Saoedi-Arabië ziet met lede ogen aan hoe buurland Qatar aan macht wint op het Arabische schiereiland. Met de blokkade die Saoedi-Arabië in 2017 oplegde aan Qatar, probeert het haar eigen internationale positie te verstevigen. Niet alleen probeert het Qatar in het Oosten te isoleren, maar het laat ook Jemen in het Zuiden verhongeren.
Op 5 juni 2017 legde Saoedi-Arabië, samen met de Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein en Egypte een diplomatieke en economische blokkade op aan buurland Qatar. De betreffende landen besloten hun luchtruim ontoegankelijk te maken voor Qatarese vliegtuigen en studio’s van de Qatarese tv-zender Al Jazeera te sluiten. De vermeende reden is dat Qatar steun zou bieden aan terreurgroepen als Al Qaeda en IS. Maar wat is er nu werkelijk aan de hand?
Qatarese groei
Wat de Saoedi’s allicht het meest tegen de borst stoot, is de economische welvaart die de staat Qatar doormaakt. Qatar is wereldwijd een belangrijke energieleverancier en is daarvoor vooral afhankelijk van aardgas en LNG. Ook op infrastructureel vlak wil Qatar groeien. Tegen 2030 wil het de aanleg van wegen, spoorwegen, metro’s en havens voltooien.
Saoedi-Arabië vreest dat het zal moeten onderdoen voor de Qatarese economische groei. Als kers op de taart mogen de Qatarezen het WK voetbal in 2022 organiseren. Dat is niet alleen een zaak van prestige, maar ook een serieuze boost voor de infrastructuur en de werkgelegenheid in het land.
Gevaar uit alle windrichtingen
Afgezien van de economische concurrentie die de oostelijke buren van de Saoedi’s bieden, loert het gevaar ook om een andere hoek. In het westen heerst nog steeds de politieke instabiliteit als gevolg van de Arabische Lente. Uit angst voor een opstand in eigen land en om haar bevolking af te leiden, neemt Saoedi-Arabië maatregelen, zoals de blokkade van Qatar.
Daarnaast bevindt zich in het Zuiden nog een woelwater: de burgeroorlog in Jemen. Saoedi-Arabië steunt de huidige president Abd al-Hadi in de strijd tegen de Houthi-rebellen. De grootste verliezers van die oorlog zijn de Jemenitische burgers. Een enorme humanitaire crisis is daar al drie jaar aan de gang.
Ten slotte woedt ook in het noorden een burgeroorlog. In Syrië krijgt het regime van Assad steun van de sjiitische landen Iran en Irak. Het soennitische Saoedi-Arabië neemt zelf geen deel aan de Syrische burgeroorlog, maar ziet een uitbreiding van de Iraans en Iraakse macht niet graag gebeuren.
Internationaal belang
Saoedi-Arabië probeert nu haar internationale positie te behouden. Het is bijvoorbeeld de grootste olieproducent ter wereld en het krijgt steun van de VS om te Houthi-rebellen in Jemen te verslaan. Daarnaast zijn er plannen om in de toekomst de economie minder afhankelijk te maken van olie. Daarmee anticipeert Saoedi-Arabië op een veranderende economie.
De blokkade van Qatar is dus niet louter gebeurd omwille van de assumpties dat het land terreurgroepen zou steunen, maar vooral opdat Qatar niet zomaar Saudi-Arabië zou voorbijsteken op internationaal niveau. De vraag is nog maar of dat al niet gebeurd is.
Dit artikel werd gepubliceerd door (dewereldmorgen.be) op (19/05/2018)
