Onder de naam Oekraïne 12-12 lanceren de leden van Consortium 12-12 een gemeenschappelijke oproep voor de slachtoffers van de oorlogscrisis in Oekraïne. Het is niet de eerste keer dat er zo’n ’12-12’-actie op poten wordt gezet. Wat is de actie? Wie zit er achter en wanneer wordt zo’n oproep gelanceerd? “Syrië 12-12 bracht beduidend minder geld op.”
Volgens de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR zijn al bijna twee miljoen mensen Oekraïne ontvlucht. Hulporganisaties zoals het Rode Kruis zijn bezorgd over de toestand in Oekraïne en haar grenzen. Daarom heeft het Consortium 12-12 vorige week donderdag ‘Oekraïne 12-12’ gelanceerd, een oproep aan de Belgische bevolking om de Oekraïense slachtoffers hulp te bieden.
Volgens de zeven leden van het Consortium 12-12 is de nood hoog. Er is nood aan onderdak, beschuttingsmateriaal, zuiver drinkwater, voeding, gezondheidszorg, maar vooral aan bescherming en psychosociale traumabehandeling.
“We waren niet zeker of de mensen nog bereid waren om steun te bieden na de zware coronaperiode, maar de steun is enorm. Daarom willen we later deze week al bekend maken hoeveel geld er tot nu toe is ingezameld”, aldus Philippe Henon, woordvoerder van Consortium 12-12.
1 Wie organiseert de 12-12-acties?
Het Consortium 12-12 (voluit: Belgisch Consortium voor Noodhulp) organiseert de 12-12-acties om geld in te zamelen tijdens uitzonderlijke humanitaire crisissen. Zeven humanitaire organisaties verenigen zich in het Consortium 12-12: Caritas International, het Rode Kruis, Dokters van de Wereld, Handicap International, Oxfam, Plan International en Unicef.
Het Consortium 12-12 – dat zijn naam ontleent aan het rekeningnummer BE(19) 0000 0000 1212 – werd eind jaren 70 al opgericht om de hongersnood ten gevolge van de aanhoudende droogte in Ethiopië te bestrijden. Sinds 2005 heeft de organisatie het statuut van vereniging zonder winstoogmerk (vzw).
2 Wanneer komt het Consortium met een 12-12-actie?
Dat hangt af van verschillende factoren. Enerzijds telt de omvang van de ramp en of er voldoende vermogen is om die ramp aan te pakken. Anderzijds telt het draagvlak bij de Belgische bevolking mee en of er aandacht wordt besteed aan het conflict in de media. Vooral dat laatste is van groot belang of er al dan niet een noodactie op poten wordt gezet.
“Toen we de actie ‘Syrië 12-12’ in 2013 lanceerden, hadden we ‘maar’ drie miljoen euro ingezameld. Dat is natuurlijk niet weinig, maar je merkte dat de mensen minder bereid waren om te steunen. De media-aandacht was grotendeels negatief door het terrorisme dat het conflict in Syrië voortbracht. Dat schrikte mensen af”, legt Philippe Henon uit. “De meningen in de media over de vluchtelingencrisis in 2016 waren verdeeld en het leek nog een ver-van-mijn-bedshow voor de mensen. Daarom hebben we toen geen specifieke oproep gedaan.”
3 Hoeveel 12-12-acties zijn er al geweest in het verleden?
Met ‘Oekraïne 12-12’ is dit al de 23e noodactie van het Consortium 12-12. Recentere acties waren ‘Indonesië 12-12’ om de slachtoffers van de tsunami en aardbeving in 2018 in Indonesië te helpen en ‘Hongersnood 12-12’ in 2017 om ondervoeding in Afrika tegen te gaan.
“Er komt vandaag veel steun omdat het conflict heel dichtbij komt, terwijl de conflicten van de voorbije jaren zich ver weg afspeelden. We hadden dat niet verwacht omdat geld inzamelen tijdens een oorlog altijd moeilijk is”, vertelt Henon. “Waar je bij een natuurramp een duidelijk probleem vaststelt en er op korte termijn veel kan worden opgelost, is het bij een oorlog complexer. Je weet niet hoelang het conflict zal duren, hoe het zal evolueren en of het ons misschien ook zal treffen”, aldus de woordvoerder van Consortium 12-12.
“Er komt vandaag veel steun omdat het conflict heel dichtbij komt, terwijl de conflicten van de voorbije jaren zich ver weg afspeelden” – Philippe Henon (Consortium 12-12)
“Ook al is het raar om te zeggen, ergens denk ik dat mensen meer bereid zijn om te steunen omdat ze zich herkennen in de Oekraïners. De Belgische cultuur ligt dichter bij die van Oekraïne dan bij die van overzeese landen. Bovendien hebben ze min of meer dezelfde huidskleur en normen en waarden. Dus ik denk dat dit ook meespeelt.”
4 Is er over de jaren heen veel veranderd?
De laatste jaren kwam er minder steun voor de acties. Covid 12-12, dat als laatste georganiseerd werd om de coronasituatie aan te pakken in het Globale Zuiden, bracht maar 300.000 euro op. Dat is weinig in vergelijking met bijvoorbeeld Tsunami 12-12. Die actie werd opgezet in 2005 na de aardbeving en tsunami in de Indische oceaan en bracht 40 miljoen euro op.
“Er is minder steun dan vroeger door verschillende redenen. Bij Haïti hadden we op vier weken tijd 20 miljoen euro ingezameld. Dat komt omdat je bij zo’n natuurramp een duidelijke oplossing hebt. Dat was bij covid niet altijd het geval”, duidt Philippe Henon. “Ook de radio- en televisiespotjes dragen enorm bij aan de steun. Het was al acht jaar geleden dat de grote media zoals VRT en DPG de spotjes van 12-12 volledig ondersteunden. We zien dat dat bij Oekraïne 12-12 nu ook helpt.”
5 Komen de donaties goed terecht?
Aan het einde van elke campagne worden de donaties verdeeld over de zeven ngo’s. Elke inzamelingsactie wordt gecontroleerd door de Federale overheid. Door de krachten samen te bundelen, kan het Consortium 12-12 efficiënt contacten leggen met de pers en media. Bovendien zijn de kosten voor fondsenwerving kleiner waardoor de ngo’s het grootste deel van het ingezamelde geld op het terrein kunnen gebruiken. Concreet wordt er voor elke gift van 100 euro, 86 euro ter plaatse gebruikt.
Dit artikel werd gepubliceerd door Knack op 10/03/2022.
