Herman Loos, socioloog aan de KULeuven, maakt zich wat druk over het 'nulengagement' bij de jongeren van vandaag. Het merendeel zou het mensworden 'aan de reet roesten'. Net zoals oudere generaties niet verder kijken dan de eigen tuin en vastroesten aan hun reet.

“Zijn ze werkelijk zo talrijk, de jonge mensen die zich geen zak aantrekken van hoe deze wereld evolueert?”, klinkt het retorisch in de column van Herman Loos op de nieuwswebsite Apache. Hoewel zijn monoloog een tik is in het gezicht van de wél geëngageerde en geïnteresseerde jongere, kon ik het niet helemaal oneens zijn met Loos. Al kan een gelijkaardige mijmering ook neergeschreven worden over de generatie(s) vóór 'de jongeren van vandaag'.

Rosse kater

Het zou dan evenwel minder gaan om een gebrek aan engagement in de vorm van studentenraden of monitoringsenquêtes. Die laatste vulde ik elk jaar trouwens plichtsbewust in, just so you know. Het zou eerder gaan over de mentaliteit die zo past op een speldje van Garfield. En toeval wil dat ik er zo eentje liggen heb: “Don't know, don't care”, boven een duidelijk ongeïnteresseerde rosse kat. Voor de rest geen kwaad woord over de norse kater.

Zo'n houding zie ik vaak in tijden van verkiezingen. Het is in mijn directe omgeving zoeken naar mensen die een mening hebben over de politiek. Ik mag verdorie al tevreden zijn als ze weten welke kleur een partij heeft, laat staan dat ze weten dat Wouter Beke een tjeef en Bruno Tobback een sos is (zulke woorden blijven doorgaans beter hangen dan christen- en sociaal-democraat). Wat ze dan doen in het stemhokje? In het beste geval tekenen ze gewoon een onnozel ventje of een penis op het stembiljet. Waar ik woon, zijn stemcomputers nog verre toekomst. In het slechtste geval spelen ze 'ieneminnemutte' of kiezen ze voor een naam die hen bekend in de oren klinkt, maar van wie ze geen flauw idee hebben waar de persoon voor staat.

Chocomokko

Een andere uitdrukking die me regelmatig door het hoofd schiet, is het niet onbekende 'NIMBY' - Not In My Backyard - of voor de echte Vlamingen onder ons: NIVEA, Niet In Voor- en Achtertuin. Gebeurt iets buiten een straal van 50m rond het eigen huis, dan is het iemand anders zaak. Jeugdwerkloosheid bij jongeren breekt record na record? Wat kan mij dat nou boeien, zolang ík maar een inkomen heb. Oorlog in Chocomokko? Dat ze met hun problemen vooral ginder blijven  en mekaar uitmoorden, dan heb ik er geen last van. Constante uitbreiding van GAS-boetes? Och jong, laat ze doen, ik kom mijn huis toch niet uit.

Net als Herman Loos bij jongeren, kan ik me bij 'ouderen' niet van de indruk ontdoen dat ook zij steeds minder interesse tonen voor de wereld. Mochten sommigen uit mijn omgeving de inhoud van het nieuwsbulletin mogen bepalen, met hun eigen interesses als maatstaf, het zou gereduceerd worden tot een nieuwsflash met het weerbericht. Tenzij er beestjes inkomen, dan kan dat er nog bij. En op voorwaarde dat het weerbericht gaat over de eigen provincie, en als dat kan, de eigen gemeente. Want het weer in Zuid-Europa? They don't care.

En waar ontwikkelen jongeren hun zin voor engagement? Op Nickelodeon? Nee, in interactie met geëngageerde volwassenen. En doen alsof die educatieve vijver zo breed en diep is dat het verrassend is dat maar 30% van de studenten een enquête invult, is wat eenvoudig. Toegegeven, er zíjn leerkrachten die meer van hun groep vragen dan enkel materie blokken. Maar het lerarenkorps is niet almachtig. Als een kind in zijn omgeving geen voorbeeld heeft en opgroeit in een NIMBY/I couldn't care less-mentaliteit, waarom zou het als volwassene dan opeens de wereld willen veranderen? Het kreeg altijd de boodschap dat het eigen wereldje, de eigen cocon, het enige is dat verbeterd en geoptimaliseerd moet worden.

Koester ze

Gelukkig zijn er uitzonderingen. Zowel bij de oudere generaties, als bij de jongeren van nu. Er zijn volwassenen die zich dag in dag uit bekommeren over de jeugd en haar kritisch denken bijbrengen. De wil om hun stem te laten horen en om niet gewoon de schouders op te halen en zich verder dood te staren op het onkruid tussen de terrastegels. En er zijn jongeren die er op een andere manier in slagen zich te bekommeren om de wereld. Uit rebellie, uit bevlieging, uit verveling, … Niet zelden groeit zoiets uit tot blijvend engagement.

En het zijn die jongeren, die zich soms voelen als schreeuwende profeten in een eindeloze en lege woestijn, die gekoesterd moeten worden. Gemotiveerd worden. Zíj verdienen een column. Ook al vormen ze misschien een minderheid. Zodat ze eens wat anders horen dan 'Jongen toch, waar jij je mee bezighoudt. Dat is ver van onze deur, hoor'. Dat hun ingesteldheid nooit zal afglijden naar 'Don't know, don't care'. Nee. They should know. En iedereen should care. Willen we dat afspreken?

© 2013 - Stampmedia - Gunther Malin


Dit opiniestuk werd gepubliceerd door Apache.be op 15/03/2013
Dit opiniestuk werd gepubliceerd door Allesoverjeugd.be op 15/03/2013
Dit opiniestuk werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 15/03/2013