(PIDMAG) Vredesactie pleit al sinds de jaren 60 voor een maatschappij waarin conflicten worden opgelost zonder geweld. Sinds april 2012 stelt de organisatie het bestaansrecht van de NAVO in vraag via de campagne NATO Game Over. StampMedia vroeg stafmedewerker Roel Stynen naar zijn visie op geweldloos verzet.
Op 1 april verzamelden 800 vredesactivisten uit heel Europa bij het NAVO-hoofdkwartier in Evere. De actievoerders wilden de militaire terreinen binnendringen en op die manier kritiek uiten tegen de NAVO. "In eerste instantie willen we de politieke en maatschappelijke discussie in gang zetten", legt Roel Stynen van Vredesactie uit. "De beslissingen van de NAVO hebben veel impact op ons land, maar niemand stelt zich er vragen bij."
Ongehoorzaam
Met deze geweldloze interventies willen de activisten hun mening bekend maken: de NAVO creëert meer problemen dan ze oplost. "Wat ons betreft mag de NAVO afgeschaft worden", zegt Roel Stynen. "Omdat België lid is van de NAVO liggen er Amerikaanse kernwapens op Kleine Brogel. De lidstaten geraken het niet eens over de toekomst van deze wapens. Sinds de jaren 90 houden we daarom acties van burgerlijke ongehoorzaamheid op het terrein. We zijn erin geslaagd om dit onderwerp op de politieke agenda te krijgen, maar binnen de NAVO zit de discussie over Kleine Brogel vast."
Repressie als antwoord
Vreedzaam protest verloopt niet altijd zonder moeilijkheden, daarom worden de acties goed voorbereid. "Voor ons is het enorm belangrijk dat de actie geweldloos verloopt," zegt Stynen, "daarom bieden we trainingen aan zodat mensen voorbereid zijn op het contact met de politie." Ook tijdens de actie van 1 april werden er grote middelen ingezet om de mensen tegen te houden: honden, helikopters, prikkeldraad en tientallen agenten. "De overheid kan niet veel anders dan dreigen met repressie en geweld", legt Stynen uit. "Op die manier proberen ze de discussie uit de weg te gaan. We proberen met politici in dialoog te gaan, maar we krijgen vaak geen gehoor. Zo wilden we naar aanleiding van de NAVO-conferentie in Chicago spreken met minister van Defensie Pieter De Crem, maar hij weigerde."
Geen alternatief
De Crem liet in naam van de NAVO een nieuw hoofdkwartier bouwen in Evere. De nieuwe hoofdzetel zal ruim 250.00m² oppervlakte omvatten en wordt in 2015 voltooid. De bouwplannen lijken te bevestigen dat de NAVO niet zal verdwijnen. Kan vreedzaam protest hier verandering in brengen? "We hebben het gevoel dat we iets moeten doen", zegt Stynen. "Ik zie niet goed wat het alternatief zou zijn voor vreedzaam verzet. De geschiedenis staat trouwens vol met voorbeelden van landen waar mensen via geweldloze acties hun eisen konden doordrukken. Misschien dat we meer volk op de been zouden krijgen als mensen de gevolgen van de NAVO-beslissingen meer zouden voelen. Er wordt heel vaak binnen het huidige systeem gedacht. Mensen denken dat de politieke en economische elites alles zullen oplossen. Ze voelen zich er veilig en gerustgesteld door."
Paradepaardje
Voorstanders van de NAVO benadrukken dat de alliantie zinvol is in de strijd tegen terrorisme en voor de wederopbouw van landen. "Dat is onzin als je kijkt naar wat de NAVO in de praktijk doet", vindt Stynen. "Neem nu Afghanistan, hun paradepaardje, dat is helemaal geen positief verhaal. De NAVO-troepen zouden het slechte regime verdrijven en stabiliteit opbouwen, maar dat hebben ze verre van waargemaakt. Tien jaar oorlog voeren heeft amper iets opgeleverd. Militairen zeggen zelf dat het land in puin ligt, dat de positie van de vrouw absoluut niet is verbeterd en dat de omliggende landen ook zijn gedestabiliseerd. Hetzelfde zien we nu in Libië. Khadaffi is verdreven, maar het land is compleet versnipperd en er is veel geweld. Je kan in die context moeilijk spreken van democratie en stabiliteit. Wat we zien is dat politici nauwelijks weten wat een militaire interventie inhoudt."
Gesloten club
Wat als de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie definitief verdwijnt? "De NAVO is niet het enige orgaan waar landen overleggen", merkt Stynen op. "Het is niet zo dat als de NAVO verdwijnt, er plots geen dialoog meer is. De Europese Unie en de Verenigde Naties bestaan ook. In die bondgenootschappen zijn veel meer landen vertegenwoordigd. Vaak is er verwarring tussen de NAVO en Verenigde Naties. De NAVO is een gesloten club van landen die onderling hun kijk op de wereld en de veiligheidskwesties afstemmen en opleggen aan de rest van de wereld. Bij de Verenigde Naties kunnen alle landen hun stem laten horen."
© 2012 - StampMedia - Marieke Van Cauwenberghe
Meer over 'geweldloos verzet' lees je in PIDMAG