De voorzitters van de Vlaamse Jeugdraad, Jong VLD, Jong CD&V, Jongsocialisten en Jong Groen schreven samen een opiniestuk over #stemrecht16. Deze middag beslissen politici of 16- en 17-jarigen bij de gemeenteraadsverkiezingen mogen stemmen.
Jongeren do give a fuck. Wij zijn het levende bewijs. Als vertegenwoordigers van kinderen en jongeren zien we het als onze plicht om 2.600.000 jonge burgers een stem te geven in het publieke debat. En wij zeggen: jongeren verdienen een volwaardige plaats in onze samenleving. Het is tijd voor verandering. Tijd voor stemrecht voor 16- en 17-jarigen.
Stemhokjes zónder kinderslot
Eens 16 jaar, openen veel deuren: leiding worden bij de jeugdbeweging, een spaarrekening beheren, met een brommer rijden, alcohol kopen, seks hebben…. Rijd je zonder licht? Dan kan je voor de politierechter komen. Kom je voor de jeugdrechter? Dan kan die je doorverwijzen naar de strafrechter.
We kennen die nieuwe rechten toe aan 16-jarigen omdat we, terecht, vinden dat ze oud genoeg zijn om maatschappelijke verantwoordelijkheden te dragen. Toch blijft de belangrijkste deur van het maatschappelijk debat op slot: 16- en 17-jarigen hebben geen stem bij de verkiezingen.
Mind the gap
De stem van 16- en 17-jarigen kan zorgen voor meer evenwicht in het vergrijzende kiespubliek. Bij recente verkiezingen besliste vooral de oudere generatie. Denk aan het Verenigd Koninkrijk: jongeren stemden vooral Bremain, de oudere generaties gingen voor Brexit. Denk aan de Verenigde Staten: jongeren kozen meer voor Clinton, oudere generaties voor Trump. Jongeren leven het langst met de gevolgen van deze beslissingen, maar hun stem klonk wel het zwakst.
We moeten af van de idee dat meerderjarigheid een voorwaarde moet zijn voor stemrecht. Luister eens naar 16-jarigen: ze hebben waardevolle en sterk onderbouwde meningen. Ze kunnen die nog zo vaak verkondigen, zonder electoraal gewicht in de schaal blijft het wachten op de goodwill van politici. Mensen die verkozen worden, enkel door 18-plussers. Ingewikkeld, niet? Waarom blijven dwalen in deze draaideur als je maar één gordijn hoeft te openen? Die van het stemhokje.
Àlle deuren open
Liggen jongeren echt wakker van stemrecht? Neen, stemrecht is niet ons pieker-onderwerp bij uitstek. Maar we maken ons wel zorgen om bepaalde onderwerpen: jeugdwerkloosheid, klimaat, psychisch welzijn, … Die kunnen we heel wat makkelijker op de politieke agenda zetten met een stempotlood..
Ook politici winnen erbij: ze krijgen gratis en voor niets een frisse blik op de maatschappij. En ze voelen zich nauwer betrokken bij de leefwereld van jongeren. Dat kan jeugd-gerichte beleidsbeslissingen alleen maar ten goede komen. Het is veel gemakkelijker om beleid te maken voor de jeugd mét de rechtstreekse stem van de jeugd, niet?
Het stemrecht engageert ook scholen. Het stimuleert hen om maatschappelijke en politieke vorming aan te bieden, lessen waar jongeren nu al vragende partij voor zijn. Informatie is het speerpunt van participatie en jongeren hebben er bovendien recht op. Vroege betrokkenheid bij het beleid kent veel voordelen, leert onderzoek ons: verhoogde politieke interesses, verhoogde participatie en verhoogde competenties. Voordelen die belangrijk zijn voor elke burger, en voor onze Democratie.
De mening van jongeren verdient een stem
Laat het duidelijk zijn: 16- en 17-jarigen willen betrokken worden. Zorg er voor dat deze jongeren volwaardig kunnen participeren in onze maatschappij. Of jongeren niet wat gespaard moeten blijven van de harde wereld van de politiek? Wij vinden het eerlijker om die keuze aan jongeren zelf over te laten.
Maak er werk van
Vandaag wordt het lokaal en provinciaal kiesdecreet besproken in het Vlaams Parlement. Hét moment om te zorgen dat jongeren kunnen stemmen bij de verkiezingen in 2018. Dus beste parlementairen, maak er werk van. Open het stemhokje voor 16- en 17-jarigen. Hun mening verdient een stem.
Ondertekend door: Nozizwe Dube (Vlaamse Jeugdraad), Maurits Vande Reyde (Jong VLD), Sammy Mahdi (Jong CD&V), Aaron Ooms (Jongsocialisten), Belinda Torres-Leclercq & Stephanie De Bock (Jong Groen)
