(PIDMAG) Minister van Werk Monica De Coninck (sp.a) wil langdurige werkloosheid bij laag- en middelgeschoolde jongeren aanpakken door meer stageplaatsen voor hen te creëren. Zogenaamde instapstages moeten hen de nodige ervaring en competenties geven om nadien vlot voltijds werk te vinden. Hooggeschoolde jongeren vallen uit de boot met het plan van De Coninck, maar die blijken zelfredzaam genoeg om zonder hulp achter stages aan te gaan. Maar tegen welke kost?
De VDAB moedigt langdurig werkloze schoolverlaters aan om via stages toch maar aan de slag te gaan, al is het dan onbetaald. Jongeren geven zelf aan dat ze tijdens sollicitaties de tip krijgen om op vrijwillige basis te werken. Werkgeversorganisatie Voka legt uit: “Je kunt beter stages doen om een blanco cv in te vullen dan wachten tot er iets uit de hemel valt.” Toch geeft Voka toe dat bijleren en werken tijdens stages soms in elkaar overlopen. “Er is een hele waaier aan soorten stages en de grens is niet altijd helder te trekken”, zegt Senior Adviseur Sonja Teughels.
Arme jeugd
Net daarom riep het European Youth Forum (EYF) het voorbije jaar steeds vaker op tot het vergoeden van stages. Letizia Gambini van het EYF vermoedt dat werkgevers te vaak stagiairs gebruiken als goedkope of gratis werkkrachten. Ze wijst erop dat 75% van de jongeren die na hun studies een stage lopen niet of onvoldoende betaald worden en dat meer dan de helft van hen aangeeft dat enkel te aanvaarden omdat er geen vast werk is. Het EYF en Steunpunt Jeugd waarschuwen voor jongerenarmoede, ook in de middenklasse. “Wanneer die jongeren schulden maken, vallen ze terug op een breed netwerk: ouders, partner, vrienden… Zij kloppen niet aan bij de diensten die de Vlaamse overheid van data voorzien, dus duiken ze ook niet op in de statistieken.”
Jongeren die geen steun krijgen van hun omgeving, kunnen het zich niet veroorloven om onbetaalde stages te volgen. In een werkwereld waar stages en vrijwilligerswerk de enige manieren zijn om als schoolverlater toch ervaring op te doen, betekent dat: hun dromen opgeven en afzakken naar werk dat ze niet willen of dat onder hun diploma is gesitueerd. Het is niet verwonderlijk dat veel van die jongeren zich daar niet bij willen neerleggen en toch blijven proberen, met alle gevolgen van dien. De Nationale Bank stelt vast dat de schuldenlast bij jongvolwassenen (18- tot 25-jarigen) sinds het begin van de crisis alleen maar gestegen is. Het Centrum voor Schuldbemiddeling bevestigt dat.
Onduidelijkheid troef
Om het financieel allemaal nog wat zwaarder te maken, kan het zijn dat je als jongere je werkloosheidsuitkering kwijtraakt als je een stage volgt, zelfs al is die stage onbetaald. Welke juist de voorwaarden zijn om die uitkering niet kwijt te raken, lijkt niemand te weten. Volgens de persdienst van de RVA is het nochtans allemaal heel duidelijk: “Wij moedigen het zeker aan om vrijwillig te werken om zo ervaring op te doen en sneller werk te vinden. Daar gaan wij nooit een uitkering voor intrekken. Zolang de werkzoekende maar voorrang geeft aan voltijds werk als dat zich aandient tijdens de stagetijd en netjes op voorhand aangeeft dat hij ergens gaat werken.”
Klare taal, die totaal niet strookt met heel wat voorbeelden die op onze redactie de revue passeerden. Daarom besloten we de proef op de som te nemen en ons zelf aan te melden als werkzoekende die een stage wil doen die broodnodig is in onze sector. Zowel de vakbonden ACV, ABVV en ACLVB als de RVA zelf zeiden niet te weten wat we moesten doen. In de meeste gevallen hoorden we dat vrijwillig werk met behoud van uitkering onmogelijk is. De andere keren konden we helemaal geen antwoord krijgen. Door dit gebrek aan informatie eindigt de stagiair met zijn rug tegen de muur. Hij moet kiezen tussen ervaring of een uitkering.
© 2013 - StampMedia - Izabelle Devulder
Deze artikels verschenen eerst in PIDMAG, het magazine van StampMedia op 27/03/2013
Dit artikel werd gepubliceerd door Knack - online op 02/04/2013
Dit artikel werd gepubliceerd door Jongerenplaneet.be op 09/04/2013
Dit artikel werd gepubliceerd door Pienternet.be op 02/09/2013
Dit artikel werd gepubliceerd door Allesoverjeugd.be op 09/04/2013
Dit artikel werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 09/04/2013
Dit artikel werd gepubliceerd in het tijdschrift van de Vlaamse Journalisten Vereniging, jg 2013, nr. 2, p. 9