Saudische vrouwenrechtenactiviste Loujain al-Hathloul genomineerd voor de Franse Vrijheidsprijs

Het was de Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg die in 2018 voor het eerst de Prix Liberté in ontvangst mocht nemen. De prijs is een eerbetoon aan iedereen die vandaag strijdt voor een hoger ideaal. Een internationale jury van 24 jongeren tussen 15 en 25 jaar uit 13 landen koos Loujain omwille van haar inzet voor vrouwenrechten in Saudi-Arabië. Ook Nasrin Sotoudeh en vader Pedro Opeka zijn genomineerd. Nasrin Sotoudeh is een Iraanse advocate die zich verzet tegen de verplichte hoofddoek in haar land. Pater Pedro Opeka bouwt samen met zijn liefdadigheidsorganisatie Akamasoa huizen, scholen en ziekenhuizen voor de allerarmsten in Madagascar.

Eerbetoon

De Prix de Liberté is een initiatief dat het departement Normandië in Frankrijk en samen met Institut international des droits de l’Homme et de la paix organiseert. Het was namelijk in Normandië dat 77 jaar geleden de geallieerden landden om de Duitsers te verdrijven en zo een eind te maken aan de Tweede Wereldoorlog. De prijs is ontstaan als eerbetoon aan iedereen die vecht of heeft gevochten voor vrede en rechtvaardigheid. De winnaar krijgt een geldprijs van 25.000 euro.

Loujain al-Hathoul is bij het grote publiek vooral bekend van haar Women to Drive campagne, die ervoor zorgde dat vrouwen in Saudi-Arabië sinds 2018 mogen autorijden. Haar acties vielen niet in goede aarde bij de machthebbers in haar land. In maart 2018 vielen de autoriteiten het huis van de familie al-Hathoul binnen. Ze arresteerden er de oudste dochter van het gezin, Loujain al-Hathoul, zonder aanhoudingsbevel of aanklacht. Ze werd meegenomen en haar familie wist maandenlang niet waar ze was. Van de Saudische overheid kreeg ze te horen dat ze in een privéhotel verbleef, maar er werd niet bekend gemaakt waar. Al die tijd verbleef Loujain echter in een officieuze gevangenis, waar ze werd gefolterd en seksueel geïntimiteerd.

Een jaar na haar arrestatie, in maart 2019, verscheen ze voor het eerst voor de rechtbank. Daar hoorde ze dat ze werd aangehouden omdat ze contact had gehad met buitenlandse journalisten en entiteiten en omdat ze vrouwen had geholpen en had gesolliciteerd voor een job bij de Verenigde Naties. Sinds april 2019 zit Loujain al-Hathoul in isolatie op een geheime locatie.

Autorijden=vrijheid

Met haar Women To Drive- campagne heeft al-Hathoul een zeer heilig huisje gesloopt in haar land. Voor 2018 hadden vrouwen namelijk niet het recht om met de auto te rijden in Saudi-Arabië. In juni 2018 besloot koning Salman bin Abdoel Aziz al-Saoed - onder druk van de internationale gemeenschap - om vrouwen de toestemming te geven een rijbewijs te halen en over een auto te beschikken. Met de auto rijden geeft vrouwen de mogelijkheid om onafhankelijker te zijn. Vrouwen in Saudi-Arabië kunnen op deze manier op hun eentje gaan werken, hun kinderen afhalen van school, gaan winkelen en familie en vrienden bezoeken. Op het openbaar vervoer kun je in Saudi-Arabië niet rekenen, en taxi’s en privéchauffeurs zijn heel duur. Voor een taxirit van 10 minuten betaal je al snel 14 euro en een privéchauffeur kost 600 euro per maand. Autorijden geeft vrouwen ook meer vrijheid, omdat ze hun bestemming aan niemand hoeven te vertellen. Loujain al-Hathoul had ook ambities om een vluchthuis op te richten waar vrouwen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld, terecht kunnen. Ook protesteerde ze tegen het mannelijke voogdijsysteem in Saudi-Arabië, waarbij vrouwen toestemming nodig hebben van mannelijke familieleden om te kunnen studeren, trouwen, werken, reizen, en zelfs om de gevangenis te mogen verlaten.

Zelfcensuur

Op dit moment zit Loujain al-Hathoul nog achter de tralies in haar thuisland. Haar zus Lina woont in Brussel en probeert haar zaak internationaal in de aandacht te houden, zodat Loujain niet vergeten wordt. Dat is volgens haar belangrijk, zodat ze op een dag misschien vrijgelaten wordt door de Saudische autoriteiten. Volgens Lina al-Hathoul is er sprake van zelfcensuur in Saudi-Arabië , waarbij elke vorm van protest in de kiem gesmoord wordt, maar waarbij mensen ook zelf nauwelijks kritisch durven na te denken.



Jongeren van overal ter wereld kunnen tot 12 april stemmen voor wie de Franse Vrijheidsprijs krijgt. Hier vind je een overzicht van Loujain al-Hathouls werk en haar verhaal.