(Erasmix) De holebivereniging Merhaba wil het taboe over homoseksualiteit in niet-westerse landen doorbreken: 'Vele lesbische meisjes voelen zich slecht, ziek en niet op hun plaats in de maatschappij. Hun geaardheid strookt ook niet met hun geloof, denken ze, homoseksualiteit moet aanvaard worden in alle culturen want je kiest niet op wie je verliefd wordt.' Merhaba, een kennismaking met een wereld waar liefde taboe is.
Het verhaal van Fatima
Fatima is een Belgische vrouw van Berberse origine. Ze is 45 jaar en nog steeds getrouwd met haar man, Dit is haar verhaal:
'Mijn vader wou me voor het eerst uithuwelijken toen ik zestien was, ik was doodsbang en viel in een depressie waarop de familie van de jongen de verloving opzegde. Ik schaamde me zo hard omdat ik de eer van mijn familie had geschonden. Enkele jaren later vroeg een andere man me ten huwelijk en ik heb zomaar ja gezegd. Ik heb dagenlang gebeden tot God en gesmeekt om me sterkte te geven.'
'Die sterkte heb ik gekregen en heb ik nog altijd, maar tijdens mijn eerste huwelijksnacht was daar niet veel van te merken. Ik beleefde die nacht als een verkrachting.'
'Mijn echtgenoot is een vriendelijk en bekwaam man, ik heb hem drie kinderen geschonken. Toen ze naar school gingen liep het bijna mis. Elke dag was er een andere vrouw die ook haar kinderen kwam halen en ik voelde me goed bij haar, ze liet me voelen dat ik leefde. Op een avond kuste ze me, helemaal verward ben ik naar huis gegaan, ik heb uren geweend en gebeden om me uit de handen van Satan te redden. Ik wist dat ik deze gevoelens voor een man moest voelen, voor een vrouw die gevoelens koesteren, dat is niet normaal. Even leidde ik een dubbelleven en bijna heb ik de foute keuze gemaakt, maar toch ben ik bij mijn man gebleven. Ik kon mijn familie niet nog eens kwetsen.'
Mijn gesprek gaat verder met maatschappelijk werker Sam, zij begeleidt vrouwen die naar Merhaba komen. Ze probeert hen duidelijk te maken dat het oké is om verliefd te zijn op een vrouw.
Waarom was/is Merhaba nodig?
Sam: 'Merhaba ontstond in 2000, oorspronkelijk voor mensen met roots uit Maghreb, Midden-Oosten en Turkije. In de Islamitische wereld hangt er een groot taboe rond seksualiteit. We wilden lotgenoten samenbrengen. Eerst met fuiven, later groeide het besef dat deze mensen ook professionele hulp nodig hadden. Deze hulp kunnen we hen bieden sinds 2005. Dankzij de subsidies die we sindsdien krijgen hebben we ook een site kunnen maken en kunnen we ook flyeren.'
'De jongste jaren zijn er ook andere culturen en godsdiensten bijgekomen. Er komen nu ook Afrikanen, Zuid-Amerikanen, Aziaten en christenen over de vloer. Kortom, iedereen die zich bij de traditionele holebiverenigingen niet thuisvoelt , kan bij ons terecht.'
Wat is het verschil tussen Merhaba en andere holebiverenigingen?
Sam: 'De traditionele westerse holebiverenigingen leggen de nadruk op het coming-out, het individu staat er centraal. Ze hebben een enorm proud to be gay-gevoel. Niets mis mee, maar bij Merhaba gaat het anders in zijn werk. In traditionele gemeenschappen staat de groep centraal en sociale controle houdt het systeem in evenwicht. Alles wat afwijkt van de geldende man-vrouwpatronen, wordt bij hen aangevoeld als een bedreiging. Daardoor voelen holebi's zich in die culturen vaak eenzaam maar ook ziek omdat het zo ingeprent is door de Koran.'
'Wij helpen deze mensen om zichzelf te aanvaarden en om te emanciperen. Ze moeten niet alleen opboksen tegen homofobie, maar ook tegen racisme en seksisme. Ze zijn een minderheid binnen een minderheid die dan nog eens is opgedeeld in progressieven en conservatieven. Ze zijn dus heel kwetsbaar.'
Wie zoekt het snelst contact: mannen of vrouwen?
Sam: 'Mannen, voor hen is het stukken makkelijker, zij hoeven geen maagd te zijn, ze kunnen huwelijksaanzoeken afwimpelen met het excuus dat ze op zoek zijn naar de 'ideale' vrouw. Soms voelen ze zich ook niet homo, ook al hebben ze seks met mannen. Bij vrouwen is de druk om te trouwen heel erg groot, als ze een vrouw veel huwelijksaanzoeken afwijst, twijfelt de familie aan haar maagdelijkheid.'
Wat geeft Merhaba aan mensen die hulp zoeken?
Sam: 'Wij bieden professionele hulp, we hebben een psychologe en sociaal werkster in dienst. Wanneer een vrouw niet tot Brussel kan komen gaan wij naar haar, ook al woont deze in Oostende of Luik. Ook hebben we de Merhabafoon, hier kunnen mensen ons 24/7 bereiken. Daarnaast is er ons onthaal, het gebeurt in verschillende talen: Nederlands, Frans, Turks en Engels. We proberen geen tolken te gebruiken omdat deze van dezelfde gemeenschap kunnen zijn en dat zou de correcte vertaling in de weg kunnen staan of ze zouden de familie van de vrouw die hulp zoekt kunnen kennen.'
Nemen mensen soms drastische keuzes omwille van hun geaardheid?
Sam: 'Ja, jammer genoeg wel.Sommigen breken volledig met hun familie, omgeving en religie om hun seksualeit te beleven. Anderen gaan zich dan weer op hun geloof storten om ‘de duivel’ te bedwingen. Nog anderen gaan een dubbelleven leiden, voor mannen is dit makkelijker dan voor vrouwen. Soms aanvaardt de familie de geaardheid min of meer, op voorwaarde dat ‘het’ binnen de familie blijft.'
Tot slot, zijn er ook succesverhalen bij Merhaba?
Sam: 'Zeker, Merhaba heeft al verschillende mensen samengebracht waar een relatie uit voortgekomen is. Daar zijn we heel erg fier op. Langs de andere kant blijft het wel ergens bitter smaken want we weten niet of de familie van de partners weet heeft van de relatie.
© 2013 - Erasmix - Dorien Favaits
Dit artikel verscheen eerder op Erasmix.be en kadert in een samenwerking tussen StampMedia en een aantal onafhankelijke nieuwsmedia waaronder Erasmix.
