, is gewoon onbeschrijfelijk. Maar daarnaast merk ik ook dat wat ik doe, een grote én positieve invloed heeft op mijn eigen persoonlijke ontwikkeling.”
“In mijn eerste jaren werd ik als het ware gewoon de leeuwenkooi ingegooid. Het was een trial-and-errorproces, maar daardoor heb ik wel meteen verantwoordelijkheid leren nemen. Ik mag dan pas 23 zijn, maar mijn verantwoordelijkheidsgevoel is dankzij de werkingen met kinderen erg goed ontwikkeld.”
Tot slot brengen we het gesprek op het animatorentekort binnen de jeugdwerkingen. “Ja, daar hebben we ook wel last van. Zo besloten we afgelopen jaar om de speelpleinperiode van acht weken te reduceren naar zes weken. Jammer, maar het is niet anders. We kregen de roosters gewoon niet opgevuld.”
Nochtans zijn er nu meer vrijwilligers dan pakweg vijftien jaar geleden. “Het is niet echt een monitorentekort, maar onze medewerkers willen gewoon minder dagen op het plein staan. In plaats van een hele maand, willen ze maar een week.”
Een probleem dat alleen maar kan gecompenseerd worden met meer monitoren. Hoe? “Volgens mij zijn er wel mensen genoeg die willen meewerken, maar ze durven vaak gewoon de stap niet te zetten. Verlegenheid en groepsdruk vind ik de belangrijkste boosdoeners. Ik zou zeggen: laat je niet beïnvloeden door anderen, volg je hart en doe wat je wilt doen. En aan alle twijfelaars: probeer het gewoon! Wie weet ontdek je zo dé passie van je leven, net als ik.”
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Nieuwsblad - online op 19/01/2018
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Belang van Limburg op 19/01/2018
