De Belgische econoom en professor Rudy Aernoudt (Universiteit Gent) gelooft dat de invoerheffingen van de Amerikaanse president Donald Trump vooral de Amerikaanse economie zullen raken. “De inwoners van de Verenigde Staten zullen uiteindelijk de prijs betalen voor deze handelsmaatregelen.”
De economische beslissingen van Trump hebben wereldwijd gevolgen, ook voor België. Zijn handelsbeleid en tarieven beïnvloeden niet alleen grote economieën, maar ook kleinere markten. De vraag is: hoe groot is die impact nu echt? En moeten we ons zorgen maken?
Volgens econoom Rudy Aernoudt van de Universiteit Gent zal de directe impact op de Belgische economie beperkt blijven. Bepaalde sectoren, zoals de chemische industrie en de export, zullen volgens hem wel hinder en vertraging ondervinden, omdat de VS hier een grote rol in spelen. “De invloed van Trump is ‘geovariabel’”, aldus Aernoudt. “Ieder land zal er op een andere manier door getroffen worden, sommige meer, andere minder. We kunnen de gevolgen dus moeilijk veralgemenen.”
Aernoudt: “Bovendien kijkt China, nu Amerika een probleemfactor wordt, steeds vaker richting Europa. Dat betekent dat Trumps tarieven ons indirect negatief kunnen beïnvloeden. Daarom moet Europa dringend een strategie uitwerken om sterker te staan.”
“Europa is de afgelopen tien jaar nauwelijks vooruitgegaan met zijn industrie. Misschien zorgt Trump ervoor dat we eindelijk wakker worden" – Rudy Aernoudt (econoom aan de Universiteit Gent)
Wakker worden
Toch ziet de econoom ook een positieve kant. Misschien veroorzaakt Trump, bedoeld of onbedoeld, een economische revolutie in Europa. In plaats van een bedreiging zou zijn beleid op middellange termijn juist een kans kunnen zijn om Europa opnieuw op de kaart te zetten. "Europa is de afgelopen tien jaar nauwelijks vooruitgegaan met zijn industrie. De focus lag volledig op vergroening, maar wat met onze industrie? We hebben niet duurzaam nagedacht over onze economie. Europa wordt alleen wakker als er crisis is. Als er geen crisis is, slapen we. Misschien zorgt Trump ervoor dat we eindelijk wakker worden."
Aernoudt benadrukt dat we productiviteit en innovatie aan het verliezen zijn. “Op middellange en lange termijn kan Trumps handelsbeleid een opportuniteit zijn voor Europa om zich opnieuw te focussen op industriële strategieën. Zaken zoals industrieel beleid, defensiebeleid en luchtvaart moeten opnieuw prioriteit krijgen.” Daarnaast geeft hij kritiek op de bureaucratie binnen de EU: "In de afgelopen vier jaar zijn er 13.000 wetten bijgekomen… compleet overbodig.”
“Ik krijg nu al brieven dat bepaalde grondstoffen duurder worden. Transportkosten stijgen ook” - Jiyan (eigenaar van Bakker Yilmaz in Berchem)
Kalme kijk op de situatie
Veel Belgische bedrijven halen hun producten niet rechtstreeks uit de VS, maar toch kan de impact voelbaar worden. Denk aan frisdrank en bepaalde grondstoffen: die prijzen kunnen stijgen en dat heeft gevolgen voor zowel bedrijven als consumenten. Jiyan, eigenaar van Bakker Yilmaz in de eerste signalen al op: "Ik krijg nu al brieven dat bepaalde grondstoffen duurder worden. Transportkosten stijgen ook. Ik zie hier niet meteen verandering in komen."
Als groothandelaars meer moeten betalen, zullen ook kleinere bedrijven dat voelen. Dat is een groter probleem dan de meeste mensen denken. "Klanten zien alleen de hogere prijzen in de winkel en denken dat kleine bedrijven gewoon hebberig zijn. Maar zij zitten ook vast aan stijgende kosten. Dit kan op lange termijn problematisch worden. Kleinere bedrijven hebben minder schokbrekers om prijsstijgingen op te vangen, zo kunnen ze makkelijk in de problemen komen.”
Toch maakt niet iedereen zich zorgen. Sommige ondernemers hebben een kalme kijk op de situatie: "Wat er zal gebeuren, zal gebeuren. Het heeft geen nut om bezorgd te zijn, want je kan er uiteindelijk niets aan doen."
Maar dat betekent niet dat er geen risico’s zijn. Volgens sommige ondernemers zal Europa het moeilijker krijgen, omdat het zich tussen Amerika, Rusland en China bevindt: drie grootmachten die hun invloed voortdurend willen uitbreiden.
