(Opinie) “De houding van Gwendolyn Rutten tegenover Fouad Ahidar is een politica onwaardig”

Voor een politicologe van opleiding is niets zo interessant als de verkiezingen. Zowel in de aanloop ernaartoe als in de nasleep ervan is mijn favoriete ontspanning neerploffen in de zetel met snacks om actualiteitsprogramma’s te verslinden. Vorige week dinsdag keek ik naar De Afspraak met Fouad Ahidar als één van de gasten.

In december stapte Ahidar uit Vooruit omdat hij zich niet meer kon vinden in de toenmalige (en hoogstwaarschijnlijk alweer toekomstige) partijvoorzitter Conner Rousseau. Hij richtte zijn eigen partij op: Team Fouad Ahidar. Tegen alle verwachtingen in sleepte Team Fouad Ahidar drie zetels in het Brusselse en één in het Vlaams parlement in de wacht.

Met een nieuwsgierige houding stemde ik vorige week af naar De Afspraak, benieuwd om meer te weten te komen van deze groentjes in het politieke landschap. Nieuwsgierigheid veranderde al snel in verontwaardiging en teleurstelling. Niet omwille van Ahidar, waar ik voor- noch tegenstander van ben. Wel omwille van de houding van Open VLD-politica Gwendolyn Rutten.

Eén van de eerste vragen aan Ahidar was of zijn partij een moslimpartij is. Wanneer hij antwoordt dat dat niet het geval is en zijn lijst divers is, reageert Rutten non-verbaal op een zeer minachtende manier. Ze kijkt weg, fronst haar wenkbrauwen en krult haar lippen op een manier die haar afkeuring toont, schuift vervolgens ongemakkelijk met haar stoel om tenslotte zichtbaar diep adem te halen. Ik heb hier drie keer teruggespoeld om zeker te zijn dat ik het juist zag. Deze non-verbale minachting is gedurende het hele fragment aanwezig.

De eerste tussenkomst van Rutten was wanneer het ging over de scheiding tussen kerk en staat. Ahidar gaf zeer duidelijk aan dat hij hier voorstander van is. Gwendolyn Rutten lachtte. Het was geen warme en openhartige lach. Het was een lach waarover ChatGPT wist te vertellen dat het een sarcastische of ironische reactie kan zijn: ‘Wat betekent dat de persoon lacht om de absurditeit van wat er gezegd wordt. Dit is vaak een manier om minachting of spot te tonen zonder direct confronterend te zijn.’

Vervolgens gaat het over het dragen van een hoofddoek achter het loket. Ahidar en zijn partij zijn vanuit de waarde van scheiding tussen kerk en staat voorstander om een moslima met hoofddoek te laten werken achter het loket, which makes sense. De scheiding tussen kerk en staat betekent immers ook dat de overheid niet hoort te bepalen welke kledij burgers al dan niet dragen. Volgens Ahidar is het de dienstverlening, en niet de dienstverlener, die neutraal moet zijn. Geen vreemde, extreme of religieuze uitspraak.

Toch kan Rutten het niet laten om het volgende te zeggen: “Ik heb héél veel moeite als religie binnensluipt in de politiek en in standpunten. Je hebt natuurlijk vrijheid van religie, maar dat houdt ook in dat je aan anderen niet gaat opleggen hoe je het moet doen. Ik heb daar heel veel moeite mee.”

Op geen enkel moment heeft Ahidar iets gezegd dat suggereert hoe mensen iets moeten doen. Dat is een oneerlijke manier van in gesprek gaan. Rutten was vooringenomen en had geen enkele intentie oprecht te luisteren. Haar enige intentie leek hem proberen af te schilderen als een religieuze en gevaarlijke extremist.

“Wij zijn geen moslimland, hè”, zei Gwendolyn Rutten vervolgens nagenoeg uit het niets. Haar houding tegenover Fouad Ahidar in De Afspraak zou wel eens te maken kunnen hebben met de pijnlijke verkiezingsnederlaag van haar liberale partij. ‘We moeten herbronnen’, klinkt het bij de liberalen. Rutten lijkt te denken dat ‘herbronnen’ betekent meesurfen op de rechtse golf die België overspoelt.

Uiteraard moest het ook gaan over Najima El Arbaoui, de tweede kandidaat op de lijst. In een video raadde El Arbaoui vrouwen af om te scheiden. Fouad Ahidar zegt heel duidelijk dat vrouwen uiteraard moeten kunnen scheiden wanneer ze willen en dat hij in gesprek zal gaan met El Arbaoui. 

Daarop zegt Rutten met een verhoogd stemvolume: “U zegt daarnet: ‘Voor een hoofddoek vinden wij dat we zelf moeten kunnen beslissen en als het gaat over scheiden of niet zegt u: vrouwen mogen dat niet doen’.” Het is duidelijk dat Rutten niet luisterde om echt in dialoog te gaan, maar slechts luisterde om te kunnen antwoorden. En zelfs dan luisterde ze amper. Wat drijft haar toch om zo schaamteloos te liegen?

Is dit echt hoe we met elkaar omgaan in onze samenleving? Is dit echt hoe politici zich tegenover ons, de gewone burgers, willen opstellen? Als we zien hoe het er in de politiek aan toegaat, hoe kan men dan van ons tolerantie en respect verwachten?

Politici bekleden een vertegenwoordigende functie en daar hangen een aantal verantwoordelijkheden aan vast, zoals het goede voorbeeld geven, respectvol en niet vooringenomen naar elkaar luisteren, en nog zoveel meer. De manier waarop Rutten zich opstelde is een politica onwaardig. En misschien zit de valkuil van Open VLD net hier: zich presenteren als verdraagzame liberaal, maar in de praktijk eigenlijk een onverdraagzame conservatief zijn.

Nogmaals: ik ben voor- noch tegenstander van Team Fouad Ahidar. Dat kan ook moeilijk, aangezien ze voor de eerste keer deelnamen aan verkiezingen. De framing van media en andere politici zorgen ervoor dat deze partij anders wordt behandeld dan de gekende, traditionele partijen. Team Fouad Ahidar verdient een eerlijke kans om zichzelf in het politieke landschap te positioneren en te navigeren. Voor zij die zich helemaal laten verwarren door de oneerlijke beeldvorming over Ahidar en zijn partij: lees eens het partijprogramma, daar is niets extreem of religieus aan.