Vorige week ging een schokkende video viraal waarin een scheidsrechter na een voetbalwedstrijd in Indonesië fysiek werd aangevallen. Een beeld dat steeds vaker voorkomt. Niet alleen op amateurniveau, maar ook in de hoogste klasses. Hoe is het zo ver kunnen komen dat scheidsrechters mikpunten van frustratie en zelfs agressie worden?
Om een bredere kijk te krijgen, vertelden scheidsrechter Kevin Mackay en coach Axel Bervoets, die beiden wekelijks met deze realiteit te maken hebben. Beiden kijken met een eigen perspectief naar de groeiende kritiek op arbitrage en de gevolgen daarvan.
Kevin Mackay fluit al 3,5 jaar lang wedstrijden, van jeugd- tot volwassenenteams, en heeft de evolutie van dichtbij meegemaakt. Voor hem is er een duidelijke trend: het respect voor scheidsrechters neemt af. "Vroeger was er natuurlijk kritiek, dat is normaal in voetbal. Maar wat je nu ziet, gaat veel verder. Spelers, coaches en zelfs ouders aan de zijlijn lijken steeds sneller en harder te reageren. We krijgen na bijna iedere beslissing commentaar, en niet zomaar wat gemopper. Er worden verwijten geroepen, je wordt uitgescholden en soms zelfs bedreigd."
Fractie van een seconde
Volgens Mackay spelen sociale media hierin een grote rol. "Alles wordt geanalyseerd, vertraagd afgespeeld en tot op de millimeter bekeken. Mensen thuis op hun zetel denken het vaak beter te weten dan de scheids die binnen een fractie van een seconde een beslissing moet nemen. Dat maakt het moeilijker voor ons. Je voelt die druk, ook als je gewoon een amateurwedstrijd fluit."
De grootste zorg van Mackay is niet de kritiek zelf, maar de agressie die erbij komt kijken. "Het is één ding om kritiek te krijgen, maar als je hoort dat collega’s na een wedstrijd worden belaagd, dan begin je je echt zorgen te maken. Je doet dit uit liefde voor de sport, niet om na afloop bedreigd of fysiek aangevallen te worden. Wie wil dit beroep nog uitoefenen als je moet vrezen voor je eigen veiligheid?"
“We moeten vaker samenzitten met coaches en scheidsrechters om samen wedstrijden te bekijken en situaties te bespreken. Meer begrip zou veel frustraties kunnen wegnemen” – Axel Bervoerts (Jeugdcoach bij KV Mechelen)
Jeugdcoach bij KV Mechelen Axel Bervoets bekijkt het verhaal vanuit een ander perspectief, maar erkent de groeiende spanning tussen coaches, spelers en scheidsrechters. “Voetbal is emotie. Soms krijg je een beslissing tegen en dan voel je die frustratie. Ik snap dat. Het is een intens spel en kleine details kunnen wedstrijden beslissen. Maar wat we niet mogen vergeten, is dat de scheidsrechter ook maar een mens is. Je kan het oneens zijn met een beslissing, maar dat geeft je nog geen vrijgeleide om respectloos te zijn."
Dialoog
Bervoets vindt dat scheidsrechters en coaches meer moeten samenwerken in plaats van tegenover elkaar te staan. "Ik ben zelf coach, en ik snap de frustratie die soms leeft. Maar ik zeg altijd tegen mijn spelers: als je een beslissing niet begrijpt, ga er op een rustige manier over in gesprek. Roepen of schelden verandert niets, integendeel. Het maakt de situatie alleen maar erger."
Volgens Bervoets is een deel van de oplossing simpel: meer dialoog. "Misschien moeten we vaker samenzitten met scheidsrechters, net zoals spelers en coaches dat doen. Waarom geen momenten organiseren waarin coaches en scheidsrechters samen een wedstrijd bekijken en bepaalde situaties bespreken? Meer begrip zou veel frustratie kunnen wegnemen."