(PIDMAG) Op pad met de Antwerpse GAS-ambtenaren. Ze opereren in burger en dragen oortjes: 'Soms is het echt detectivewerk.'

"Op heterdaad betrapt!" klinkt het door het oortje van Jerry Driesen (39). “In de Van Kerckhovenstraat, kom!” We trekken met Jerry door de stationsbuurt. Op het voetpad voor een kapsalon staan twee politieagenten die druk in gesprek zijn met een oudere man. Een Bulgaarse vrouw en haar man kijken heel bezorgd naar de politiemannen. Plots stapt een kleinere vrouw met bruin haar kordaat op ons af. “Goedendag, ik ben Anita, GAS-ambtenaar.”

Samen met haar collega Frank Van Wuytswinkel (56) is Anita Van Loock (54) zonet opgeroepen. Iemand van de kapperszaak heeft bussen haarlak en afgeknipte haren in de openbare vuilbak gegooid. Dat is een vergrijp waarvoor de boete kan oplopen tot 250 euro. De overtreding is opgemerkt door een GAS-ambtenaar die in de controlekamer van de Antwerpse politie op de Oudaan de joystick bedient. “Heel Antwerpen-Noord wordt gecoverd door camera's”, vertelt Jerry. “Die beelden worden op regelmatige basis bekeken en als we een overtreding zien, wordt er een team op afgestuurd."

Ook Anita en Frank hebben een oortje dat hen in contact houdt met de controlekamer. Er wordt meteen een proces-verbaal uitgeschreven. "De tijd van waarschuwingen is voorbij", zegt Anita. "De stad Antwerpen investeert genoeg tijd en geld om te sensibiliseren. Elk jaar worden er flyers in bussen gestoken waarin wordt verduidelijkt wat mag en niet mag. Op feestdagen wordt dat nog eens gedaan. Dan vinden wij het niet meer dan normaal dat mensen zich aan de regels houden."

Anita en Frank behoren tot de dertig GAS-ambtenaren van de stad Antwerpen. Elke dag gaan zij in burger op pad om overtredingen vast te stellen. Sluikstorten, hondenpoep, of kleine vervuiling zoals een blikje op straat gooien, horen daarbij. Dan schrijven ze processen-verbaal uit, die later door een sanctionerend ambtenaar worden omgezet in een GAS-boete.

Detectivewerk

De meeste Antwerpse GAS-ambtenaren werkten in een vorig leven, net zoals Sally Peeters (39) en Laurent Lauwers (58), bij de vuilkar. “Ge moogt mij Lorre noemen hoor”, zegt Laurent, de oudste van de twee. Met een stevige jeansbroek, een zwarte jas, een pet van de New York Yankees en groene werkhandschoenen trekt hij elke dag ten strijde. “Voor  sluikstorten en hondenpoep schrijven we de meeste pv's uit.” Heimwee naar de vuilkar heeft Lorre niet. “Het was een fijne job, maar fysiek heel zwaar. Dit is beter. Bovendien ben je als GAS-ambtenaar meer actief betrokken. Soms is het echt detectivewerk om uit te zoeken wie nu juist dat vuilnis gestort heeft.”

In de Van Maerlantstraat stoten de GAS-ambtenaren op een piramide van vuil. Een matrasje, beha's, luiers en nog tientallen onherkenbare voorwerpen liggen op elkaar gedumpt. Met hun handschoenen als wapens beginnen Sally en de Lorre hun zoektocht naar bewijs. "Alle briefwisseling kan ons naar de dader leiden," legt Sally uit. "Ongeopende brieven mogen we niet gebruiken. Die kunnen gedumpt zijn door andere mensen." Sommigen overtreders zijn heel creatief in hun manieren om GAS-boetes te ontlopen. "Soms vinden we vuilniszakken met briefjes in waarop staat: 'Je kunt me toch niet pakken'. Of zakken volgesmeerd met motorolie. Alles hebben we al gezien."

Een GAS-ambtenaar krijgt zelden complimentjes. Integendeel. Zowel Frank als Anita werden tijdens hun dienst al eens bij de keel gegrepen door iemand die ze hadden betrapt. Toch blijven ze geloven in wat ze doen. Jerry vertelt ons over een case die recent succesvol werd afgehandeld in Deurne: “In de zandbak van een speeltuin lag elke dag hondenpoep. We hebben toen een week lang onze mobiele camera, die bedoeld is om overlast te filmen, in een huis geïnstalleerd om het baasje van die hond op heterdaad te betrappen. Op het filmpje zagen we de nietsvermoedende dader en zijn hond. GAS-ambtenaren zijn toen de buurt rondgegaan met foto’s van die man en zijn hond. Het is ons uiteindelijk gelukt om de man te vatten.”

Leeftijd verlagen

GAS-ambtenaren zien omstandigheden die de gewone burger niet ziet. Daarom zijn zij ook voorstander van een verdere verlaging van de leeftijdsgrens. "Tot nu toe was het alsof ouders hun kinderen overtredingen, zoals sluikstorten, lieten begaan omdat die kinderen toch niet bestraft kunnen worden. Dat is nu anders. Door een verlaging van de leeftijd naar twaalf jaar zouden er nog minder problemen zijn", zegt Sally.

De Lorre, een Antwerpenaar in hart en ziel, is het daar mee eens. "Antwerpen is een stad om trots op te zijn. Ik wil niet dat mensen, ook geen kinderen, de straten bevuilen en zo het stadsbeeld besmeuren. Zelfs na mijn uren ben ik bereid pv's uit te schrijven. Anders geef ik de overtredingen door aan de collega's van de volgende shift." Hij steekt zijn handschoenen weg en ritst zijn jas toe. "Wij gaan altijd ergens naartoe, maar we weten nooit wat de dag ons brengt."

© 2012 – StampMedia - Nasira Akaouch en Liesbeth Vermaercke, foto: Pauline Poelmans
Dit artikel werd eerst gepubliceerd in PIDMAG, het magazine van StampMedia, Jaargang 1, Nr. 2, p. 10.


Dit artikel werd gepubliceerd door Knack - online op 27/11/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Nieuwsblad - online op 27/11/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Nieuws.be op 28/11/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Apen.be op 28/11/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 28/11/2012