Op zondag 26 juni reikt Knack de Hercule Poirotprijs uit voor de beste Vlaamse misdaadroman van het jaar. Rudy Soetewey is met zijn boek 'Getuigen' één van de vijf genomineerden. Een verhaal over de grens tussen moed, domheid en lafheid.
Tussenbeide komen of niet als je getuige bent van een incident? Dat is de hamvraag van dit boek. Als drie jongeren op de laatavondtrein het raam bekladden met graffiti, roept een oude man hen tot de orde. Hij moet zijn bemoeienis met zijn leven bekopen.
Beschaamd om eigen lafheid
Het verhaal toont hoe verkeerde beslissingen een mensenleven ruïneren. "Het hoofdpersonage ziet een misdaad, maar ziet de ernst ervan niet in en laat na de politie te bellen", legt Soetewey uit. "Als het slachtoffer overlijdt, brengt hij de politie nog steeds niet op de hoogte, uit angst voor straf omdat hij geen bijstand verleend heeft. Achteraf schaamt hij zich. Hij probeert zijn geweten te sussen, maar dat lukt niet."
Hoe de auteur zelf op de confrontatie met geweld zou reageren, weet hij niet: "Dat hangt af van de omstandigheden, de dag die je achter de rug hebt, de adrenaline die vrijkomt, ... Tussen zeggen en doen bestaat een groot verschil. Het boek heeft geen moraal. Wie ben ik om aan andere mensen een morele boodschap mee te geven? Wel hoop ik dat mijn lezers meer stilstaan bij alles dat mis kan lopen."
Geen racisme
Dat de auteur voor allochtone misdadigers kiest, heeft niets te maken met racisme: "Elk mens is gelijkwaardig. Bij gevolg hebben allochtonen niet meer of minder recht op de rol van slechterik." Het gaat niet om archetypische allochtone jongeren. "Eén van de drie is de geadopteerde zoon van een Nederlander; de tweede heeft buitenlandse wortels, maar is genaturaliseerd; de derde komt uit Oost-Europa."
Volgens de auteur heeft overdreven politieke correctheid ernstige gevolgen. "Het blanke hoofdpersonage in mijn boek reageert net niet op het geweld van allochtonen, omdat hij schrik heeft voor beschuldigingen van racisme. Maar hij is evengoed niet zuiver op de graad, hij gedraagt zich lafhartig en liegt voortdurend."
Meer dan spanning
De schrijver beschrijft zijn boek als 'spannend, met een laagje eronder'. "Het draait niet alleen om moord, maar ook om humor, sfeerbeelden en verrassing. Misdaad zet heel wat in gang en confronteert de mens met extreme situaties, waarin zijn ware ik naar boven komt." Het boek is geschikt voor lezers vanaf dertien jaar. "De modale burger kan zich erin herkennen. Mensen zeggen dat ze zich heel goed kunnen voorstellen dat dit hen overkomt."
Hercule Poirotprijs
'Getuigen' is Soetewey's vierde misdaadroman, genomineerd voor de Knack Hercule Poirotprijs. "Als ik die 5.000 euro win, gebruik ik het geld om mijn jaarlijkse schrijfvakantie in Frankrijk te subsidiëren. Ik werk daar altijd een idee uit."
Ondanks zijn succes kan de schrijver nog rustig rondlopen op straat. "Gelukkig herkent niemand mij", lacht hij. "Maar familie en vrienden vinden dit mijn beste boek tot nu toe. Ook de recensenten reageren positief." Van migranten heeft de auteur nog geen reacties ontvangen.
© 2011 - StampMedia - Ellen Kil
