Een rijbewijs. Het wordt door veel mensen beschouwd als een dure bedoening. Maar wat als je in armoede leeft? “Veel van onze jongeren willen een rijbewijs om hun kansen op werk te vergroten, maar het is gewoon niet haalbaar”, stelt Roeland Smeyers van Betonne Jeugd, dat in Antwerpen kansarme jongeren ondersteunt.
Betonne Jeugd, in hartje Antwerpen, richt zich op jonge mensen die in armoede opgroeien en geen aansluiting vinden in het bestaande jeugdwerk. De organisatie wil een gezellige plek zijn voor haar jonge bezoekers, luistert naar de problemen die de jongeren ervaren. Een van die issues waar de jongeren vaak op botsen: vervoer. “Iedereen heeft recht op een rijbewijs, maar voor mensen in armoede is het onhaalbaar”, stelt jeugdwerker Roeland Smeyers van Betonne Jeugd.
Vicieuze cirkel
“Uit de vicieuze cirkel van armoede geraken is moeilijk. Een rijbewijs is niet hét redmiddel om daaruit te geraken”, vertelt Smeyers. Maar het helpt wel een klein stukje om de kans op de arbeidsmarkt te vergroten. “Dat staat altijd goed op een cv. Het wordt zelfs heel vaak gebruikt als eerste selectiecriterium. Of ze hebben het ook gewoon nodig om op hun werkplek te geraken.”
In het gemiddelde middenklassegezin is er dikwijls één auto ter beschikking. “Maar jongeren in armoede komen vaak uit gezinnen waar er geen geld voor is. Zonder wagen kan je niet oefenen, en niet iedereen wil zijn auto uitlenen aan een leerling-automobilist”, aldus de Antwerpse jeugdwerker.
Een ander probleem: de ouders hebben vaak zelf ook geen rijbewijs, en kunnen hun kinderen dus niet leren rijden. “Als je een begeleider zoekt in je vriendenkring, moet die al acht jaar een rijbewijs hebben. Anders zit je aan 1200 euro voor rijlessen aan de rijschool. Dat is voor mensen in armoede ook geen optie.”
Dure projecten
Ook de theorielessen zijn vaak een probleem. “Veel jongeren bij Betonne Jeugd komen uit het buitengewoon onderwijs”, legt Smeyers uit. “Niet omdat ze mentaal achterstaan, wel omdat ze erin gerold zijn door het watervalsysteem. Daarom zijn ze het niet gewoon om te leren.”
Betonne Jeugd geeft de jongeren één-op-éénondersteuning voor dat examen, en ook de overheid helpt een handje. “Jongeren uit het BUSO moeten geen verplichte lessen volgen na drie mislukte theoretische examens. Ze mogen proberen zoveel keer als ze willen. Dat is een goede stap.”
Maar dan blijft er dus wel dat praktijkexamen. Betonne Jeugd wilde een rijbewijsproject voor praktijklessen starten, maar dat is tot nog toe niet gelukt. “We denken dat we niet snel subsidies krijgen voor zo’n project”, aldus Smeyers. “Als je ook de verzekering in rekening brengt, zou het voor ons een heel duur project zijn. Bovendien is het tijdsintensief om mensen te leren rijden. We zijn met drie medewerkers en 30 mensen die hun rijbewijs willen halen. Dat op zich is al onmogelijk.”
Minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) maakte zijn plannen bekend voor de hervorming van de rijopleiding. Betonne Jeugd werkte, samen met andere verenigingen, mee aan de armoedetoets op dat plan. “Helaas heeft men er geen rekening mee gehouden”, zegt Peter Heirman, medewerker van Netwerk tegen Armoede. “De bestaande drempels blijven. De vrije begeleiding wordt zelfs nog duurder. Omdat ook de begeleider nu les moet volgen en de kandidaat-bestuurder nog een soort terugkomtest dient af leggen. Heel jammer is dat.”
Zonder adres
De 25-jarige Kevi is één van de jongeren van Betonne Jeugd. Hij wijst op extra problemen die hij en leeftijdsgenoten ervaren. “Ik heb geen adres, ben ambtelijk geschrapt. Alleen al om die reden kan ik geen rijbewijs halen”, vertelt de twintiger. “Als ze niet meer naar dat adres zouden vragen, stap ik morgen een rijschool binnen. Maar nu zit ik vast.”
“Met een rijbewijs zou ik een woning kunnen kopen verder van Antwerpen, in een goedkopere buurt”, gaat Kevi verder. “Als ze gratis rijlessen zouden organiseren voor mensen in de armoede, zouden ze iedereen de kans geven om vooruit te gaan. Door de regels die er nu zijn, kan je mensen in de miserie houden. Voor ons is het systeem harder dan je denkt.”
© 2017 – StampMedia – Stien Verdick
===
Dit artikel werd gepubliceerd door Jongerenplaneet.be op 02/06/2017
Dit artikel werd gepubliceerd door Apen.be op 02/06/2017
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Nieuwsblad – online op 02/06/2017
