(PIDMAG) Bij het begin van de winter lijkt de stormachtige Arabische lente geluwd. Mohamed El Khalfioui, voorzitter van het Platform voor Allochtone Studentenverenigingen (PAS) en Jorn De Cock, correspondent in de Arabische wereld, volgen de revoluties op de voet.
“Politieke veranderingen hebben mij altijd geboeid en de culturele band met mijn land van herkomst, Marokko, laat mij niet los”, vertelt El Khalfioui. Vanuit België probeert hij zowel Arabische als Westerse bronnen te raadplegen. “Ik beschouw mezelf meer als een analist, dan een activist”, zo omschrijft hij zijn rol. Ook journalist Jorn De Cock voelt zich persoonlijk verbonden met de regio. Hij is gehuwd met een Syrische en woonde tot voor enkele maanden nog in Damascus. “Wat ik belangrijk vind, is om zoveel mogelijk ter plaatse te gaan. Ik reis telkens opnieuw naar die landen om de sfeer op te snuiven en met mensen te praten. Enerzijds maak je de revoluties van binnenuit mee, maar anderzijds blijft er een grote graad van onvoorspelbaarheid. Wat je vandaag schrijft, kan volgende week alweer onzin zijn.”
Kritiek
Kritiek leveren op Arabische regimes blijft een heikel punt. “Het hangt er hoofdzakelijk van af in welk land je bent”, meent De Cock. “In Tunesië kan je in alle openheid werken, maar in Egypte riskeer je nog in de cel gegooid te worden. Wie in Syrië zijn ontevredenheid uit, zet zijn leven op het spel.”
De Cock is daarom voorzichtig in het trekken van conclusies. “Als ik mensen hoor die in Syrië hun leven wagen,
dan word ik nederig. In België klinken soms negatieve commentaren, maar we mogen de hoop niet meteen in de kiem smoren. Een jaar geleden had niemand gedacht dat de corrupte leiders zo snel verdreven zouden worden.”
El Khalfioui krijgt soms het verwijt dat hij schrijft vanuit een veilige positie in België. “In het Nederlandstalig taalgebied is er een echt vacuüm in de nieuwsberichtgeving over Marokko”, reageert hij. “Ik voel me gedwongen om de reguliere media aan te vullen.”
Brandpunt van de belangstelling
El Khalfioui denkt dat zijn artikels een impact hebben in België en Nederland. Door zijn positie van studentenvoorzitter kent hij veel activisten in binnen- en buitenland. “Naast Marokkanen, heb ik een breed netwerk met Iraniërs, Turken en mensen uit verschillende ideologische en etnische stromingen”, aldus El Khalfioui. Hij vreest dat de meeste Belgen ondertussen hebben afgehaakt en het nieuws na de eerste maanden van de revoluties links laten liggen. De Cock wijst op het tegendeel: “Het thema krijgt momenteel enorm veel aandacht vanuit de Vlaamse media. Jammer genoeg gaan er veel stemmen op die zeggen dat de islamisten met de overwinning gaan lopen. Voorlopig hebben enkel de gematigde islamisten in Tunesië veertig procent van de stemmen behaald. Zolang ze gematigd blijven, is er geen probleem. Tunesië, Egypte en Libië zijn samenlevingen die in een overgangsperiode zitten, dat mogen we niet vergeten.”
Hoopvolle vooruitzichten
Wat voor toekomst wacht het Midden-Oosten? Beide auteurs menen dat hier een belangrijke rol is weggelegd voor jongeren in de regio. “Ik zie een jongere generatie die sterke veranderingen wil, los van ideologie en etnische afkomst”, aldus El Khalfioui. “We vergeten soms dat de revoluties zijn begonnen door het protest van jongeren die geen werk en waardigheid kregen. Zij zijn er de motor van”, zegt De Cock. “De economie van de revolutionaire landen ligt grotendeels in duigen. Dit zal een uitdaging van járen worden. Libië kan rekenen op olie-inkomsten, maar landen zoals Egypte en Tunesië staan bijna zeker voor een nieuwe economische crisis.”
Is er ruimte om optimistisch te zijn over de toekomst van de Arabische wereld? “Zeker”, vindt De Cock, “alles wat democratie en mensenrechten dichterbij brengt, is volgens mij positief.”
Meer weten?
Jorn De Cock schreef het boek De Arabische Lente. Een reis tussen revolutie en fatwa bij uitgeverij De Bezige Bij. Mohamed El Khalfioui houdt een blog bij op De Wereld Morgen, zijn artikels vind je via deze link: www.dewereldmorgen.be/people/mohamed
Hoe het begon…
Mohamed Bouazizi, een wanhopige student steekt zichzelf in brand op 17 december 2010. Ondanks zijn universitaire opleiding kan hij geen werk vinden. Om zijn familie te ondersteunen verkoopt hij groente en fruit. Zijn spullen worden in beslag genomen door de politie bij een vergunningscontrole. Zonder toekomstperspectief begaat hij zijn ultieme wanhoopsdaad. Velen herkennen zich in zijn verhaal en protesten verspreiden zich door het hele land. De Tunesische president bezoekt het slachtoffer nog, maar op 4 januari overlijdt Bouazizi aan zijn verwondingen op 26-jarige leeftijd.
Hebben Vlaamse allochtonen invloed op de Arabische revolutie?
Yassine Channouf staat mee aan de wieg van de 20-februaribeweging. Deze volksbeweging ijvert voor een democratische rechtstaat in Marokko. “Het zijn de mensen in Marokko die verandering teweeg moeten brengen”, vertelt Channouf, “maar vanuit Europa kunnen wij ze laten weten dat ze niet alleen staan in hun strijd tegen onrecht.” De initiatiefnemers in Vlaanderen willen jongeren uit hun gemeenschap sensibiliseren door onrechtmatige gebeurtenissen uit Marokko te rapporteren. Daarnaast hebben ze een manifest met 20 principes om de situatie in hun land van herkomst te verbeteren. In heel Europa zijn er verschillende coördinatiebureaus opgericht die om de drie maanden samenkomen. Op 20 november plande de Vlaamse groep een straatprotest in Brussel waarbij ze opriepen om de Marokkaanse parlementsverkiezingen te boycotten. “We zijn ervan overtuigd dat deze verkiezingen zullen vervalst worden, net zoals het referendum van 1 juli over de grondwet”, aldus Channouf. Hoewel het aantal Marokkaanse migranten in het buitenland groot is, blijft hun impact beperkt. “De Syrische oppositie heeft meer gewicht dan de Marokkaanse”, meent Channouf. “Ze kunnen zich sneller organiseren en zijn niet zo intern verdeeld.”
© 2012 - StampMedia - Yves Torbeyns, Marieke Van Cauwenberghe
Dit artikel werd eerst gepubliceerd in PIDMAG, het magazine van StampMedia, Jaargang 0, Nr. 0, p. 14.
Dit artikel werd gepubliceerd door Nieuws.be op 18/01/2012
