Junior Journalist is de grootste schrijfwedstrijd voor scholieren uit Vlaanderen en Brussel en wordt jaarlijks georganiseerd door het Davidsfonds. Tijdens het schooljaar 2023-2024 was het thema: ‘Oost, west, thuis best?!’ Heleen Tobac van de Pastoor De Clerckschool Veltem-Beisem in Herent schreef de winnende tekst in reeks 1 (vijfde en zesde leerjaar basisonderwijs).
Het klimaat. Een thema dat niet meer weg te denken is uit de actualiteit. Wij als mens spelen de hoofdrol in het opwarmen van de aarde. Er zijn tal van problemen door de uitlaat van auto’s en ander transport, door bomenkap, vleesconsumptie, rijstteelt en plastic. Gelukkig zijn hier oplossingen voor, als we allemaal samen kiezen voor duurzamere oplossingen.
In het armere zuidelijk halfrond is het nog moeilijker om voor duurzaam te kiezen, maar toch moeten we er samen aan werken. We moeten ons uiterste best doen voor onze aarde, want we hebben er maar één. Van het noorden over het oosten tot het zuiden en het westen, het doel is voor iedereen: oost west, thuis best.
Een van de grootste boosdoeners van de klimaatverandering is de uitstoot van broeikasgassen. ’s Ochtends vertrekken de meeste mensen met hun auto naar hun werk en zo ontstaan er kilometers aan files. Deze auto’s stoten allemaal CO2 uit.
Een oplossing hiervoor zou kunnen zijn dat het openbaar vervoer toegankelijker, goedkoper en beter georganiseerd is. Ook zouden er vooral in steden meer leenauto’s moeten zijn. Dat zijn auto’s die mensen af en toe kunnen huren als ze een auto nodig hebben. Met als gevolg dat er minder mensen een auto bezitten en we dus ook minder uitstoten.
Binnenkort zou best iedereen met een elektrische auto moeten rijden
Binnenkort zou best iedereen met een elektrische auto moeten rijden. Dat zou helpen met het vertragen van de opwarming van de aarde, maar het produceren van al deze baterijen heeft een zeer negatieve invloed op het klimaat. Er is ook nog niet goed nagedacht over de recyclage van batterijen nadat ze versleten zijn. Om zoveel mensen straks elektrisch te laten rijden, hebben we ook veel meer laadpalen nodig. Dat is wederom zeer vervuilend om te produceren.
Naast de auto wordt er natuurlijk ook veel met het vliegtuig gereisd. Dat is heel plezant om te doen, maar zorgt voor onnodige vervuiling via de kerosine. Hopelijk kan er genoeg geïnvesteerd worden in nieuwe technologieën om verre verplaatsingen in de toekomst milieuvriendelijker te maken.
We verplaatsen ons dagelijks, reizen voor ons plezier de wereld rond en kopen met z’n allen te veel consumptiegoederen, zoals bijvoorbeeld telefoons en kleding. Het kost niet alleen veel energie om dat alles te produceren, we gooien ook te vaak voorwerpen weg die nog bruikbaar zijn. Iedereen kan zijn steentje bijdragen door minder aan de laatste trends mee te doen en zo goed mogelijk te recycleren.
Ontbossing speelt een zeer belangrijke rol in onze klimaatproblemen. Bomen zorgen door middel van fotosynthese voor zuurstof. Dat is een zeer cruciaal element voor ons en onze planeet. Ook halen ze CO2 uit de lucht. Bomen omkappen zorgt voor toenemende vervuiling.
Er moet internationale steun zijn om de ‘groene long’ van de wereld te behouden
Ontbossing speelt een zeer belangrijke rol in onze klimaatproblemen. Bomen zorgen door middel van fotosynthese voor zuurstof. Dat is een zeer cruciaal element voor ons en onze planeet. Ook halen ze CO2 uit de lucht. Bomen omkappen zorgt voor toenemende vervuiling.
Het Amazonewoud is een cruciale luchtzuiveraar waar we erg goed zorg voor moeten dragen. Er moet internationale steun zijn om de ‘groene long’ van de wereld te behouden. Er zijn ook dichter bij huis belangrijke bossen, zoals het Zoniënwoud.
Door bomen aan te planten in onze tuin zorgen we voor extra zuurstofproductie. De biodiversiteit vaart er ook wel bij om onze tuin wat te laten verwilderen. En dat komt dan weer goed uit voor mensen die niet graag het gazon maaien.
Dat is de groene stad van de toekomst. In plaats van bomen te kappen, zouden we er bij moeten zetten. Op het platteland is al veel groen te zien, maar in de stad niet. Dus we zouden huizen en appartementsgebouwen en vrijwel elk landgoed in en uit de stad helemaal groen moeten maken. Door op de gevels en de daken van gebouwen planten te laten groeien zouden we veel minder CO2 in onze lucht hebben en meer zuurstof.
Door de klimaatverandering wordt het in de zomer heel wat warmer in vergelijking met andere jaren. Zeker in steden, want door de asfaltering en al het beton in de stad trekt de warmte veel langzamer en moeizamer weg. Zwart heeft namelijk een hogere absorptiewaarde dan andere kleuren. De planten en het groen zouden minder snel opwarmen dan de gevels en het asfalt. Ook heeft de biodiversiteit hier baat bij.
Desondanks dat vele van deze vegetarische varianten veel vervuiling veroorzaken, is dit nog steeds een pak minder dan echt vlees
De veeteeltindustrie is ook een zeer belangrijke factor. Tijdens de lessen godsdienst hebben we dan ook een documentaire genaamd ‘Cowspiracy’ bekeken. Deze documentaire gaat over de impact die koeien en vee in het algemeen hebben op het milieu. Daarin wordt beweerd dat dit de grootste boosdoener is. Koeien stoten veel methaan uit wat voor ongeveer twintig procent zorgt van het broeikaseffect.
De conclusie was vrij simpel: namelijk dat veel meer mensen vegetarisch zouden moeten eten. Of op z’n minst meer hun best zouden moeten doen. Als we één tot twee van onze warme maaltijden per week vegetarisch zouden maken, zou dit al een serieuze impact hebben. Ik raad het zeker iedereen aan om die documentaire eens te bekijken. Het geeft je - of mij in ieder geval - een heel andere visie op het vegetarisme.
Desondanks dat vele van deze vegetarische varianten zoals bijvoorbeeld sojabonen ook veel vervuiling veroorzaken, is dit nog steeds een pak minder dan echt vlees. Ook het telen van rijst zorgt voor een enorme hoeveelheid methaan en het heeft veel water nodig om te kunnen groeien.
De rijstteelt verminderen lijkt geen optie te zijn omdat we alsmaar meer mensen moeten kunnen voeden. Bovendien neemt het zeer veel plaats in beslag. Droge teelt zou daarvoor de oplossing zijn. In veel landen is er een waterschaarste dus als boeren hun velden afwisselend nat en droog zouden maken, neemt niet alleen de hoeveelheid methaan af, maar zou ook de waterschaarste minder worden.
Verder is het onvermijdelijk om de ‘plasticsoep’ aan te halen: de enorme massa aan plastic die zich in onze oceanen en zeeën bevindt. Laat ons eerlijk zijn: niemand is fan van die kartonnen rietjes tegenwoordig of van het dopje dat aan je flesje vastzit.
De plastic rietjes zijn gewoon zo licht en klein dat ze zeer gemakkelijk in ons milieu terechtkomen
De plastic rietjes zijn gewoon zo licht en klein dat ze zeer gemakkelijk in ons milieu terechtkomen, idem voor de dopjes van flessen. Zo kunnen ze toevallig door de wind in zee belanden of in rivieren die uitmonden in zee. Niet alleen het bewust sluikstorten van sommige bedrijven in zee is een groot probleem. De maritieme dieren blijven hierin vastzitten of erger nog: ze eten van het sluikafval, stikken en sterven.
Ons koraal gaat er ook alsmaar op achteruit. Koralen zijn eigenlijk heel kleine diertjes. Het is prachtig om te zien als je gaat snorkelen, maar dat mag je dan wel niet met chemische zonnecrème doen, want dat tast het koraal aan. Door de stijging van de temperatuur sterft het koraal af. Voor ons maken die 1 à 2 graden extra geen heel groot verschil uit, maar voor de koraalriffen in zee dus wel.
Zo erg zelfs dat als we zo doorgaan met ons klimaat, er over dertig jaar helemaal geen koraal meer bestaat. Koraal is ook een goede plek voor kleinere vissen en zeedieren die zich willen verstoppen. Om het koraal te redden zouden we dus heel dringend onze temperatuur terug naar beneden moeten krijgen. Ook proberen wetenschappers kunstmatig koraal te kweken.
Als we allemaal samen als mens werken aan onze planeet, minder vlees eten, minder snel dingen weggooien, voor meer groen zorgen, kunnen we misschien het koraal redden
Ten slotte wil ik het graag nog hebben over zeewier. Zeewier heeft zeer grote toekomstmogelijkheden. Er wordt ongeveer 2.500 liter water verbruikt voor de productie van 1 t-shirt. Dit t-shirt zou je niet van katoen kunnen maken, maar van zeewier. We hebben toch een overschot aan zeewier in zee. Naast textiel zou zeewier ook het nieuwe plastic kunnen worden. Duurzaam plastic uiteraard. Ze zouden verpakkingsmateriaal en plastic bekers kunnen vervangen door zeewier. Het onderzoek hiernaar loopt nog, maar het is in ieder geval al een goed idee.
We zijn dus slecht voor onze planeet aan het zorgen. Door de uitlaat van onze auto’s en de vliegtuigen en van ander transport, komt er te veel CO2 in de lucht. Ook door de bomenkap komt er alsmaar meer CO2 de lucht in. Door al het vlees dat wij consumeren verbruiken we net als bij onze rijstteelt te veel water en stoot dit te veel methaan uit.
Ten slotte vervuilen we het milieu ook nog eens met al ons plastic. Gelukkig zijn hier oplossingen voor. Als we allemaal samen als mens werken aan onze planeet, minder vlees eten, minder snel dingen weggooien, voor meer groen zorgen, kunnen we misschien het koraal redden. Wetenschappers werken ondertussen hard aan duurzamere oplossingen, eventueel door middel van zeewier. Noord, oost, zuid, west: ieder doet zijn best!
Deelnemen aan de volgende editie van Junior Journalist? Ook in het schooljaar 2024-2025 vindt de schrijfwedstrijd plaats in heel Vlaanderen en Brussel. Het thema is dit keer 'Feest!'. Meer info vind je hier.