(PIDMAG) Privacy is... zelf kunnen beslissen wat je van jezelf toont en wat niet. Dat blijkt online een stuk moeilijker dan offline. maar geen nood: inzicht helpt je je online-identiteit te beschermen. Of er zelf een te creëren.
Problemen met online rolgedrag
Iedereen verbergt op elk moment een deel van zichzelf, dat leert ons de rollentheorie uit de sociologie. Afhankelijk van de context zal je een ander deel van jezelf tonen. Zo zal je op café met vrienden een andere houding aannemen dan aan tafel bij je grootouders. Opgroeien is leren welk gedrag waar past, waar we welk stukje van onze identiteit willen uitdragen. Op die manier zorgen we voor afscherming, voor privacy.
Ook online vertolken we verschillende rollen. Op Facebook lach je met de foto's van die laatste openluchtfuif en op het forum van de plaatselijke jeugdraad geef je jouw mening op het beleid in je gemeente. Beide acties doe je vanuit een andere betrokkenheid en het idee dat je voor een ander soort publiek spreekt. Het probleem van internet is dat zoekmachines als Google dat verschil vernietigen. Ze doorbreken de afscherming die je offline wel zelf controleert. Iedereen kent het voorbeeld van de gênante foto of opinie die opduikt op het sollicitatiegesprek. Je kan niet ontkennen dat jij die geplaatst hebt. Het was alleen nooit de bedoeling dat die gegevens in deze context gebruikt zouden worden.
Behalve een grotere onverschilligheid tegenover context is er online ook een grote onverschilligheid tegenover tijd. Iets dat je online achterlaat, zal daar binnen dertig jaar nog steeds staan. Alleen denk jij er op dat moment misschien niet meer op die manier over, of erger nog, verandert de norm in de maatschappij over je gedrag en heb je ook opeens iets fouts gedaan. Zo was roken vijftig jaar geleden 'hip', terwijl er vandaag meer en meer stemmen opgaan die de ziekteverzekering van rokers in vraag stellen. Het is zeer goed denkbaar dat roken binnen dertig jaar ook echt verboden zal zijn. Om de absurditeit te vermijden dat je dan gestraft zou worden voor iets dat je nu online achterlaat, wordt momenteel door de Europese Commissie gepleit voor 'het recht om vergeten te worden', en je sporen online te kunnen wissen. "Want", zegt socioloog Ben Caudron daarover, "in de analoge wereld kunnen we vallen en opstaan, maar in de virtuele wereld blijven we momenteel vallen."
Oplossingen
Samengevat komt het erop neer dat we niet langer in de hand hebben wat er online met onze identiteit gebeurt. Socioloog Ben Caudron ziet de oplossing in scholing. Bewustmaking. Internetgebruikers moeten inzage krijgen in wie waar welke data van ons opslaat en hoe dat vrijwel altijd gebeurt met de bedoeling daar winst mee te genereren. "Als we dat beseffen", zegt Caudron, "en op die manier ook doorhebben hoe de media werken, zullen we vanzelf veel voorzichtiger omspringen met het vrijgeven van data."
Misschien is er ook nog een tweede, assertievere oplossing om aan die slachtofferrol te ontkomen. Steeds meer mensen lijken erin te slagen om het internet voor hén te laten werken. Ze gebruiken het om van zichzelf een merk te maken en beheren bewust hun digitale identiteit. Als we weten dat er zoveel mensen en instanties geïnteresseerd zijn in wie we zijn, kunnen we maar beter zorgen dat we enkel datgene tonen wat wij willen. 'Haal voordeel uit wie je bent', is de slogan van een Amerikaanse campagne die mensen tot personal branding wil aanzetten.
Daar is echter meer voor nodig dan alleen de bewustmaking die Caudron voorstelt. Naast kennis over de technologische capaciteiten van internet en de werking van de media is dan ook kennis over de zonet geschetste sociologische/psychologische kant van het verhaal vereist. Anders gezegd: zou het niet mooi zijn als we het rollenspel dat ons leven is even goed online als offline leerden beheersen?
© 2013 – StampMedia - Linde De Ceuster, foto: Adriaan Standaert
Dit artikel verscheen eerst in PIDMAG, het magazine van StampMedia, jg. 2 nr. 5 p. 8-9
Dit artikel werd gepubliceerd door Allesoverjeugd.be op 16/12/2013
Dit artikel werd gepubliceerd door Pienternet.be op 16/12/2013
Dit artikel werd gepubliceerd door Jongerenplaneet.be op 16/12/2013
Dit artikel werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 16/12/2013
