ANTWERPEN - Jan Beddegenoodts en zijn team volgden ruim twee jaar lang het dagelijkse leven van de bewoners van het Palestijnse dorpje Nabi Saleh en de nabijgelegen Israëlische kolonie Halamish. Het resultaat is de bekroonde documentaire ‘Thank God It’s Friday’.
De smaak van vrijheid
Jan Beddegenoodts kwam in contact met Intal, een organisatie die hem vroeg om mee te werken aan een boycotactie tegen Dexia. De bank had volgens Intal een Israëlisch zusterfiliaal dat geld investeerde in illegale Israëlische kolonies. Een week voor Beddegenoodts' vertrek naar het Heilige Land ging Dexia failliet, al kon dat hem niet stoppen.
In Israël hoorde hij over de vrijdagse protesten van Palestijnen in Nabi Saleh en de harde reactie van het leger. “Ik was getipt dat het ging om de hevigste protesten van de hele West Bank. Mijn eerste vrijdag werd ik emotioneel omvergeblazen door de intensiteit van die protesten”, verklaart de jonge documentairemaker. Het contrast met zijn Israëlische vrienden was groot. Zij gingen wekelijkse uitbundig feesten. Beddegenoodts begon die twee groepen te fotograferen en te filmen. Het werd zijn eerste documentaire en het fotoboek: ‘The taste of freedom’.
Israëlisch vertrouwen
De weken nadien probeerde Beddegenoodts de naburige joodse kolonie Halamish binnen te geraken om te filmen. “Een gebrek aan vertrouwen hield me daar echter buiten. Via een Australische vriend die connecties had met pro-zionistische organisaties leerde ik Abigail, een Joodse koloniste met Belgische roots, kennen. Dankzij haar en de vrouw van de rabbi raakte ik uiteindelijk de kolonie binnen, waar ik portretten van de bewoners maakte”, legt Beddegenoodts uit. “Er gebeurde genoeg in en rond Nabi Saleh. Wij lieten gewoon onze camera draaien, zo kwam ‘Thank God It’s Friday’ tot stand.”
Naar de oorlog zonder wapens
Toch was het niet evident. Jan Beddegenoodts, zijn collega Niels Iwens en hun tolk Rachel De Plaen trokken naar Israël zonder perskaart. “We hadden wel persdocumenten nagemaakt, zodat we toch iets konden laten zien aan de soldaten. Soms ontdekten ze wel dat die vals waren en dan namen ze onze spullen in beslag of werden we uit het dorp gezet. Wie eerlijk vertelt dat hij een documentaire komt maken, mag het wel vergeten."
De andere kant van de barrière
“Tegenover de inwoners van de naburige Israëlische kolonie Halamisch ben ik meteen eerlijk geweest. Ik heb hen gezegd dat ik een heel hard portret had geschoten van wat er gaande is onderaan de berg. Ik wou echt begrijpen waarom het toch zo belangrijk is om daar te wonen, terwijl een paar meter verder de mensen tegen hun bezetting protesteren. Het was verassend hoe vriendelijk ik door de bewoners van de kolonie ben onthaald."
"Elke partij bekijkt het conflict natuurlijk vanuit zijn standpunt. Ons doel is om de nefaste gevolgen van de illegale kolonie op de nabije Palestijne bevolking weer te geven”, benadrukt de documentairemaker.
Stad zonder protest
Beddegenoodts en zijn team overnachtten in Ramallah, een Palestijnse stad vijftien kilometer buiten Jeruzalem. “De sfeer in Ramallah was anders. Jongeren gaan net zoals in het Westen op vrijdag naar de cinema en eten bij fastfoodketens. Daar zijn zo goed als geen protesten. Niet op elke plek in Palestina zijn er gewelddadige protesten. De kern van het protest ligt eerder in dorpen zoals Nabi Saleh”, geeft Beddegenoodts mee.
Ga zelf kijken!
Tijdens een betoging in Nabi Saleh wordt een Palestijn doodgeschoten. Enige tijd later nog een. Er wordt met traangas en rubberkogels geschoten. De kinderen huilen en de volwassenen schreeuwen. De Belgische reportagemakers staan er middenin. “Je went op een bepaalde manier aan het geweld. De eerste rubberkogel is even schrikken. Mensen interviewen waarvan net een familielid is doodgeschoten, is andere kost. Dat went nooit."
Kan Beddegenoodts het conflict nog neutraal bekijken? "In mijn ogen bestaat er niet iets als pro-Palestijns of pro-Israëlisch in de context van onze documentaire. Wij gaven enkel de realiteit van het conflict mee. Hoe het leven van de mensen in Nabi Saleh wordt beïnvloed door de aanwezigheid van de illegale kolonie.”
“De situatie op de Westelijke Jordaanoever kan je niet in drie woorden samenvatten. Het enige wat ik kan zeggen is: ‘Ga zelf kijken!’."
YouTube
Of je kan de documentaire in eigen land bekijken. De trailer is echter van YouTube gehaald na een anonieme klacht uit Israël. “Ze willen ons monddood maken!”, zei Beddegenoodts daarover in een interview met De Standaard.
‘Thank God It’s Friday’ wordt nog getoond op woensdag 6 november om 20u in de Gentse Sphinx Cinema en op 7 november om 20u in het Filmhuis Mechelen.
© 2013 - StampMedia - Jef Cauwenberghs
