De Palestijnse Ruaa Khatib is 22 jaar en zet zich al even lang in voor haar land van herkomst. “De intensiteit van wat er nu aan het gebeuren is, is echt ongekend. In mijn korte 22-jarige bestaan heb ik dit echt nog nooit gezien.”
Tijdens een protest op de campus van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) nam Ruaa Khatib (22) even het woord. “Alsjeblieft, laat uw hart toe”, sprak ze de menigte toe. “Voel dit allemaal. Negeer niet wat er aan het gebeuren is.” Khatib is masterstudente communicatiewetenschappen en had op dat moment eigenlijk in de les moeten zitten. “Ik schrok daarnet een beetje. Ik zag net een prof voorbijkomen waar ik eigenlijk les van had, en dan sta je daar op het podium.”
Ruaa Khatib werd als Palestijnse in Libanon geboren en was één jaar toen ze naar België is gekomen. “Ik protesteer voor Palestina al van toen ik nog in de buik zat. Want de hele situatie is natuurlijk al langer bezig dan sinds 7 oktober (toen Hamas een aanval pleegde in Israël waar meer dan 1.200 doden vielen, red.) Telkens er ergens een protest wordt georganiseerd, probeer ik er naartoe te gaan. Op die manier leerde ik ook al veel vriendinnen kennen. Van kinds af aan ga ik al met familieleden naar protesten. Sinds ik ouder ben, zoek ik er meer over op, lees ik er meer over, en ben ik er actief mee bezig.”
Ben je de laatste tijd naar meer protesten gegaan?
“Echt wel! Nu zijn er meer protesten dan anders. Soms zijn er ook avonden waarop er lezingen worden georganiseerd. In Brussel, Antwerpen en in Leuven ben ik naar ieder protest gegaan. Ik probeer met mijn mama naar zoveel mogelijk protesten te gaan, omdat ik het belangrijk vind om te tonen: ‘Kijk met hoeveel wij zijn, wij komen allemaal voor Palestina.’ Ik probeer mensen op te roepen om naar protesten te komen, dan zou het hypocriet zijn als ik zelf niet ga.”
Is je beleving van het conflict sinds 7 oktober anders dan voorheen?
“Palestina hield me altijd al bezig, maar ik voel dat het nu anders is. De intensiteit van wat er nu aan het gebeuren is, is echt ongekend. In mijn korte 22-jarige bestaan heb ik dit echt nog nooit gezien. Ik vind het moeilijk om naar de lessen te gaan. Ik zag echt het nut er even niet meer van in. Ik voel me schuldig dat ik niet méér kan doen tegen de genocide. Altijd wanneer Palestina in de media komt, voel ik mij slecht. In 2020 en 2021 waren er ook protesten in België. Rond deze tijd werd de wijk Sheikh Jarrah door de Israëlische staat geannexeerd. Op zulke momenten weet ik nooit wat ik moet doen.”
“Het woord vriendschap heeft sinds kort een andere betekenis gekregen voor mij. Vrienden die nog altijd ‘neutraal’ proberen te zijn en hun stem niet laten horen… Zijn dat nog mijn vrienden? Ik ga nog wel met hen om, maar ik vind het lastig om bevriend te zijn met mensen die niet dezelfde waarden delen. Voor mij is het helder dat wat nu gebeurt volkomen belachelijk en fout is. Ik heb er moeite mee als anderen dat niet kunnen inzien.”
“Vrienden die nog altijd ‘neutraal’ proberen te zijn en hun stem niet laten horen… Zijn dat nog mijn vrienden?”
Lukt het nog om begrip op te brengen voor het Joodse perspectief?
“Ik probeer de andere kant meer te begrijpen. Ik ben geïnteresseerd in de argumenten van anderen. Ik heb bijvoorbeeld op Instagram met een zionistische vrouw gepraat en ik ben Joodse stemmen gaan volgen. Daardoor heb ik meer begrip voor waaruit het zionisme is ontstaan. Het is ontstaan door het onrecht dat het Westen de Joden heeft aangedaan.”
“Joden werden altijd, al lang voor de Tweede Wereldoorlog, als zondebok gezien. Het is heftig wat er met hen is gebeurd. Zij vonden dat zij als Joden moesten samenkomen en zij vonden daar, vooral na WOII, vrede in. Ergens begrijp ik dat. Vroeger kon ik daar totaal geen begrip voor opbrengen. Dat wil niet zeggen dat ik het zionisme steun, absoluut niet, ik ben anti-zionistisch. Er zijn nu veel Joodse mensen die zeggen: ‘Ik was een zionist, ik ben daarin opgegroeid, maar nu ik mij meer heb geïnformeerd, besef ik dat ik dat niet kan zijn.’”
Iedere avond zijn er bijeenkomsten aan het Centraal Station en eerder aan de Beurs in Brussel. Wat vind je daarvan?
"Elke avond om zes uur aan het Centraal Station in Brussel komen mensen samen voor Palestina. Eerder was dat aan de Beurs. Het is begonnen sinds de bombardementen op het ziekenhuis. Sindsdien is er iedere avond een samenkomst. Ik heb daar veel mensen leren kennen. Sommige mensen zijn er altijd. Dat zijn de mensen die het voortouw nemen en slogans roepen als ‘Free Palestine’. Van dag één tot nu: zij staan daar nog altijd met dezelfde kracht en motivatie, of er nu veel of weinig volk verzameld is. Dat geeft me een krachtig en warm gevoel.”
“Vroeger kon ik totaal geen begrip opbrengen voor het Joodse perspectief. Nu begrijp ik beter waar zionisme vandaan komt. Toch steun ik het absoluut niet”
Ik heb gehoord dat er soms mensen flauwvallen bij een protest.
"We stonden een keer aan de Beurs en net op dat moment werd bekend dat de elektriciteit was uitgevallen in Gaza. Mensen beseften plots: ‘Ik kan mijn familie niet meer bereiken.’ Je weet op dat moment niet of je familie nog leeft of niet. Verschillende mensen zijn toen op de grond beginnen huilen en sommigen zijn inderdaad flauwgevallen. De ambulance is toen gekomen.”
“Op dat moment weet je gewoon even niet meer wat je moet doen. Ik denk dat op dat moment de wereld echt even stilstaat. Ik kan mij niet voorstellen hoe de mensen in Gaza zich moeten voelen als wij hier in België ons al zo uitgeput voelen. We proberen zo veel mogelijk op straat te komen, maar de situatie is zo onbeschrijfelijk, zo ondraaglijk. Mensen kunnen niet meer slapen, niet meer eten. Ze zijn op.”
Voel je veel steun van niet-Palestijnen?
“Op de protesten zie ik vooral Arabieren. Aan de Beurs nemen vooral Palestijnen, Libanezen of Egyptenaren het voortouw. Er zijn ook Belgen die komen, maar die zijn stiller. Dat is jammer, want wij hebben de stemmen van witte Belgische mensen ook nodig. Het gaat om de Belgische regering en de Europese Unie die aangesproken moeten worden.”
“Als ik als Palestijnse mij uitspreek, voel ik mij minder serieus genomen dan wanneer een witte Belg hetzelfde zegt”
“Door de overheid wordt er nog steeds op een andere manier gekeken naar Arabieren, ook al hebben veel Arabieren de Belgische nationaliteit. Als ik als Palestijnse mij uitspreek, voel ik mij minder serieus genomen dan wanneer een witte Belg hetzelfde zegt. Daarom is het belangrijk dat niet-Arabische en niet-Palestijnse stemmen zich ook fors uitspreken.”
“Op het protest van 11 november (waar naar schatting tussen 21.000 en 60.000 mensen aanwezig waren, red.) waren er veel witte Belgen. Dat heeft een positieve impact gehad. Uiteindelijk blijven de aantallen het belangrijkste. Welke nationaliteit je ook hebt, ik ben blij dat je er bent.”
Op sociale media roepen velen mensen nu ook op om aandacht te hebben voor de situatie in bijvoorbeeld Congo. Terecht volgens jou?
“Sommigen zeggen: ‘Hé, jullie zijn nu zo luid voor Palestina, maar over Congo horen we jullie nooit.’ Soms ontstaan daarover conflicten op sociale media. Ik begrijp dat, want er is in België weinig bewustzijn voor verschillende zaken, zoals die in Congo, maar ook die in Soedan. Toch zie ik ook veel mensen die elkaar erg steunen. Mensen die zeggen: ‘Stop de genocide in Palestina, stop de genocide in Congo, stop de genocide in Soedan.’ We moeten niet tegenover, maar naast elkaar gaan staan. Alleen zo kunnen we iedere vorm van onderdrukking stoppen.”
Dit artikel werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 29/11/2023.
