Het gaat goed met Martin Fayulu. De Congolese presidentskandidaat moest het eind december vorig jaar afleggen tegen Félix Tshisekedi, die Kabila als nieuwe president van de Democratische Republiek Congo (DRC) opvolgde. Vandaag zijn de motivatie en toewijding om Congo uit het slop te trekken groter dan ooit. Fayulu – die door de oppositie tot ware winnaar van de verkiezingen werd uitgeroepen – begon begin maart aan een wereldtournee door Europa en de Verenigde Staten. Afgelopen donderdag was hij te gast aan de Universiteit Antwerpen, waar onze reporter Glodie Mungaba hem sprak.
Martin Fayulu is strijdvaardiger dan ooit. Met zijn tournee door Europa en de VS wil hij steun zoeken bij Westerse regeringen, maar ook de Congolese bevolking in de diaspora en in het thuisland duidelijk maken dat hij het niet laat bij de resultaten van de jongste verkiezingen.
Fayulu: “Ons standpunt is heel duidelijk: de verkiezingscommissie heeft de cijfers gemanipuleerd en het Grondwettelijk Hof heeft de procedure niet gevolgd (de cijfers hertellen om uit te maken wie de echte overwinnaar was, red.) Als ze dat wel had gedaan, dan was heel duidelijk geworden wie de echte winnaar van de presidentsverkiezingen was. Hetzelfde geldt voor de nationale en provinciale verkiezingen.”
“We hebben de steun van de Congolese bevolking. Nu willen we aan de buitenwereld tonen dat we het niet eens zijn met hoe de verkiezingen zijn verlopen. Félix Thsisekedi is niets meer dan een stroman van Joseph Kabila, die zijn beleid verder rustig verder zet. Maar de bevolking wil Kabila’s beleid niet meer. De bevolking wil verandering.”
Mijnheer Fayulu, welke bewijzen zijn er dat u de winnaar van de Congolese presidentsverkiezingen bent?
Fayulu: “Maar ik ben niet degene die dit moet bewijzen. Ik heb mezelf niet tot winnaar uitgeroepen, dat hebben anderen – die beter geplaatst waren dan ik – gedaan. Dat zegt ook de CENCO, de nationale bisschoppelijke conferentie van Congo. Zelfs CENI, de Congolese Verkiezingscommissie, kwam naar buiten met harde cijfers: ik heb de verkiezingen gewonnen met 62,11% van de stemmen, terwijl Félix Tshisekédi 16,92% behaalde en Ramazani Shadary 16,83%. Niemand van de CENI heeft die cijfers betwist.
Hoever bent u bereid te gaan om de waarheid naar boven te halen?
Tot de Congolezen zélf zeggen dat het voor hen goed is. Ik ben altijd een soldaat van het volk geweest, en de Congolezen hebben me nu herdoopt tot ‘Bevelhebber van het volk”. Ik ben verantwoordelijk voor de toekomst van Congo en het Congolese volk. Wij zijn allemaal Lamuka (de platform van de verenigde oppositie in Congo, red.), het is tijd dat we wakker worden en samen werken aan een betere toekomst voor dit land.
Sommige leden van Lamuka, zoals Denis Sessanga en Claudel Lubaya, beweren dat de coalitiepartij niet langer bestaat.
Deze mensen hebben nooit een Lamuka-bijeenkomst bijgewoond. Ze zitten niet eens in het Lamuka-campagneteam. Ik beschouw hun uitspraken niet als die van leden van Lamuka.
Wat zal er gebeuren als er na uw internationale tournee niets verandert in Congo?
Maar het zal veranderen. Ik zet mijn strijd voort. Dit is een terugkerend probleem in Congo: Jean- Pierre Bemba won in 2006 de verkiezingen, maar werd toch niet tot president uitgeroepen. In 2011 maakte Etienne Tshisekedi, de vader van Félix, zijn rentree in de politieke arena, en ook daar hebben we tegen gestreden. Kabila wilde grondwet veranderen, en ook dit hebben we voorkomen. Vandaag probeert hij de kritiek van de Congolese bevolking te ontwijken, maar we zijn sterker dan dat. Het volk zal winnen – het volk wint altijd.
Het Grondwettelijk Hof verwierp uw hoger beroep op gronde dat het bewijs van uw overwinning niet voldoende of sterk genoeg was.
Nee. Dat is een slechte lezing van de feiten. Het Grondwettelijk Hof had zelfs helemaal geen bewijsmateriaal nodig. Wij hebben hen het hele dossier aangeboden. Daarin staat dat we de resultaten van de verkiezingen betwisten, en dat we vragen om de stemmen te hertellen. Dat is het enige wat we vragen: dat de wettelijke procedure wordt toegepast. Het Grondwettelijk Hof wil dit niet doen –wij hebben nochtans dozen vol bewijsmateriaal met kopieën van processen-verbaal die aantonen dat de cijfers van de verkiezingen gemanipuleerd zijn.
Stel dat u president van de republiek wordt, kunt u dan hervormingen indienen bij een regering waar Kabila deel van uitmaakt?
Nee, dat kan ik niet. Kabila krijgt 341 afgevaardigden in het parlement, terwijl Tshisekedi minder dan 17% van de stemmen binnenhaalde. Hoe is zoiets denkbaar? Dat moet het grondwettelijk recht me toch eens uitleggen. Daarom moet alles opnieuw gedaan worden: zowel de nationale als de provinciale en de parlementsverkiezingen.
Karel de Gucht staat achter u, net als de krant de Financial Times. Moet Europa ook gehoord worden?
Ja. Alle landen die denken dat de democratie in Afrika in gevaar is moeten hun stem laten horen. Dat is cruciaal. En het moet gebeuren voor er morgen iemand opstaat die in de voetsporen van Kabila treedt. Als we niets doen, begraven we de toekomst van de democratie.
