Eén op twee moslims in Europa ervaart racisme. Dat volgt uit een onderzoek van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten. In Antwerpen maken moslims gemiddeld 25 procent deel uit van het aantal bewoners. Bij Youth Unity Empowerment (YUE), een organisatie in Antwerpen die opkomt voor de rechten van jongeren en hen bewust maakt van hun rechten, geldt een nultolerantie rond racisme. Voorzitter Rayan Awad licht hun visie toe.
Wat houdt een nultolerantie rond racisme in bij jullie?
Rayan Awad: “YUE is een heel open organisatie. Iedereen werkt hier als vrijwilliger, ikzelf ook. We doen het allemaal samen, omdat we er nood aan hebben en elkaar willen helpen. Iedereen is hier welkom, maar ik aanvaard absoluut geen racisme. Zodra er iets kwetsend of schofferend wordt gezegd, maken we duidelijk dat daar geen plaats voor is. Maar we wachten niet alleen incidenten of een racistisch voorval af, wij zetten in op verbinding en gaan proactief te werk.”
“Wanneer er iets wordt gezegd over een groep of een onderdeel van bijvoorbeeld een religieuze gemeenschap, dan trekken we de conversatie breder. We spreken dan niet alleen over een kleine subgroep, maar kijken naar het geheel. Zo weten we waarover we praten, zijn de jongeren geïnformeerd en herkennen we tijdig wanneer iets de grens overschrijdt. We zetten samen concrete stappen tegen racisme: bewustwording creëren, incidenten melden en vastleggen, educatie bieden over diversiteit, slachtoffers ondersteunen, en samenwerken voor lange termijn oplossingen.”
Op welke manieren helpen jullie jongeren die bij jullie aankloppen met hun ervaringen met racisme en discriminatie?
“Eerst en vooral: wij luisteren. Luisteren naar iemands verhaal en de mogelijkheid voor hen om te praten met mensen die hetzelfde meemaakten, zijn cruciale bouwstenen. Vergeet niet: wij zijn een organisatie opgericht voor en door jongeren. Discriminatie meemaken op zo’n jonge leeftijd roept vragen op over je identiteit. Die extra vragen – bovenop de puberteit – zorgen vaak voor een stevige zoektocht.”
“Wanneer ze met ons en elkaar praten, willen we hen op de goeie weg zetten. Die leeftijdscategorie betekent ontdekken, dus ontdek je eigen talenten. Wij sporen de jongeren aan om iets te doen met wat je hoort, ziet, voelt en om er een kracht uit te halen. Druk jezelf uit. Zo hebben we een jongen binnen de organisatie gehad die heel goed tekent. Zijn tekeningen en die van anderen hebben we laten bedrukken op kleren, die we verkochten en waarna het geld naar een solidaire actie ging. Pak je eigen zoektocht in handen en gebruik je ervaringen, goed of slecht, in jouw voordeel.”
Wat kunnen buitenstaanders doen die discriminatie zien gebeuren?
“Kom in actie: je kan een verschil maken. Op het moment zelf kun je een paar dingen doen: spreek de persoon aan als je je veilig voelt, kom tussenbeide, of steun de persoon die gediscrimineerd wordt. Soms kan een eenvoudige opmerking zoals: ‘Dat is niet oké’ al een sterke impact hebben.”
“Na het incident kun je ook helpen: praat met de betrokkenen om te zien wat ze nodig hebben, meld de situatie indien mogelijk of bespreek het met anderen. Deel de ervaring om bewustzijn te vergroten, of gebruik je talenten en netwerk om iets op poten te zetten dat bijdraagt aan verandering. Denk daarbij ook aan beleidsmakers: met een groep iets brengen dat dicht bij jezelf ligt, kan een belangrijke indruk achterlaten. We zijn er nog niet, maar dat is het teken dat we moeten blijven gaan zoals we bezig zijn. En we mogen nog een tandje bijzetten. Dat kunnen we zeker. Alle beetjes helpen.”
Merk je een verandering op binnen de organisatie? Hoe jullie racisme aanpakken sinds het begin en nu?
“Absoluut. De nultolerantie geldt altijd en blijft gelden. Maar de conversatie is alsmaar meer opengetrokken, veel wijder geworden en we hebben zelf zo veel bijgeleerd wat we nog niet wisten. Uit eigen interesse of wanneer iemand spontaan iets deelt. Zo’n gesprekken zijn heel interessant. Wij zijn een superdiverse organisatie en kunnen heel goed samenwerken. Dus ik denk – daar streven we toch naar – dat we dat binnen onze maatschappij ook kunnen.”
Dit artikel werd gepubliceerd door Apen op 31/10/2024.
