Een jaar na de federale verkiezingen van 13 juni is er nog steeds geen regering. En die zit er ook niet meteen aan te komen. België, slachtoffer van zijn eigen democratie en politici. Of zijn het de eigen burgers?
Even terug in de tijd. 13 juni 2010: N-VA in Vlaanderen en de PS in Wallonië zijn de grote overwinnaars van de federale parlementsverkiezingen. Kopmannen Bart De Wever en Elio Di Rupo moeten de as van een nieuwe regering vormen. Vrij snel is duidelijk dat het onverzoenbare verzoend moet worden. Dagen worden weken, weken worden maanden. Op 13 juni 2011, exact een jaar na de federale verkiezingen, zijn we nog geen stap dichter bij een federale regering.
Staatsmanschap blijft uit
Probleem is dat zowel Bart De Wever als Elio Di Rupo niet kunnen loskomen van hun kiezers, waardoor echt staatsmanschap uitblijft. De recente opiniepeiling van De Standaard en de VRT toonde aan dat hun kiezers hen blijven steunen. De meerderheid langs beide kanten van de taalgrens zegt tegen beide hoofdrolspelers 'doe zo voort'. Een doorbraak blijft verder weg dan ooit.
Daarmee wordt ons systeem slachtoffer van de eigen Belgische democratie. Politici denken niet in het voordeel van 'de maatschappij' of 'de burger', maar alleen maar aan de eigen kiezer. De vraag is niet hoe het land erop vooruitgaat, maar hoe stemmen te winnen. Of in ieder geval geen te verliezen.
Door die logica, eigen aan onze democratie, wordt het debat niet ten gronde gevoerd. Ook al beseffen De Wever en Di Rupo wel dat het zo niet verder kan, zolang zij steun krijgen van hun kiezers, zal er geen doorbraak komen.
Kiezer krijgt voorrang op algemeen belang
En is dat nu net niet het intrieste van heel deze zaak? Democratie, de beleidsvorm waar wij zo trots op zijn, maakt beleidsvoering onmogelijk. Niet de burger, maar de kiezer is het belangrijkste. Niet het algemeen belang, maar het algemeen partijbelang. Dit systeem en deze manier van denken houden elke vooruitgang tegen.
Door alleen de politici met de vinger te wijzen, gaat de burger, gemakshalve, te kort door de bocht. De reden waarom politici enkel naar hun kiezers kijken, ligt bij de kiezers zelf. Beleidsmakers die in het verleden broodnodige, maar onpopulaire maatregelen doorvoerden voor het algemeen welzijn, strafte de kiezer af. Ik denk maar aan Jean-Luc Dehaene, die als eerste minister de overheidsschuld van België tot een broodnodig minimum reduceerde. Maar zijn besparingsronde bekocht hij met een faliekante verkiezingsnederlaag.
Sindsdien draait het steeds meer rond de partijkiezer, en steeds minder rond het algemeen belang. Willen we dat politiek opnieuw de maatschappij dient, zullen zowel politici als burgers hun verantwoordelijkheid moeten nemen.
© 2011 - StampMedia - Robbe van Lier, Foto: Christoffer Allegrezza
