Voor het Europese parlement in Brussel verzamelde begin september een groep betogers. Dat deden ze om hun steun te betuigen aan de Syrische bevolking, die al sinds midden augustus in eigen land in verschillende steden betoogt. “De Assad-regering probeert de Syrische diaspora te controleren door de veiligheid van hun familieleden in gevaar te brengen als ze in het buitenland protesteren.”
Twaalf jaar na het begin van de oorlog zijn er sinds midden augustus in Syrië weer betogingen. Het protest begon in de stad Swaida (As-Suwayda), in het zuiden van het land. Mensen protesteerden aanvankelijk tegen de stijgende brandstofprijzen die eerder deze maand waren aangekondigd. Door de torenhoge inflatie kan de bevolking er nauwelijks nog basisproducten kopen. Er zijn regelmatig stroompannes en veel steden liggen nog in puin na de bombardementen. Volgens de Verenigde Naties leven negen op de tien Syriërs in armoede.
De protesten hebben zich nadien verspreid over steden in het hele land. In Bosra, in de zuidelijke provincie Deraa, waar in 2011 de Arabische Lente in Syrië begon, kwamen ook al mensen op straat, net zoals in Aleppo en Latakia. Hoewel mensen begin augustus voornamelijk op straat kwamen om hun onvrede te tonen over de stijgende prijzen, komt er nu ook steeds meer protest tegen het beleid en de felle onderdrukking door de regering van president Bashar al-Assad.
De Arabische Lente
De Arabische Lente – de golf van protesten tegen de overheid en de toenmalige regeringen – in Noord-Afrika en het Midden-Oosten, startte in Tunesië eind 2010. Tegen januari 2011 waren de eerste tekenen in Syrië voelbaar en tegen maart van dat jaar begonnen de grootschalige protesten, die leidden tot een burgeropstand.
Dat resulteerde in juli 2011 in een burgeroorlog, die nog altijd bezig is. De bevolking in Syrië leefde onder het bewind van de regering van Assad, dat bekend stond om onderdrukking, en een gebrek aan vrijheid. Wat begon als rustige protesten in Daraa, groeide al snel uit tot grotere demonstraties in heel Syrië. De regering gebruikte geweld om de protesten te stoppen. Dat zorgde ervoor dat het conflict erger werd en dat mensen begonnen te vechten tegen de regering. Nu, na twaalf jaar, komen de Syriërs opnieuw op straat. De onderdrukking en het gebrek aan verandering motiveren hen om hun stem te laten horen. Ze willen een vrije en eerlijke samenleving.
Protest en steun uit België
We spraken met enkele activisten die aanwezig waren bij het protest voor het Europese Parlement in Brussel op 9 september. Hasan Al Ali is afkomstig uit Aleppo. Hij legt uit waarom hij en andere Syrische activisten hier verzamelen. “Syrië staat al bijna dertien jaar onder enorme druk. Die moeilijke periode is een van de donkerste in de Syrische geschiedenis. De druk komt van verschillende bronnen, en de gevolgen ervan zijn verwoestend.”
“Syrië staat al bijna dertien jaar onder enorme druk. Die moeilijke periode is een van de donkerste in de Syrische geschiedenis” – Hasan Al Ali (betoger)
Al Ali maakt deel uit van een groep activisten die bekendstaan als ‘De kinderen van Syrië’. Zij zetten zich in voor de Syrische revolutie en streven naar vrijheid en de beëindiging van het regime van president Bashar al-Assad. “Er is een direct verband tussen deze betoging en de lopende protesten in Syrië. We volgen de gebeurtenissen in Syrië op de voet en steunen ze via vreedzame en politieke middelen. De westelijke regio van Syrië, die rijk is aan hulpbronnen, wordt uitgebuit”, zegt Al Ali. “De bevolking daar verdient steun in haar streven naar een beter leven.”
Niet veilig in Syrië
De recente protesten in Syrië, na meer dan twaalf jaar van conflict, tonen aan dat de bevolking niet gelooft dat Syrië nu veilig is, ondanks beweringen van de Syrische overheid. Voor velen betekent veiligheid iets dat binnen de muren van hun eigen huis wel bestaat, terwijl daarbuiten nog steeds onzekerheid heerst. De activisten geloven dat de terugkeer naar Syrië pas mogelijk zal zijn als de overheid de veiligheid en rechten van de Syrische bevolking garandeert.
“Veiligheid is een complex begrip in Syrië”, zegt Ayham Salloum. “En hoewel sommige gebieden lijken te stabiliseren, is het nergens in het land echt veilig.” Hij benadrukt dat de regering de situatie probeert te verfraaien om de perceptie van veiligheid te bevorderen. Salloum woont al zeven jaar in België. Met zijn deelname wil hij aan de Syriërs tonen dat ze niet alleen zijn in hun protesten. “We zijn hier om hen te steunen en ook een tweede boodschap te delen met de nieuwe samenleving hier in België, voor de Belgische en Europese mensen. Onze strijd in Syrië is gericht op basisrechten, vrijheid van beweging, vrijheid van meningsuiting zonder angst voor de overheid.”
“Onze strijd in Syrië is gericht op basisrechten, vrijheid van beweging, vrijheid van meningsuiting zonder angst voor de overheid” – Ayham Salloum (betoger)
Steun van de Europeanen
Hasan Al Ali wijst er ook op dat Bashar al-Assad niet alleen een veiligheidsprobleem voor de Syrische bevolking veroorzaakt, maar ook voor Europa. “De internationale gemeenschap moet optreden tegen die criminele activiteiten en kan niet stil blijven staan, zoals ze de afgelopen dertien jaar gedaan heeft”, zegt hij.
De motivatie voor de recente protesten komt voort uit de overtuiging dat de Syrische revolutie niet mag eindigen. De protesten, vooral in Swaida, worden gezien als een kans voor iedereen die leeft onder het regime van Assad om op te staan en de straat op te gaan.
“We spreken Nederlands, Frans, Engels en Arabisch”, zegt Al Ali. ”We zijn bereid om de talen van andere landen te leren om onze stem te laten horen. En we willen de steun van de Europese bevolking winnen en onze boodschap duidelijk en eerlijk overbrengen. We hopen op een reactie van Europa en steun in onze heilige strijd voor vrijheid.”
Angst voor represailles
Al Ali: “Wat er in Syrië gebeurt, heeft ook effect op Europa en de hele wereld. We willen dat Europese leiders de situatie in Syrië opnieuw onder de loep nemen. We willen dat ze inzien waarom mensen daar protesteren. We vragen hen om de beweging in Syrië te volgen, omdat dit wereldwijd impact heeft.”
“We spreken Nederlands, Frans, Engels en Arabisch. We zijn bereid om de talen van andere landen te leren om onze stem te laten horen” – Hasan Al Ali (betoger)
“Wat er vandaag in Syrië gebeurt is het gevolg van gebeurtenissen uit 2011”, zegt Salloum. “Mensen blijven protesteren totdat het regime verandert. Ze willen geen gewoon leven, omdat dat niet meer bestaat.” Hij benadrukt de rol van de Assad-regering en haar steunende krachten in Syrië bij het onderdrukken van het volk.
“Sommige mensen bedekken hun gezicht tijdens het protest uit angst voor represailles tegen hun familieleden in Syrië. Dat is een constante bezorgdheid”, zegt Salloum. “De Assad-regering probeert de Syrische diaspora te controleren door de veiligheid van hun familieleden in gevaar te brengen als ze in het buitenland protesteren.”
Salloum behoort zelf tot een religieuze minderheid, iets waar Assad prat op gaat te beschermen. “In de praktijk is dat helemaal niet zo. De regering heeft onze situatie eerder verergerd dan beschermd.”
Dit artikel werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 26/09/2023.
