Al sinds de jaren negentig is oktober traditioneel borstkankermaand. Pink Ribbon, de organisatie die meer aandacht vraagt voor onderzoek naar borstkanker, organiseerde tijdens de Antwerp Fashion Week een modeshow met (ex-) borstkankerpatiënten. StampMedia-reporter Maxine De Wulf sprak met organisatrice Veronique Bex en enkele modellen die het beste van zichzelf gaven op de catwalk.
Weg met traditionele modellen op de catwalk. Tijdens de Pink Ribbon modeshow staan (ex)-borstkankerpatiënten in de spotlights. De modeshow tijdens de Antwerp Fashion Week staat helemaal in het teken van de internationale borstkankermaand. In oktober zet Pink Ribbon extra in op sensibilisering en wil ze borstkanker bespreekbaar maken. De modeshow is het eerste project van vele die deze maand nog zullen plaatsvinden.
Willekeurig gekozen is de modeshow niet: ze zet (ex)-patiënten in de verf, maar speelt ook in op de boeiende relatie tussen vrouwelijkheid en mode. Op de catwalk wordt het duidelijk hoe mensen met borstkanker of overlevenden ervan de relatie met hun lichaam, vrouwelijkheid en mode herdefiniëren. ‘Borsten zijn het ultieme symbool van vrouwelijkheid’ , staat in grote letters geschreven op de website van Pink Ribbon. Maar wat gebeurt er met die vrouwelijkheid wanneer je wordt geconfronteerd met mastectomie, een ingreep waarbij een of beide borsten worden verwijderd?
Mode, lingerie en kankersjaaltjes
Veronique Bex, ambassadrice voor Pink Ribbon, en vijf andere vrouwen mochten tijdens Antwerp Fashion Weekend de catwalk op. Voor hen is mode heel belangrijk, vooral om de aandacht af te leiden van het haarverlies, de gewichtstoename, de borstamputatie of de littekens. Kleren met diepe cleavages worden vermeden, make-up en sjaaltjes spelen een grote rol. Deze dames zoeken hun eigen weg in de modewereld, in kleren waar ze zich goed in voelen. De zogenaamde kankersjaaltjes zijn heel belangrijk in het begin, wanneer je je niet goed in je vel voelt. Veel vrouwen gebruiken ze om hoofd en boezem te bedekken. De sjaaltjes bestaan in alle kleuren en maten en Pink Ribbon geeft originele tips om ze op verschillende manieren te dragen. Zo inspireerde een van de modellen zich op de periode die ze in Afrika doorbracht om haar sjaaltje rond haar hoofd te knopen.
‘Littekens horen bij wie ik ben’
De relatie met mode kan in het begin moeilijk zijn, maar je kunt erin groeien. "Je wil, net zoals vroeger, mooie kleren dragen en je mooi voelen," zegt Inne Driesen, die meeloopt op de catwalk.
Veel vrouwen laten daarom steeds vaker de sjaaltjes achterwege, tenzij het koud is. Maar sommige kledingstukken zijn nog problematisch. Met bikini's en lingerie bestaat er wel degelijk nog een haat-liefdeverhouding. Driesen: "In het begin ga je naar gespecialiseerde winkels, maar soms zie je ook gewoon iets mooi hangen dat niet al je littekens bedekt. Daar ben ik intussen al iets zelfzekerder in geworden: de littekens horen nu eenmaal bij wie ik ben. Als mensen ernaar vragen, vertel ik hen mijn verhaal".
"Het voelt soms alsof er geen andere vrouwen onder de veertig zijn die met borstkanker te maken krijgen."
Lingerie is een grote uitdaging voor vrouwen die kanker (gehad) hebben. Driesen: “Het aanbod is beperkt: je vindt weinig beha’s zonder beugel en in een lingeriewinkel vind je vaak niet wat je zoekt. Het voelt soms alsof er geen andere vrouwen onder de veertig zijn die met borstkanker te maken krijgen. Je voelt je abnormaal, alsof geen enkele andere jonge vrouw hetzelfde meemaakt. Wanneer je kleren koopt, verval je al snel in oude patroontjes. Je vrouwelijk voelen nadat je geconfronteerd bent geweest met borstkanker is soms erg moeilijk.”
Mastectomietattoo
Veronique Bex vond haar eigen manier om met die onzekerheid om te gaan. Na een dubbele mastectomie zag ze een borstreconstructie niet zitten. Ze worstelde lang met de gevolgen van chemotherapie en de ingreep. Maar de laatste tijd voelt ze zich weer zelfzeker en trots. Dat komt door haar zelfontworpen tattoo die ze over haar littekens liet plaatsen. Nu draagt ze kleren die haar tattoeage duidelijk laten zien. “Op die manier vragen mensen naar mijn tatoeage en niet meer naar mijn littekens. Het verlegt de focus en geeft me als ambassadrice van Pink Ribbon de mogelijkheid mijn verhaal te vertellen én de organisatie te promoten.” Veronique toont trots haar tatoeage: “Bovenaan zie je twee sfinxen, zoals in Harry Potter, maar ik heb ze vervrouwelijkt. Daaronder zie je een roze lint met daarop: You never know how strong you are until being strong is the only choice you have. De bloemen verbergen de littekens en de vlinders symboliseren de genezing."
"Je lichaam herstelt nooit meer helemaal van de behandelingen. Anderzijds mag kanker ons leven niet bepalen. "
De rol van sociale media
Net zoals in de modewereld, spelen sociale media ook hier een belangrijke rol. Vroeger moest je voor zelfhulpgroepen naar het buitenland, vandaag maken sociale media het gemakkelijker om lotgenoten te vinden. Dankzij sociale media kan meer ingezet worden op sensibilisering. Santoecha Rangai was 26 jaar toen ze ziek werd. Vandaag wil ze een voorbeeld zijn voor jonge meisjes. Via haar Instagramaccount (@noshameinmyscargame) deelt ze haar verhaal. Hiermee wil ze mensen bewust maken van de risico's, en oproepen om zich regelmatig te screenen. “Eerst was ik bang om ook foto's van mijn littekens te delen,” zegt ze. “Omdat ik bang was dat mensen ze vies gingen vinden.” Nu vindt de Nederlandse dat haar littekens juist symbool staan voor haar gevecht, iets waar ze zich niet voor schaamt.
Stralen op de catwalk
De modellen vinden het zalig om in de Stadsfeestzaal op de catwalk te staan. "Ik loop al heel de dag op wolkjes," lacht Veronique Bex. "Daarnet waren we gewoon shoppende vrouwen en nu zijn we zo mooi opgemaakt. Ze mogen eens goed naar mij kijken; ik ben plat vooraan, maar ik ben hier nog en kijk eens hoe mooi ik ben."
"Vandaag straal ik! Ik denk dat ik straks met deze make-up op ga slapen,” vult Annette van Hoof enthousiast aan.
Alle modellen hadden zo hun eigen redenen om deel te nemen aan de modeshow. Sommigen wilden een voorbeeld stellen voor jonge meisjes, anderen deden het omdat ze trots waren op zichzelf. “Het is een van de kleine dingen in het leven die je niet zomaar wil laten voorbijgaan,” zegt Inne Driesen. "Als je ziek bent geweest moet je genieten van elk moment en er alles uithalen. Ik heb een enorme gretigheid naar het leven ontwikkeld en ben zoveel rijper en rijker geworden. Ik mag er zijn en dat wil ik ook uitstralen."
Ook voor Lien van den Broeck betekende dit veel: "Het is een enorme stap voor mij,” zegt ze. “Het is een statement voor mezelf en betekent een boost voor mijn zelfvertrouwen. Als ik dit kan, kan ik de rest ook aan.”
Met deze modeshow wil Pink Ribbon ook een statement maken. “Als je wordt geconfronteerd met borstkanker moet je er gewoon door. Het maakt je niet sterker dan anderen, maar toont juist dat het iedereen kan overkomen,” zegt Veronique Bex. "Daarom is het zo belangrijk om in te zetten op preventie en sensibilisering. Deze vrouwen tonen dat, ondanks het moeilijke traject, ze elke dag een beetje sterker worden. Met of zonder borsten of littekens: ze zijn vrouw, ze zijn hier en ze mogen gezien worden.”
