Op 5 mei 2012 namen duizend jongeren uit heel Europa, samen met de laatste overlevenden van de concentratiekampen, de trein naar Auschwitz. De indrukken van de leerlingen werden vastgelegd in een rondtrekkende tentoonstelling die loopt tot 25 november in het Vrijzinnig Ontmoetingscentrum Hasselt.
Het voorbije jaar konden scholen uit het hele land een dossier indienen om te bewijzen in welke mate herinneringseducatie in hun leerplan opgenomen is. In iedere provincie werden twee scholen beloond voor hun inspanningen. Voor Limburg waren dat KTA1 Hasselt en KTA2 Villers. “We hechten veel belang aan herinneringseducatie”, verklaart Stijn Valkeneers van KTA2. “Om notie te krijgen van wat er zich tegenwoordig in de wereld afspeelt, moet je leren uit het verleden. Door middel van dialoog en beleving trachten we empathie bij jongvolwassenen te ontwikkelen.” Het project is een initiatief van het Instituut voor Veteranen.
Leren uit geschiedenis
Het is waardevol om getuige van een woelige periode in de geschiedenis te zijn. Maar om een boodschap voor de toekomt uit te kunnen dragen, zo vertellen de overlevenden van WOII tijdens het intergenerationeel debat dat naar aanleiding van de tentoonstelling gehouden wordt, moet je de psychische neerslag ervan grondig begrijpen. ‘Als we niet uit onze geschiedenis leren, zijn we gedoemd om ze opnieuw te beleven’ prijkt op één van de muren in de Hasseltse tentoonstellingsruimte. Errond hangen beklijvende foto's van de treinreis en het bezoek aan Auschwitz van de studenten.
Generaties die luisteren
De verplaatsing naar Polen in gezelschap van een tiental verschillende nationaliteiten op een trein van een halve kilometer lang was impressionant. “Maar de inleving op locatie des te meer”, vertelt zeventienjarige Laura Brauns. Nu meer dan ooit luistert ze samen met het publiek met ingehouden adem naar de getuigenissen van hen die het nog kunnen navertellen. Haar grootmoeder, Anna Derijcke, blijft echter erg emotioneel over haar ervaringen en kiest ervoor om niet openlijk te praten. In plaats daarvan leest Laura een brief voor die Anna heeft geschreven.
Toekomst met herinneringseducatie
Laura en Anna zijn een mooi voorbeeld van generaties waartussen een dialoog over cruciale momenten in de geschiedenis bijna niet bestaande was. “Er werd nooit spontaan over gesproken tegen de kleinkinderen en er werd nooit naar gevraagd bij de grootouders”, verklaart Brauns. “Maar ondanks de emoties die het doet heropleven, zou het een goede zaak zijn voor een beter toekomst als we over de geschiedenis blijven praten.”
Brandend actuele oorlogsaspecten
Taalbarrières, vaderlandsliefde, racisme, politieke verscheuring, familievetes, meningsuiting, verraad en angst. Het zijn enkele aspecten van WOII die de getuigen tekenden. “Wat jongeren dringend moeten beseffen, is dat deze facetten ook vandaag nog brandend actueel zijn en het geen ver-van-het-bed-show is”, klinkt het tijdens de dialoog. Er worden verbanden gelegd met Afghanistan, Korea, Somalië, Pakistan, Israël en ... België.
Hand in eigen boezem
Bejaarde Antoinette van het getuigenpanel vreest een terugval naar da jaren ’38 en ’39. “Net zoals vandaag kon de situatie in ons land alle kanten uit. Maar het idealisme aan weerszijden tekende ons vonnis”, vertelt het oorlogsslachtoffer. “We moeten stoppen met het onbekende te vrezen en in eigen boezem kijken. Tijdens de oorlog hadden we niet zozeer last van de bezetters. Het was vooral het eigen volk onder de zwarte brigade dat voor de grootste ellende zorgde”, verkondigt de vrouw. Fundamentele problemen liggen volgens de getuigen bij jezelf. Om oplossingen te kunnen bedenken die een rooskleurige toekomst garanderen, moeten we voeling krijgen met ons verleden.
© 2012 - StampMedia - Lieselotte Wröbel
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Belang van Limburg - online op 17/11/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Nieuwsblad - online op 17/11/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Nieuws.be op 17/11/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Jongerenplaneet.be op 17/11/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Allesoverjeugd.be op 17/11/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 17/11/2012
