Vier jaar na Charlie Hebdo: "Nooit angst gevoeld"

Op 7 januari 2015 stormen twee terroristen het hoofdkantoor van Charlie Hebdo in Parijs binnen. Twaalf doden, waaronder vijf cartoonisten van het magazine zelf, en elf gewonden is de treurige balans. De aanslag zendt een schokgolf door Europa en boezemt onze maatschappij heel wat angst in.         



Doodsbedreiging



In Frankrijk en naburige landen treffen regeringen naar aanleiding van de terreurdaad maatregelen in de vorm van extra bescherming voor bepaalde personen. Ook België neemt zijn voorzorgen. Dat ondervindt Lectrr, Gents huiscartoonist van De Standaard, die ondanks verschillende doodsbedreigingen en haatmails naar eigen zeggen nooit enige angst heeft ervaren. “Ik heb na de aanslagen op Charlie Hebdo zelf een drietal maanden met politiebescherming geleefd naar aanleiding van een doodsbedreiging. Ik moet zeggen dat ik geen angst, argwaan of eender wat voel. Ook al krijg ik heel regelmatig extreemrechtse haatmails, als cartoonist en als mens slaag ik er heel goed in dat te plaatsen.”  

 

“De dag dat ik een doodsbedreiging kreeg, zat ik op het politiebureau te wachten op nieuws over de politiebescherming die ik zou krijgen. Aangezien de deadline naderde, heb ik daar cartoons zitten bedenken. De cartoon die ik die dag maakte, zette jihadisten te kakken. Net die jihadisten waar ik een doodsbedreiging van kreeg.” 

“Angst is meestal het gevolg van het onbekende, van desinformatie en van onwetendheid,” vertelt Lectrr. “Ja, er zijn extremisten daarbuiten, maar de mensen die het goed menen met elkaar zijn nog steeds in de meerderheid. Het is niet zo heel moeilijk om dat in te zien. Je moet gewoon even je hoofd buitensteken, met mensen met een andere mening praten en je informeren. Enkel optimisme leidt tot vooruitgang.”

“Humor en angst gaan voor geen meter samen. Het vergt zoveel intelligentie en relativering dat het angst altijd ondergraaft, altijd ondermijnt en onderuit haalt. Humor schopt de stoel waarin het comfortabel zitten is even van onder uw gat en herinnert er je aan dat alles maar een perspectief is. Humor bedrijven met de handrem op, dat werkt niet. Het publiek ruikt dat, en zelf haal je daar geen voldoening uit.”

Respect

Aalstenaar AAaRGh, cartoonist voor onder andere Uitgeverij Averbode en Standaard Uitgeverij, sluit zich aan bij de mening van Lectrr. “De tekenaars van Charlie Hebdo zochten het conflict. Ze wisten maar al te goed dat ze dat deden en gingen daar altijd maar verder in. Dat rechtvaardigt natuurlijk niet de aanslag, maar dat is wel de reden waarom ik als cartoonist geen angst heb voor wat ik doe. Ik beoog nooit het conflict, wel verzoenende humor. Want daar ben ik van overtuigd: humor verzoent. Goede, algemene humor. Ik probeer daarom met mijn cartoons zoveel mogelijk mensen aan het lachen te brengen. En één ding is zeker: van mensen die lachen hoef je niet bang te zijn. Die zijn blij en zullen je niet aanvallen.”

 

“De aanslag op zich heeft natuurlijk indruk gemaakt. Maar dat heeft voor de rest geen invloed op mijn werk of manier van werken gehad. Omdat ik me simpelweg niet aangesproken voel.  Ja, ik ben ook cartoonist, maar daar stopt de vergelijking. Ik maakte al tientallen cartoons over terreur, boerka's, allochtonen, integratie. Er is nog nooit reactie op gekomen. Omdat ik dat met respect doe. Als moslims vinden dat hun profeet Mohamed niet mag afgebeeld worden, dan respecteer ik dat. We hoeven het niet eens te zijn over elkaars gedachtengoed, maar je moet wel respect kunnen hebben dat iedereen anders is en iedereen anders denkt”, aldus AAaRGh.       



“Cartoons tekenen is ook maar cartoons tekenen. Je mag jezelf niet belangrijker vinden dan wat je bent. Cartoonisten zijn geen verzetsstrijders. Ik denk dat er beroepen zijn die een stuk gevaarlijker zijn dan het onze. De mortaliteitsgraad onder truckchauffeurs, dokwerkers en kraanarbeiders ligt een stuk hoger dan die bij de cartoonisten in West-Europa”, besluit Lectrr.