(Kif Kif) Dat hiphop innovatief en inspirerend kan zijn, bewijst de multidisciplinaire slam-voorstelling Misunderstood. Het WCC Zuiderpershuis gaf onlangs enkele jonge artiesten vrij spel om een Belgisch pioniersproject uit te werken. Dat het pionierswerk is, willen de jongeren niet gezegd hebben, maar dat het grensoverschrijdend is, des te meer. Misunderstood is namelijk een ontmoeting tussen dichters/rappers, theater en Jazz.
Zoals je van een woordkunstenaar kan verwachten, staat Seckou Ouologuem (26) me krachtig te woord. Op een van de laatste zomerse herfstavonden vertelt hij me wat slam en Misunderstood voor hem betekent.
Misunderstood is een multidisciplinair cross-over project. Wat is jouw achtergrond?
Seckou: “Op m’n dertiende ben ik op straat samen met enkele vrienden beginnen rappen. Ik zocht een manier om mezelf te uiten, om te kunnen zeggen wat ik gezegd wilde hebben. Acht jaar later ben ik van rap overgeschakeld naar slam, omdat ik merkte dat het publiek vooral hoorde in plaats van luisterde. Door in het Nederlands te slammen, komt mijn boodschap directer over. Het was een persoonlijke noodzaak.”
Hoe ben je in contact gekomen met het genre slam?
Seckou: “Iemand had me de film Malcolm X getoond en had me gewezen op de slam scènes. Het was een soort van prestatiepoëzie. De manier waarop ze iets zeiden, was belangrijker dan wat ze zeiden. Ik was direct verkocht en ben me erin beginnen verdiepen. Zo heb ik het Amerikaanse Def Jam Poetry met krachtige slammers als Daniel Beaty, Black Ice en Saul Williams ontdekt. Zij verspreiden meer wijsheid dan 98% van mijn vroegere idolen, die rappers waren. Ze hebben het over de pure essentie.”
Hoe pak je het zelf aan?
Seckou: “Tijdens de Kif Kif Awards 2009 heb ik voor de eerste keer een slam gebracht, zonder muzikale begeleiding, zonder beat. Gewoon puur en droog. Ik won een Kif Kif Award voor de categorie slam en van toen af ben ik beginnen experimenteren. Wat kon ik doen met slam? Ik slam over dingen die me bezighouden. Het grootste deel van mijn teksten zijn sociaal en maatschappelijk getint maar dat hoeft niet per se. Je kan over alles slammen. Zolang je maar nieuwe inzichten creëert en origineel, creatief en levendig uit de hoek komt. Slam houdt ook in dat je je niet vast zet in een structuur want dan krijg je hiphop of poëzie.”
Wat betekent slam voor jou?
Seckou: “Slam is voor mij persoonlijker dan hiphop. Hiphop is muziek, een show. Slam is meer een sfeer. Wie voor of na mij op het podium staat, bepaalt mee wat ik ga doen. Als het publiek m’n performance niet goed vindt, vinden ze mij en mijn boodschap niet goed. Dat is een totaal ander verhaal dan wanneer je een hiphop show geeft.”
Hoe ga je daarmee om?
Seckou: “Je moet durven experimenteren. Alles in het leven is een leerproces. Afhankelijk van hoe je er naar kijkt, kan een ervaring positief of negatief zijn. Soms kunnen bepaalde invloeden je leren dat dat toch niet de richting is die je wil uit gaan.”
Wanneer heb je een goede slam tekst?
Seckou: “Bij slam is een tekst nooit af. Wanneer het op een gegeven moment te moeilijk wordt om iets toe te voegen aan een tekst moet je kunnen loslaten. Dan is de tekst zogezegd af. Soms zou je van één slam tekst twee teksten kunnen schrijven, of soms moet je gewoon een nieuwe tekst schrijven. Schrijven is schrappen of loslaten.”
Was de combinatie met muziek evident voor jou?
Seckou: “Ik ben het gewoon om te slammen on my own. Nu waren er meer mensen, meer opties zoals muziek waar je rekening mee diende te houden. We moesten elkaar op korte termijn leren aanvoelen. Normaalgezien vormt muziek een geheel met een stem of met een muzikant. In deze voorstelling is de muziek zelf een stem waarmee een sfeervolle setting gebouwd wordt. De muziek staat op zichzelf en ondersteunt de theaterproductie. Zoals je bij de beste rapliedjes de woorden verwijdert en toch nog het gevoel overhoudt, zo is dat ook bij de muziek in Misunderstood. De muziek is even sterk als het theaterbeeld, ze versterken elkaar.”
Jullie hebben zonder regisseur gewerkt. Hoe zijn jullie eraan begonnen?
Seckou: “We zijn zonder script begonnen. Wachten op Godot was ons uitgangspunt. Het concept dat achter Misunderstood zit is existentieel. Je kan erover blijven nadenken maar het antwoord nooit kennen. En als je het antwoord wel zou kennen, zou het niet meer interessant zijn. Is het wachten uiteindelijk niet interessanter dan het eindpunt zelf?”
Hoe heb jij het Misunderstood project ervaren?
Seckou: “Misunderstood is een experiment met mensen die heel goed zijn in hun eigen discipline. Van de show kan je sterke woorden en impressies verwachten. Ik heb persoonlijk andere dingen gedaan dan ik gewend was. Met hiphop heb ik het gevoel dat ik raas, maar met deze show pak ik het op een andere manier aan omdat het tot een breder publiek gericht is. Ik raas minder waardoor ik duidelijker overkom. In dit project voel je ook welke achtergrond ik heb. Mijn ervaring als hiphopper en MC wordt tegenover theater en poëzie geplaatst. We zijn allemaal uit ons eigen kader kunnen treden en hebben buiten de lijntjes durven kleuren.”
Hoe zou jij het project omschrijven?
Seckou: “Misunderstood is slam-theater maar dan ook weer niet. We kruipen niet in de huid van een personage maar blijven dicht bij onze eigen persoonlijkheid. We spreken onszelf niet tegen maar geven wel andere inzichten mee. De voorstelling toont veel impressies, je krijgt er als het ware beelden van. Bij slam staat enkel het woord centraal en bij Misunderstood is dat ook het geval, hoewel we ook gebruik maken van scènes.”
Vind je dat je met deze voorstelling pionierswerk verricht?
Seckou: “In Vlaanderen is dat zeker het geval, maar in vergelijking met de rest van de wereld doen we niets nieuws. We krijgen de kans om het hier in Vlaanderen uit te proberen. Vanaf het moment dat slam mainstream wordt, zal er wel weer iets nieuws uitgevonden worden.”
Denk je dat je hiermee iets kan bereiken?
Seckou: “Zeker, met slam kan je veel bereiken zoals je dat met een goed gesprek en met de juiste woorden ook kan. Iedereen doet zijn ding en steekt zijn gevoelens en principes in zijn slam. Je leert jezelf bloot te stellen, niet als persoon maar als vorm, de manier waarop. Zowel de genres slam als theater zijn essentieel om out of the box te denken. Je leert prestatiegericht denken. Je vraagt jezelf af hoe je wil dat het geïnterpreteerd wordt.”
Misunderstood speelt op 13 en 14 oktober 2011 in het Zuiderpershuis in Antwerpen.
© 2011 - Kif Kif - Wendy Kegels
