De moordmachinerie van terroristische aanslagen ‘beperkte’ zich vooralsnog tot bomgordels en automatische wapens. Maar volgens Tom Sauer, professor Internationale Politiek aan de Universiteit van Antwerpen, is het een kwestie van tijd vooraleer terroristische organisaties zich op het pad van nucleair terrorisme begeven.
Vandaag zijn er wereldwijd meer dan 15.000 kernwapens in omloop. De voorstanders van dit soort wapens zeggen dat ze nooit ingezet zullen worden. Maar als het gaat over organisaties als pakweg Al Qaida kan dat in twijfel worden getrokken.
Sauer onderscheidt drie soorten nucleair terrorisme met telkens verschillende consequenties. De eerste is een aanval tegen een nucleaire faciliteit. De tweede, een dirty bomb of vuile bom, is een gewone bom met radiologisch materiaal errond. En de derde en meest gruwelijke soort: de rudimentaire atoombom.
Sabotage in kerncentrale
Nucleair terrorisme bestaat en heeft wellicht zelfs al plaatsgevonden in ons kleine België. Een mogelijke aanval tegen een nucleaire faciliteit gebeurde in 2014 door sabotage in kernreactor Doel 4. Iemand draaide moedwillig aan een hendel terwijl die hendel verzegeld was. Dat veroorzaakte een lek waardoor de turbine stilgelegd werd, met 100 miljoen euro aan herstellingskosten als gevolg.
Bijna vier jaar later is de dader nog steeds niet gevonden. Toch zijn er sporen die leiden naar moslimextremisme, hoewel dat nooit bewezen is. Uit de technici, die toegang hebben tot de meest beveiligde zones, vertrok iemand naar Syrië in 2012 (en keerde niet terug). “De vraag is wanneer hij geradicaliseerd is. Was dat voor hij in Doel werkte of erna? Dat is nog steeds onduidelijk”, stelt professor Sauer.
Spionage bij het SCK
Daarnaast is gebleken dat terreurverdachten van de aanslagen in Parijs en Brussel een oogje in het zeil hielden bij de topman van het Studiecentrum voor Kernenergie (SCK) in Mol. Speurders vonden opnamen van verborgen camera’s bij huiszoekingen van de terreurverdachten, die gericht stonden op de privéwoning van de topman.
“Dat was niet om te achterhalen welk programma hij op tv aan het kijken was”, aldus Sauer. “In het studiecentrum ligt radiologisch materiaal voor een vuile bom en ook uranium en plutonium: materiaal voor een rudimentaire atoombom. Materialen waarin ook Al Qaida interesse heeft.”
Kwestie van tijd?
Is het dan een kwestie van tijd? “Wat de vuile bom betreft wel”, zegt Sauer. “Een vuile bom is niet moeilijk te maken. Het radiologisch materiaal dat ervoor nodig is, vind je gewoon in ziekenhuizen en bij tandartsen.”
Sauer geeft de geëscaleerde situatie in Syrië als voorbeeld. Daar gebruikt het Syrische leger chemische wapens tegen de rebellen. “Het is allemaal een kwestie van tijd voor terroristen zich hiermee gaan bezighouden, en het enige dat we kunnen doen is waarschuwen.”
Atoombom
“Of een rudimentaire atoombom echt mogelijk is, weet ik niet”, vervolgt Sauer. “Sommigen zeggen van wel, anderen van niet. Er is momenteel geen consensus in de literatuur.”
Toch moet het lijstje van de materialen die ervoor nodig zijn volgens Sauer bekend zijn. “Er is bijvoorbeeld maar tien kilogram plutonium nodig, en wereldwijd zijn er daar honderden tonnen van.”
De kans op een rudimentaire atoombom acht Sauer vooral mogelijk als terroristische organisaties hulp krijgen van landen als Pakistan of Noord-Korea. Die landen kunnen terroristische organisaties de wetenschappers aanreiken die kennis over een atoombom kunnen doorgeven. “Dit is natuurlijk een worst-case scenario. Dan zijn er geen 3.000 doden zoals op 9/11, maar dan zijn dat er 30.000 of 300.000.”
Dit artikel werd gepubliceerd door Newsmonkey op 21/04/2018
