Ik geef het toe: ik lees weleens graag mijn horoscoop, maar het is niet meer dan een guilty pleasure. Ik kende nooit mensen die oprecht geloofden in de wereld van de astrologie, maar sinds kort lijkt dat te veranderen. In een tijd waar jongeren kritisch worden opgevoed en gestimuleerd worden om een scherpe blik te ontwikkelen, vraag ik me af van waar die nood komt. Vult spiritualiteit het gat op van religie zoals sommige critici beweren of heeft Generatie Y een andere drijfveer?
Astrologie ging nooit verder dan het kennen van mijn sterrenbeeld – ook wel zonneteken genoemd. Sinds kort ontdekte ik dat er ook maantekens en ascendanten bestaan. Kom je net zoals ik compleet uit de lucht gevallen? Dan leg ik het kort even voor je uit. Als je weet dat de stand van de zon tijdens je geboorte je zonneteken bepaalt, dan zal het niet onlogisch klinken dat de stand van de maan op dat moment je maanteken bepaalt. Je ascendant is het punt van de dierenriem dat aan de oostelijke horizon stond toen je voor het eerst het levenslicht zag. Het zonneteken staat voor de geest en het hart, het maanteken staat voor de ziel en hoe je omgaat met gevoelens en emoties en de ascendant heeft te maken met je uiterlijke kenmerken en de manier waarop je jezelf aan de buitenwereld toont.
Invloed van sociale media
“Is er iemand geïnteresseerd in sterrenbeelden en astrologie?” vroeg ik aan mijn vrienden. De reacties stroomden toe: “Een vriendin van mij is er heel erg mee bezig!”, “Ik hou van astrologie!” en “Ik vind het leuk, maar ik weet er niet heel veel over.” Zijn millennials daadwerkelijk geïnteresseerder in sterrenwichelarij dan oudere generaties of lijkt het alleen zo omdat ze de grootste groep vormen op sociale media? “Ik lees mijn horoscoop als ik die tegenkom en verbazend genoeg klopt dat wel altijd,” aldus Steffi (19), “maar toch sta ik er sceptisch tegenover.” Ook Nick (23) leest posts over astrologie op sociale media, maar enkel als die toevallig voorbijkomen. “Ik zal er niet naar op zoek en geloof helemaal niet in astrologie. Horoscopen zijn tekstjes die op verschillende manieren te interpreteren zijn en waar iedereen zich in kan herkennen.”
"Horoscopen zijn tekstjes die op verschillende manieren te interpreteren zijn en waar iedereen zich in kan herkennen.”
Zelfreflectie
Zoë is 20 en raakte een viertal jaar geleden geïnteresseerd in astrologie. “Een goede vriendin van mij geloofde er heilig in en las mijn horoscoop voor. Ik was erg geschokt dat alles wat ze over mij vertelde ook klopte. Voorheen vond ik het allemaal onzin omdat ik dacht dat astrologie enkel horoscopen waren, maar dat bleek niet zo te zijn. Ik betrap mezelf nu op het checken van het sterrenbeeld als ik iemand nieuw ontmoet.” Volgens haar groeit de interesse bij jongeren omdat het nu beter begrepen wordt. “Er zijn veel YouTube-, Instagram- en Twitteraccounts die uitleggen wat astrologie is en hoe je het kan gebruiken. Het is naar mijn mening een vorm van zelfreflectie. Wanneer je ermee bezig bent, ben je uiteraard ook over jezelf aan het nadenken.”
Horoscoop op de radio
YouTube is een van de sociale mediaplatformen waar jonge influencers en vloggers content gerelateerd aan dit onderwerp plaatsen. Video’s met als titel ‘Astrology 101’ en ‘Learn about your zodiac sign’ zijn er tegenwoordig ontzettend populair. Tim Trachet, erevoorzitter van de sceptische organisatie SKEPP (Studiekring voor de Kritische Evaluatie van Pseudo-wetenschap en het Paranormale,een onafhankelijke skeptische vereniging, nvdr.), zegt dat sociale media er zeker voor zorgen dat de belangstelling bij jongeren toeneemt. “Je vindt vaker positieve dan negatieve informatie over astrologie op het internet, Wikipedia staat ook vol met onzin. Mensen moedigen elkaar aan op sociale media, net zoals bij complottheorieën.” Op bepaalde radiozenders in Frankrijk – Radio Astro, France Bleu, RDL Radio - lezen presenatoren nog dagelijks de horoscoop, net zoals het weerbericht.
Tim Trachet
“Volgens mij is het voor de jongeren geen opvulling van religie, maar wel een manier om verklaringen te zoeken voor bijvoorbeeld een stukgelopen relatie of het verliezen van een baan,”
Brouwen bij volle maan
Geloven in astrologie is nochtans niet enkel van dit online tijdperk. Ook verder terug in de geschiedenis hielden mensen zich in het Oude Egypte en Babylonië al bezig met ‘het lezen van de sterren’. Vandaag brouwen de brouwers van het Belgische abdijbier Paix Dieu alleen bij vollemaan. Daarnaast zijn er biologische landbouwers die rekening houden met de maanstand, wat biodynamische landbouw heet. De twee generaties voor de millennials hechtten er ook al belang aan en sommige doen dat nog altijd. Hun beleving speelt zich niet online af en hoeft niet instagramwaardig te zijn, maar het leeft nog onder hen. “Rond mijn 35 jaar was het in de mode om te vragen naar het sterrenbeeld van iemand,” zegt Paul (70). “Ik geloof in de invloed van een sterrenbeeld op de mens, maar volgens mij is die enorm klein. Het is een van de zoveel factoren die het menselijk doen en laten bepalen. Daardoor is mijn interesse voor dat fenomeen verdwenen.” Annemie (63) zegt dat ze soms haar horoscoop leest, maar er verder geen belang aan hecht. “Het valt me op dat een aantal mensen in mijn omgeving er wel rekening mee houden, bijvoorbeeld als het om relaties gaat. Dat zijn zestigers.” Peter (48): “Los van het feit dat ik voorspellingen van horoscoopbeelden als boerenbedrog beschouw, ben ik er zeker van dat bepaalde krachten en vormen van energie een invloed hebben op ons leven. Het zou me niet verbazen dat de bewegingen in ons zonnestelsel een effect hebben op ons leven, zoals ook zwaartekracht en alle soorten straling.” Wel is de publieke rol van astrologie in België sterk verminderd, zegt Tim Trachet. “In de jaren zeventig en tachtig lazen astrologen nog horoscopen voor op tv, maar dat is verdwenen,” aldus de scepticus.
Magie
Cijfermateriaal dat bewijst dat de interesse gegroeid is, is schaars. De meningen zijn zowel bij de millennials als bij de generaties die hen voorgaan verdeeld. “Volgens mij is het voor de jongeren geen opvulling van religie, maar wel een manier om verklaringen te zoeken voor bijvoorbeeld een stukgelopen relatie of het verliezen van een baan,” concludeert Tim Trachet, “het is een vorm van magie en een manier om gebeurtenissen waar men geen vat op heeft te verklaren.”
