Vijf jaar geleden, in 2013, was 3D-printen een hype in de technologische industrie. Nu is het 2018. De markt biedt meer mogelijkheden en meer materiaal voor 3D-printing, maar de populariteit van 3D-printing neemt de laatste jaren lichtjes af. “Doe-het-zelfzaken met zelf bedienbare 3D-printers zijn in Berlijn hier en daar te vinden, maar bedrijven zoals Dimension Alley die een full-service bieden, zijn schaars”, vertelt Amin Torabi, stichter van Dimension Alley. We nemen een kijkje achter de schermen van dit Berlijnse 3D-design agentschap.
In de Liselotte-Herrmann-Straße staat een appartementsgebouw met een architectuur die overeenkomt met een modern herenhuis in Antwerpen. Van buitenuit lijkt het gebouw op een gezellige brasserie, maar eens je door de voordeur stapt, kom je terecht in een knusse leefruimte. Op het eerste gezicht lijkt de ruimte op de salonkamer van een goed geëquipeerde computergeek.
De muren zijn bedekt met posters van ingewikkelde, driedimensionale ontwerpen. In elke hoek staan bliepende, kubusvormige machines en laptopschermen met grafische designs. Je belandt letterlijk in een andere dimensie. Weliswaar niet in de toverwereld Diagon Alley, maar in het universum van de 3D-printers Dimension Alley (https://dimensionalley.com).
Team Dimension Alley
De enige medewerkers die in de werkzaal zitten, zijn twee twintigers. Op hun werktafel liggen allerlei getekende ontwerpen en hun laptopschermen tonen gelijkaardige schetsen. De twee teamleden hebben een verschillende nationaliteit en spreken daarom Engels met elkaar, de meest gebruikte taal in het bedrijvencircuit.
Een van hen is Pelgrim, een Belgische jongeman, die zich vooral bezighoudt met 3D-ontwerpen. “Mijn officiële titel is head of product design. Kortom, verantwoordelijke voor het productontwerp voor 3D-printing”, vertelt hij. Wat een toeval dat een Belg in dit Berlijnse bedrijf werkt. Het duo is niet alleen.
Een oudere, ontspannen ogende man komt vanuit de privé-ruimtes aangelopen. Hij stelt zich voor als Amin Torabi, de manager en oprichter van Dimension Alley. “Vier jaar geleden stichtte ik dit 3D-design bedrijf. Ons team bestaat uit grafische ontwerpers en experten in 3D-printing technologie. In tegenstelling tot de doe-het-zelf-bedrijven, maken wij zowel het productontwerp als de creaties via 3D-printers. Sommige klanten hebben al hun eigen schetsen die wij met onze computersoftware omvormen tot een 3D-model om dan afgewerkte producten of prototypes te printen.”
Printen met plastic
Na zijn korte inleiding wandelt Amin naar een houten tafel waarop verschillende voorwerpen liggen. “De meeste objecten die je hier ziet, zijn uit plastic gecreëerd. Plastic is de meest gebruikte stof in de 3D-printing industrie. Vooral ABS, een stevig en veelvoorkomende plasticsoort, waarvan legoblokken gemaakt zijn, wordt vaak gebruikt voor 3D-printen.”
Amin neemt een oranje figuurtje vast. “Voel eens aan deze stof”, stelt Amin voor. “Je voelt geen verschil met de andere objecten. Toch is dit voorwerp uit een ander soort plastic gemaakt, namelijk PLA, biologisch afbreekbare plastic gemaakt uit zetmeel. De ecologische PLA en de sterkere ABS voelen identiek aan, maar de ecologische voetafdruk van beide is wel degelijk anders.”
De objecten variëren enorm qua grootte en ook wat hun functie betreft. Sommige onderdelen zijn nauwelijks te plaatsen. “Wij printen vooral shell en casing designs, oftewel omhulsels. Daarom kan je op het eerste gezicht moeilijk raden waarvoor deze producten uiteindelijk gaan dienen. Dit kan gaan van meubelonderdelen tot elektronische sensoren.”
Laagjes op laagjes
Achteraan in de ruimte staat een blokvormige printer. Deze 3D-printer valt meteen op, omdat hij dubbel zo groot is als de andere printers. Amin zet de 3D-printer aan. De machine schiet in actie. Een robotarm begint een laag witte, vloeibare plastic te spuiten.
“Met deze Sharebot of 3D-printer kan je grotere objecten printen. Ik zet hem even aan zodat je live kan zien hoe een product geprint wordt.” De 3D-printer is geen gesloten eenheid, maar een open skelet waar je doorheen kan kijken. De robotarm vliegt over het synthetisch verlichte oppervlak en legt stapsgewijs een witte laag op het glazen vlak.
“Het drukproces duurt soms wel uren, omdat het object wordt geprint door telkens laag over laag toe te voegen. Dit kan je afleiden uit de alternatieve naam voor 3D-printing, additive manufacturing of bijvoegend produceren.”
Toch werken niet alle 3D-printers volgens de lagenmethode. “Laat je niet vangen door die alternatieve naam voor 3D-printing”, waarschuwt Amin. Verborgen achter een hoopje kabels staat een rechtopstaande, zwarte balk. Het apparaat lijkt op het externe geheugen van een computermonitor. Amin verwijdert het deksel van de cryptische machine.
“Dit is de tweede soort 3D-printing techniek die wij in ons bedrijf gebruiken. Het heet DLP of Digital Light Processing. In de verticale tank zit een vloeistof, eigenlijk een soort kunsthars in vloeibare vorm. Het voorwerp wordt in die vloeistof gevormd en gaat naar de bovenkant van
de tank. In de eindfase verharden geprojecteerde lichtstralen het product tot een gedetailleerde vorm. De projectie komt overeen met het 3D-model dat met computersoftware is gemaakt.”
Wireless of niet?
Een tweedimensionale schets transformeren tot een 3D-model gebeurt via computersoftware. De 3D-printer zorgt voor een tastbaar resultaat. Dit is duidelijk. Maar
hoe geraakt het 3D-design tot bij de printer? Amin legt uit: “Je hebt verschillende manieren om het 3D-ontwerp te verbinden met een printer.”
Hij wijst naar een computerscherm waarop een cilindervormig ontwerp te zien is. “Deze computer is draadloos verbonden met een printer. Een beetje zoals je wireless printer thuis.” Amin loopt naar de overkant van de kamer. “Deze witte 3D-printer is niet verbonden met een computer, maar heeft een gleuf waarin een SD-kaart past.”
Ontwerper versus printer
Even het proces herhalen. Eerst ontwerpen, dan via software het ontwerp converteren naar een 3D-model en als laatste 3D-printen. Ik voel me net een 3D-printing expert. Amin roept me even terug voordat ik de deur uit wandel. “Wacht even, ik wil nog iets belangrijk zeggen! Niet elke grafische ontwerper kan een 3D-printer gebruiken. Je hebt een zekere kennis en expertise nodig. Het omgekeerde geldt ook. 3D-printing experts, of zoals ik ze noem ‘machine technici’, kennen niet per se iets van grafisch design. Grafische ontwerpers durven wel meer en meer de stap naar 3D-printen te zetten, maar ze blijven een zeldzame species.”
