Het debat rond gelijke kansen in het onderwijs is een delicate kwestie. In het multiculturele Genk is er veel interesse voor deze problematiek. Getuige de grote opkomst tijdens de Algemene Vergadering van het Lokaal Overlegplatform (LOP) Basisonderwijs. Het werd een interessant maar moeilijk debat.
Slagboom
Niemand betwist het belang van een goede opleiding. Vlaamse jongeren horen bij de besten van de wereld op vlak van leesvaardigheid en wiskunde. Maar helaas blijkt ook dat de kloof tussen de best presterende en de minder presterende jongeren te groot is. Het is net daar dat het schoentje knelt. Want wie uit de boot valt komt meestal uit de sociaal meest kwestbare groep. Het wordt vaak gezegd dat onderwijs een hefboom moet zijn. Voor deze kwetsbare groep blijkt de huidige onderwijsstructuur echter eerder een slagboom die de weg spert naar een succesvollere toekomst. Ook in het Beleidsplan Onderwijs van Minister Pascal Smet wordt deze problematiek meerdere malen bevestigd. Maar de politieke retoriek en goodwill staan meestal mijlenver verwijderd van de dagelijkse realiteit.
Spilfiguren
Het onderwerp 'gelijke kansen in het onderwijs' leeft binnen onze maatschappij, zoveel is duidelijk. Tijdens de Algemene Vergadering van het Lokaal Onderwijsplatform (LOP) in Genk mondden maandenlange inspanningen uit in concrete operationele doelstellingen. De resulterende infobrochure die leerkrachten moet sensibiliseren over (kans)armoede in het onderwijs is een schot in de roos. Het zijn zulke initiatieven die het verschil maken. Leerkrachten zijn de spilfiguren binnen het onderwijs omdat zij het dichtst bij de leerlingen staan. Het is via hen dat we een verandering van het huidige discours kunnen bewerkstelligen en de sociale ongelijkheid kunnen wegwerken.
Volgens mij kunnen we hier nog een stapje verder gaan. Met name door binnen de huidige lerarenopleidingen vakken te voorzien die de leerkrachten in spé voorlichten over (kans)armoede en hoe je daarmee omgaat. Het onderwijs slaagt er namelijk nog steeds niet in om de effecten van de sociale achtergrond van de jongeren weg te werken. Integendeel. Volgens het Beleidsplan van Pascal Smet is het net het onderwijs dat in vele gevallen deze tendens versterkt! Het feit dat leraars meestal zelf uit de middenklasse komen en niet weten hoe ze met sociaal kwetsbare leerlingen moeten omgaan, zal hier niet vreemd aan zijn. Diversiteit is hier dus een sleutelbegrip.
Microniveau
Elke jongere heeft zijn/haar eigen talenten en interesses en heeft een eigen sociale, economische en culturele achtergrond waar leerkrachten rekening mee moeten houden. Problemen worden best opgelost op het microniveau. Het is ook in het verlengde hiervan dat het LOP een belangrijke rol speelt om een coherent beleid op het getouw te zetten. Het kan de diverse strategiën bepalen die kunnen bijdragen tot de noden die ingevuld moeten worden. En die zijn anders voor elk kind, elke school en elke stad.
© 2010 – StampMedia – Nadia Amezghal
