Tegenwoordig duikt het ene cyperpestverhaal na het andere op. Je leest voortdurend artikels over hoe slecht sociale media wel niet zijn. Nochtans hebben Facebook, Instagram en Twitter eveneens positieve gevolgen. Dat bewijst het verhaal van de 18-jarige Lenka. Zij nam het via Twitter op voor haar jongere broer Kiyan die al jaren gepest werd.
Als hij niet op school is, wordt Kiyan ook online gepest. Wanneer hij haatreacties krijgt op een instagramfoto wordt het voor grote zus Lenka te veel: “Ik walgde van de zovele negatieve reacties dat ik moest ingrijpen.” Ze schrijft een bericht op Twitter waarin ze haar ongenoegen uit en opkomt voor haar broer. Dat blijft niet onopgemerkt. Het bericht wordt massaal gedeeld en Kiyan ontvangt duizenden likes en positieve berichtjes.
Naast het verhaal van Kiyan en Lenka, vind je op Youtube veel filmpjes van gepeste kinderen die hun verhaal doen en massa’s steun ontvangen. Zo gaat twee jaar geleden het filmpje van de 11-jarige Keaton Jones viraal en ontvangt ook hij duizenden steunbetuigingen.
Daarnaast is er nog het bekende verhaal van de Canadese Amanda Todd. Een naaktfoto van haar blijft haar achtervolgen. Ze post een filmpje op Youtube waarin ze haar verhaal vertelt met behulp van flashcards. Een maand nadat de video online verschijnt, pleegt ze zelfmoord. Ondanks die tragische afloop heeft het filmpje positieve gevolgen. Steeds meer gepeste kinderen durven hun verhaal doen en er wordt sindsdien meer aandacht besteed aan de strijd tegen pesten en aan de risico’s van sexting. Bovendien vind je op Youtube niet enkel getuigenissen maar ook kortfilms die het onderwerp blootleggen en de strijd aangaan tegen pesten.
Wanneer hun verhaal bekend wordt via sociale media, voelen kinderen zoals Kiyan en Keaton zich enorm gesteund. Het lost wellicht niet al hun problemen op, maar de kinderen krijgen opnieuw een boost om verder te gaan en beseffen dat ze er niet alleen voor staan. Bovendien kan het een aanzet zijn om hun pestprobleem aan te pakken en kan het de pesters wakker schudden.
Dat geldt niet alleen voor de kinderen in kwestie. Alle soortgelijke verhalen en getuigenissen zijn een hoopgevend signaal voor álle gepeste kinderen. Ze creëren een samenhorigheidsgevoel en er ontstaan acties tegen pesten die echt een verschil maken. Zo worden er na het filmpje van Amanda Todd verschillende fondsen opgericht om het onderwerp meer aan het licht te brengen. Duizenden scholen gebruiken de video om aan kinderen en jongeren de impact van cyberpesten te tonen. Daarnaast zorgt het filmpje er voor dat het Canadese parlement voor het eerst misbruik via de webcam bespreekt.
Sociale media hebben nog andere positieve gevolgen. Volgens Geert Noels, die een opiniestuk schreef in De Morgen, zijn sociale media goed voor onze democratie. Ze zorgen ervoor dat mensen beter naar elkaar luisteren. Dat leidt tot goed communiceren en een beter beleid maken.
Uit een studie van de Christelijke Mutualiteit (CM) blijkt dat 7 op de 10 jongeren sociale media nodig hebben tijdens het studeren. Die sociale media zouden studenten kunnen helpen. Ze gebruiken het om contact te houden met andere studenten. Griet Speeckaert is coördinator Teleblok, de anonieme chatlijn van de CM voor studenten: “Studenten weten dat anderen aan hen denken, om hen geven en in hen geloven. Tegelijk geven ze aan dat anderen ook bij hen terecht kunnen. Op die manier merken ze dat ze niet de enige zijn die uren met hun neus in de boeken zit." Verder zijn sociale media handig om notities en samenvattingen uit te wisselen en om vragen te stellen aan medestudenten.
Zelfs voor oudere mensen hebben sociale media voordelen, zo blijkt uit een artikel in De Standaard. Ze zijn een medicijn tegen eenzaamheid: via Facebook of WhatsApp houden ouderen contact met familieleden en vrienden.
We kunnen niet ontkennen dat sociale media hun minpunten hebben en soms voor nare situaties zorgen. Maar het is niet alleen kommer en kwel. Ze kunnen gepeste kinderen een boost geven, ze kunnen sensibiliseren in het pestverhaal en kunnen eenzaamheid bij studenten en ouderen tegengaan. Bovendien blijkt uit een studie van de Universiteit van Oxford dat sociale media tieners niet ongelukkig maken. Zo zie je maar, dat uurtje extra scrollen kan echt niet zoveel kwaad.
