BONN - 2000 jaar na haar bewogen leven heeft de kleurrijke persoonlijkheid van Cleopatra nog niets aan fascinatie ingeboet. Dat ze door de eeuwen heen steeds een bron van inspiratie is geweest voor kunstenaars is te zien op de tentoonstelling ‘Cleopatra, de eeuwige diva’ in Bonn, Duitsland.
De mythe heeft al veel metamorfoses ondergaan, maar Cleopatra wordt elke keer opnieuw uitgevonden. De tentoonstelling in Bonn is verdeeld in twaalf ruimtes. In elke ruimte wordt de nadruk op een ander aspect gelegd. De chronologie is zeer belangrijk: je begint bij de oudheid en eindigt bij de moderne popcultuur. Zo zie je het effect dat Cleopatra doorheen de jaren heeft gehad. Haar culturele leven-na-de-dood wordt mooi in beeld gebracht.
Innemende persoonlijkheid
Cleopatra VII was de laatste heerseres van het oude Egypte. Ze liet beelden van zichzelf maken als godin of als farao. Soms liet ze zich afbeelden als man, om zo haar macht te laten blijken. Men vermoedt dat ze geen schoonheid was, maar wel een innemende persoonlijkheid had die ze gebruikte om het één en ander gedaan te krijgen. De troon van haar broer afpakken met de hulp van Julius Caesar, bijvoorbeeld.
Film, reclame en muziek
In de 20ste eeuw maakte Cleopatra de overstap naar het filmdoek. Cleopatra werd een icoon van vrouwelijke kracht, een esthetisch ideaal. Ook begon ze de reclamewereld te beïnvloeden. Ze was een vrijgevochten vrouw en paste perfect in het plaatje, want de vrouw begon zich op dat moment los te rukken. Verschillende merken zoals Palmolive maakten daar gretig gebruik van.
Cleopatra’s boeiende leven diende als inspiratie voor enkele filmscripts, maar ook op de muziekwereld had ze een grote invloed. En die heeft ze nog altijd: denk maar aan de videoclip van Michael Jackson waar hij een Egyptische dans doet en aan Madonna die zich volledig als Cleopatra verkleedde.
Warhol en Taylor
In de 20ste eeuw groeide Cleopatra uit tot een symbool van de popcultuur, mede dankzij Elizabeth Taylor en Andy Warhol. De tentoonstelling wordt dan ook omkaderd door werken van Andy Warhol. Hij maakte twee zeefdrukken: ‘Blue Liz as Cleopatra’ en ‘Silver Liz as Cleopatra’. Elizabeth Taylor stond immers bekend als de moderne incarnatie van Cleopatra.
Ons beeld van Cleopatra is ontegensprekelijk beïnvloed door de film- en kunstindustrie. Van de echtheid blijft niet veel over. Nu zien we haar vooral nog als een icoon van macht en vrouwelijkheid.
Wil je zelf een kijkje gaan nemen?
'Cleopatra, de eeuwige diva'. Bundeskunsthalle in Bonn, Duitsland.
Van 28 juni tot 6 oktober 2013.
© 2013 – StampMedia –Karlijn Peeters
