Léon Mukuna ‘Trouet’, de eerste Congolese voetballer in de Belgische eerste klasse, overleed vorige week op 91-jarige leeftijd.
Léon Mukuna was afkomstig uit Kinshasa, de hoofdstad van de Democratische Republiek Congo. Hij speelde eerst bij Sporting Lissabon in Portugal en vertrok daarna naar Gent. Daar speelde hij van 1957 tot 1962 als aanvaller. Andere teams waar hij deel van uitmaakte waren Waregem (1961-1966) en Kortrijk. In Belgisch Congo speelde Léon bij Victoria Club, dat tegenwoordig AS Vita heet. Hij was ook coach van het Congolese nationale team van 1960 tot 1965. Wat veel mensen niet weten, is dat Mukuna ook voor Tp Mazembe, een topclub uit de provincie Katanga, speelde. “Daar evolueerde hij tot speler-coach, een beetje zoals Vincent Kompany nu doet bij Anderlecht,” vertelt de Congolese journalist Roger Diku vanuit Londen.
Knappe goals
Roger Lomponda (1968), webontwikkelaar bij Diascofoot (een sociaal mediaplatform dat Congolese spelers in het buitenland promoot, red.), herinnert zich de bijnaam van Léon Mukuna. “Iedereen noemde hem Trouet,” zegt hij (Frans voor ‘klein gaatje’, omdat hij de bal soms zo hard de goal intrapte dat het net scheurde, red.) “Die bijnaam kreeg hij omdat hij zo’n knappe goals maakte. Veel Congolezen van mijn leeftijd zullen dat zeker nog weten.” Volgens Lomponda was het een hele prestatie van Léon om als eerste Congolese voetballer op te duiken in de Belgische competitie. Hij maakte het mogelijk voor andere Congolezen om dezelfde sprong te wagen.
Niet de meest briljante speler
“De eerste zwarte speler zijn in België was geen cadeau,” zegt Lomponda. “Zijn succes opende deuren voor andere Congolezen als Assaka ‘Assassin’ van V. Club, Cyprien Bula (de vader van de muzikanten Blaise en Willy Bula, red.) en Mayama Braine. Zij gingen spelen voor Gantoise en Aalst. Trouet was een pionier die voor ons de weg naar het Europese voetbal vrijmaakte, ook al was hij niet de meest briljante speler. Maar hij had wel het killer-profiel dat ze destijds in Gent zochten.”
Al behoorlijk snel verwierf Léon Mukuna de Belgische nationaliteit. Als eerste speler afkomstig van het Afrikaanse continent speelde hij mee bij de Rode Duivels, een indrukwekkende prestatie in die tijd. Aan het persagentschap Belga vertelde Mukuna ooit dat zijn prestaties in Gent waren opgevallen bij de Belgische voetbalbond. Op een bepaald moment kreeg hij de vraag om mee te spelen bij de Belgische nationale ploeg. “Ik was trots dat ik voor België kon spelen,” zei hij daarover. Het was een prachtig beeld, met een grote symbolische betekenis. Mukunda kwam terecht in de B-selectie van de nationale ploeg. Niet in de A-selectie, waar Constant Vandenstock en Paul Van Himst deel van uitmaakten.
125 jaar voetbalbond
Vanaf 1989 verliet Mukuna België niet meer. Opvallend was zijn verschijning bij het jubileum van Paul Bonga Bonga, een andere ster uit het Congolese voetbal. Hij werkte ook mee aan de voorstelling van een boek over 125 jaar Belgische voetbalbond. De woordvoerder van de voetbalbond, Stefan Van Loock, herinnerde iedereen er toen aan dat Léon als eerste Afrikaan in de Belgische competitie had gespeeld.
Dit artikel werd gepubliceerd door Congoforum op 07/02/2020
