Ze bestaan bijna niet meer: winkels die zelfstandig opereren en niet onder de vlag van een franchise. Boekhandel Malpertuis is in Genk nog een van de weinigen. Hoe houdt een niet-keten het hoofd boven water in tijden van crisis? Eigenaar Jan Feys: "Overleven lukt nog wel. Voorlopig."
Malpertuis lijkt wat verborgen te zitten. Niet zoals de Standaard Boekhandel: die zit op een topplek aan het Stadsplein waar het met een beetje zon goed toeven is. Voor Feys maakt het niets uit. "Ik ben erg tevreden met de plek waar we nu zitten. We zitten niet pal in het centrum, maar het is wel, in tegenstelling tot het Stadsplein, een straat waar auto's rijden. Hier wordt kort geparkeerd, daardoor passeren hier veel mensen. En dan komen er altijd wel een paar bij ons terecht."
De winkel bestaat nu twintig jaar en ging destijds open in een stad die nog niet beheerst werd door ketens. "Toen was Genk vooral een stad die het moest hebben van zelfstandige winkels en familiezaken, die een specifiek publiek aantrokken. Dat is spijtig genoeg aan het veranderen en dat zie ik in onze sector ook", zegt Feys.
Spannende tijden
Schrale troost: ook voor de ketens is het nu spannend: in Nederland knokt boekhandelketen Selexyz voor haar bestaan. Iets wat ook een weerslag heeft op Malpertuis, zegt Feys. "Een aantal uitgevers is aandeelhouder van Selexyz. Bovendien is de verkoop van Selexyz ongeveer tien procent van hun omzet. Dat is nogal een pak. Dit soort problemen zijn er de oorzaak van dat uitgevers veel voorzichtiger worden. Ze nemen minder risico met minder bekende boeken. Maar dan nog blijft het afwachten." Want niet elk boek loopt even goed. Feys: "Het is altijd een gokje. Een boek kan er in de folder van de uitgever goed uitzien, maar in werkelijkheid tegenvallen. We hebben altijd boeken die blijven liggen. Met de uitgever heb je dan de afspraak dat je boeken terug kan sturen als de verkoop tegenvalt."
Ketens zijn niet goedkoper
Malpertuis is niet alleen afhankelijk van particuliere verkoop. Ook belangrijk is de verkoop aan bibliotheken en andere instellingen. Daar speelt helaas een prijzenslag: "Iedere grote klant verwacht korting. Soms kunnen wij niet de grootste korting geven en moeten we het puur van onze service hebben. Daarom blijven wij wel leverancier: we voldoen aan de kwaliteitscriteria. Snelheid van levering, meewerken bij acties zoals een boekenstand, vlot samenwerken. En als kleine winkel kan je dat gemakkelijker dan als keten."
Het is volgens Feys een misverstand dat onafhankelijke winkels voor particuliere verkoop hogere prijzen rekenen dan ketens. In elk geval bij Malpertuis zijn boeken niet duurder dan bij een keten. "Bij ons kost een boek echt niet meer dan bijvoorbeeld bij de Standaard Boekhandel. Het is een idee dat nu eenmaal in het hoofd van mensen zit."
© 2012 - StampMedia - Maarten van Krimpen, foto: Pauline Poelmans
Dit artikel werd gepubliceerd door Knack.be op 14/04/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Nieuws.be op 15/04/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Belang van Limburg - online op 15/4/2012
Dit artikel werd gepubliceerd in Het Belang van Limburg op 21/04/2012, p. 8
