(Supo.be) Drie kwart hectare land, een nobel doel en tonnen inzet. Dat is de combinatie waaruit Antaboga, de biologische zelfpluktuin van David Daems, ontstaan is. Dat Antaboga in het Sloveens evenveel betekent als ‘voedsel dat nooit uitgeput geraakt’, is ook geen toeval. En terecht, want wie zich op het land van David begeeft, waant zich in de groentetuin van Eden.
“Het komt erop neer dat mensen een jaarlijkse bijdrage van 200 euro betalen”, vertelt initiatiefnemer Daems. “Vervolgens kunnen ze zelf een dagdagelijkse portie groenten van het veld komen halen. Verder moeten ze niets doen. Ze mogen natuurlijk altijd komen helpen, maar het is de bedoeling dat ze alleen maar komen oogsten. Dat kan wanneer ze maar willen. Er zal altijd worden aangeduid welke gewassen klaar zijn om geoogst te worden, dus als mensen groenten willen komen halen, kunnen ze dat op elk moment doen. Da’s gemakkelijk hè. Ook zijn er geen verpakkingen, want iedereen moet zelf een tas meenemen. Misschien komen er in de toekomst ook groentepakketten, maar daar kruipt vrij veel tijd in. Je moet die allemaal samenstellen, de groenten oogsten, in bakken steken,… En daar heb ik nu geen tijd voor, aangezien ik nog volop bezig ben met de aanleg van de tuin.”
Doe je dat allemaal in je eentje?
“Voorlopig wel. Misschien kunnen we in de toekomst werkkrachten werven. Dan denk ik vooral aan mensen uit het bijzonder onderwijs of bijzondere jeugdzorg. Ook bejaarden die in een rusthuis zitten en die graag een beetje in de tuin werken. Zo kan er een heel sociaal gebeuren rond Antaboga ontstaan.”
Hoe ben je op het concept gekomen?
“Community Support Agriculture (CSA) bestaat al een tijdje. Er zijn er nu acht of negen in België. Ik heb ook een opleiding als herborist gevolgd en daar vertelde iemand me over permacultuur. Dat is een natuurlijke manier van wonen, werken, landbouw, waterzuivering,… Ik heb een jaar zo’n cursus gevolgd, en daar heb ik een hele hoop ideeën opgedaan.”
Hoe begin je aan een initiatief als dit?
“Ik heb alles intuïtief uitgetekend en beslist waar ik welk gewas wilde planten. Deze winter ga ik ook een teeltschema opstellen voor volgend jaar. Ik probeer ook biodynamisch te werken. Dat heeft te maken met de stand van de maan. Je hebt stijgende maan, dalende maan, bloem-, blad-, wortel-, vruchtgewassen. Dat heeft allemaal een invloed op planten. Zo wordt bij dalende maan bijvoorbeeld de sapstroom in de plant onderdrukt, en dat is het beste moment om te oogsten of te verplanten. Dat is hetzelfde principe als bij eb en vloed.”
Biologisch telen is allemaal goed en wel, maar wat doe je tegen onkruid en insecten?
“Ik heb een absolute nultolerantie als het over insecticiden, pesticiden of kunstmest gaat. Alles is hier bio. Het enige wat je dan kan doen tegen onkruid is hakken. Het afval leg ik meteen terug tussen de planten, zodat het rustig kan composteren en ervoor zorgen dat de aarde niet uitdroogt. Tegen insecten gebruik ik natuurlijke gewasbeschermers, vaak vaste planten. Oost-Indische kers zal bijvoorbeeld bepaalde beestjes aantrekken, die het normaal op de kolen gemunt zouden hebben. Ook hennep is een dankbaar gewas. Het produceert een heel sterke geur die veel insecten in de war brengt. Zo probeer ik een heel systeem samen te stellen van planten die elkaar beschermen. Als je bijvoorbeeld look naast wortelen plant, zal de wortelvlieg van je wortels afblijven omdat hij verdreven wordt door de geur van de look.”
Wat brengt de toekomst nog voor Antaboga?
“Het is de bedoeling om uit te groeien tot zorgboerderij. Er staat hier een enorme schuur die we gaan verbouwen. Mijn vriendin heeft kunst gestudeerd en is nu bezig met creatieve therapie. Dat betekent dat ze met psychiatrische patiënten werkt, op een creatieve manier. In de toekomst krijgt ze hier een atelier om met die patiënten aan de slag te gaan. Heel het project wordt dan een coöperatieve vennootschap. Die kan als koepel fungeren voor verschillende instanties. Concreet houdt dat in dat verschillende organisaties zich kunnen aansluiten en de werking verbreden met specifieke lessen of workshops. Dat schept een oneindigheid aan mogelijkheden. Voorwaarde is wel dat de projecten binnen een bepaald gedachtegoed vallen.”
Wat zouden die verschillende projecten dan zoal inhouden?
“Klankhealing, meditatie, kinderyoga, gewone yoga,… Zo is er een man die in Diest in de psychiatrische kliniek Sint-Annendael werkt. Hij is met zijn patiënten vooral bezig met intuïtieve kunst. Doordat hij 15 jaar met indianen heeft opgetrokken, werd hij sterk beïnvloed door het sjamanisme. Volgend jaar komt hij hier workshops geven over contact maken met planten en bomen.”
Het project Antaboga gaat dus veel verder dan groenten en landbouw.
“Inderdaad. Ik wil sociale samenhang creëren, een soort ‘bewustzijnscentrum’, waar Jan en alleman terecht kan. Dit moet een plek worden waar mensen kunnen samenkomen en een breed scala aan mogelijkheden hebben op gebied van educatie en bewustmaking, om een verandering teweeg te kunnen brengen.”
Antaboga is dus een manier om de wereld een klein beetje te verbeteren?
“Ja, Antaboga moet een schoolvoorbeeld worden van hoe het anders kan. We kunnen sociale samenhang creëren en zorgen voor gezonde voeding, zonder dat het meer hoeft te kosten.”
© 2011 - Supo.be - Tessa Van Steyvoort
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Belang van Limburg - online op 08/12/2011