Met zijn romandebuut 'Exit' schreef Tim Kestens een aangrijpend verhaal over het verlies van vriendschap. Theatermaker Willem Verheyden was gecharmeerd door het verhaal en besloot er een voorstelling van te maken.
Het is met theater voor jongeren zoals met literatuur voor jongeren. Ofwel neem je een overjaarse jeugdroman van de boekenplank, ofwel richt je je pijlen meteen op de volwassenenliteratuur. Tussen beide een gapende kloof waarin jongeren vaak afhaken. De laatste jaren zijn verschillende auteurs en theatermakers opgestaan om deze kloof te dichten. Een voorbeeld daarvan is Tim Kestens met zijn debuutroman 'Exit'. Het verhaal van een vriendengroep van vier (Bas, Finn, Thijs en Jelle) die uiteenvalt door een onverwachte gebeurtenis. Leon, die in een van de vele drugtrips het slachtoffer wordt van de homoseksuele Bas, pleegt zelfmoord. Vanaf dan is het ieder voor zich. Ze worden een voor een op een pijnlijke manier volwassen en hun vriendschap glipt hen door de vingers. Een verhaal op het scherp van de snee dat in een rotvaart controversiële thema’s als zelfdoding, homoseksualiteit, zelfverminking en drugs aan bod laat komen.
Willem Verheyden, theatermaker bij figurentheater DE MAAN, zag meteen de sterke troeven van 'Exit', maar ook enkele obstakels. Ten eerste wilde hij absoluut dat de acteurs zelf jongeren zouden zijn. Ten tweede zou het geen voorstelling mogen worden met de klassieke poppen of figuren, want dan zou het onvermijdelijk aan kracht inboeten. Met vier jonge studenten - Thomas Van Caeneghem, Neal Leemput, Charlotte Anne Bongaerts (alle drie van het Lemmensinstituut) en Vic Van Avermaet (van het Koninklijk Conservatorium) - bokste Willem Verheyden 'Exit' in elkaar.
Monologen en bezwerende soundscapes
Tim Kestens is na de voorstelling als door de bliksem geslagen. "Het voelde erg raar", zegt hij tien minuten later. "Niet dat ik de voorstelling niet goed vond, integendeel. Maar ik moet het toch eerst even laten bezinken." Kestens had nooit de bedoeling om beschermend te doen over zijn boek. "Van zodra ik met Willem over het verhaal gesproken had, wist ik dat het goed zat. En in een voorstelling van 60 minuten kan je natuurlijk nooit evenveel zeggen als in een boek van 112 bladzijden."
In het boek krijgt de lezer inkijk in de gedachten van de hoofdpersonages. Elk hoofdstuk wordt verteld vanuit het perspectief van een van de vier vrienden. Tussen de hoofdstukken door staan cursieve passages die als flashback fungeren voor de avonturen (lees: drugtrips en misdaden) die de vier samen hebben beleefd. Deze vorm wordt ook, op een andere manier weliswaar, in de voorstelling gebruikt. Bas (Thomas Van Caeneghem), Finn (Vic Van Aevermaet), Thijs (Neal Leemput) en Jelle (voorgesteld door een kartonnen bordfiguur met zijn foto) vertellen in verschillende monologen hun gevoelens en gedachten. Deze monologen worden afgewisseld door woordloze beeldende scènes, ondersteund door een bezwerende soundscape, die de drugtrips verbeelden. Het zijn vaak heftige, expliciete scènes die hun geheimen toch niet meteen prijsgeven.
Een meisjeshart breken is niet cool
Hoewel zelfmoord vaak als thema van het boek wordt aangehaald, is dat volgens Kestens, Verheyden en de vier acteurs zeker niet de essentie. "Het gaat over de vriendschap tussen vier jongens, en hoe die zwaar onder druk komt te staan door een onverwacht voorval", zegt Kestens. Thomas Van Caeneghem vat het nog anders samen: "Het besef dat alle daden gevolgen hebben, staat centraal. Je kan na het zesde middelbaar niet zomaar op een knop drukken om je jeugd en alles wat je gedaan hebt uit te gommen. Het hart breken van een meisje is niet stoer of cool. Integendeel, voor dat meisje sla je de wereld in stukken."
Dingen gaan kapot
'Exit' is niet alleen een voorstelling over, maar ook voor jongeren. De avant-première was een schoolvoorstelling voor scholieren uit het vijfde en zesde middelbaar. De meesten van hen zijn er erg van onder de indruk. "Raar, speciaal, maar wel heel goed", stelt Nele Michiels (16). "Ik vond het erg realistisch. Het was totaal anders dan ik had verwacht, met de figuren, de vele donkere scènes en de snelheid van de voorstelling."
De vier acteurs zijn zich wel degelijk bewust van het specifieke doelpubliek van deze voorstelling. "Toen we onze eerste try-out moesten spelen, deden we het in onze broek. We wilden echt niet spelen, echt niet. We dachten dat we na vijf seconden afgemaakt zouden worden", vertelt Thomas. Maar het draaide anders uit. "We zijn er in geslaagd om het publiek gefocust te houden. Niet evident bij jongeren", besluit Neal. "We willen geen kant-en-klare boodschap afleveren. We spelen het verhaal en ze moeten er dan zelf maar een betekenis aan geven." Thomas wil er toch iets over kwijt: "Dingen gaan kapot en alle daden hebben gevolgen, zo zit het nu eenmaal in elkaar. Als jongeren met dat besef huiswaarts keren, ben ik al tevreden."
'Exit' wordt nog gespeeld op zaterdag 20 en zondag 21 oktober 2012 in het Koor van CC Mechelen, Minderbroedersgang 5, 2800 Mechelen.
© 2012 - StampMedia - Lander Kennis
Dit artikel werd gepubliceerd door Nieuws.be op 16/10/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Jongerenplaneet.be op 16/10/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Nieuwsblad - online op 16/10/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Allesoverjeugd.be op 16/10/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door CJP op 17/10/2012
