Ook voor mensen met een eetstoornis hakt het coronajaar er zwaar in. Dat blijkt onder andere uit een onderzoek aan de Northumbria University in Newcastle. 87 procent van de deelnemers geeft daarin aan dat de symptomen van hun eetstoornis zijn verergerd ten gevolge van de pandemie. Ook in België zien experts de cijfers stijgen. “Mensen die kampen met een eetstoornis geven aan het lastiger te hebben sinds het begin van de coronacrisis,” zegt professor Elke Vrieze van het Universtitair Psychiatrisch Centrum van de KU Leuven. In de periode van de (eerste) lockdown zagen zij en haar collega’ s een grote toename van jongeren met eetstoornissen.
De getuigenissen van mensen over hun eetstoornis variëren onderling sterk. Zowel herstelden, herstellenden, als mensen die in de coronatijd een eetstoornis ontwikkeld hebben, delen hun ervaring. Hieronder vind je de verhalen van Sharon, Lonneke, Kelly, Nicole, Shania en Merel.
“Ik was meer op het werk en daar is weinig toezicht bij maaltijdmomenten. Dat gaf mijn eetstoornis de mogelijkheid om sterker te worden.”
Sharon (17)
“Ik werk in een verzorgingshuis met dementerende ouderen. Momenteel ga ik niet meer naar school omdat het even te veel voor mij is. Ik lijd al een jaar aan anorexia nervosa. Op een bepaald moment woog ik met mijn 1 meter 79 nog maar 48 kilogram. De afgelopen vijf jaar heb ik verschillende trauma’s meegemaakt. Daardoor ben ik gaan worstelen met een laag zelfbeeld. Eten werd mijn vijand, want ik wilde mezelf straffen voor wat er gebeurd is. De eetstoornis ontwikkelde zich zo’n twee jaar geleden. Ik ben er nooit voor in behandeling geweest. Eén van de redenen waarom ik niet opgenomen wil worden, is omdat ik tijdens de behandeling rond de 60 kg moet wegen. Ik ben bang dat ik dat niet aankan.”
“Er is één persoon waar ik dag in dag uit op kan rekenen. Dat is mijn moeder, mijn beste vriendin."
"De coronacrisis heeft zowel een goede als minder goede invloed op mij gehad. Het positieve is dat ik mijn middelbare school heb kunnen afronden en onmiddellijk kon beginnen te werken. Maar op vlak van eten was het een ramp. Ik was vaak op het werk en daar tijdens de maaltijd weinig toezicht. Dat gaf mijn eetstoornis de mogelijkheid om sterker te worden. Op een gegeven moment was het zo erg dat ik bijna niks meer at. Helaas ben ik daar weer teruggevallen in mijn oude, slechte patronen."
Lonneke (40)
"Mijn eetstoornis is geleidelijk aan ontstaan. Ik ben deel van een tweeling we zijn altijd met elkaar vergeleken geweest. Wie is er dikker? Wie is er slanker? Gevoelens daarover moest ik wegstoppen. Wanneer ik als kind viel, kreeg ik een snoepje, en kreeg ik te horen dat ik niet hoefde te huilen. Ik overtuigde mezelf dat er geen emoties mochten zijn. Als ik me dan toch ergens druk om maakte, kreeg ik de verschrikkelijke opmerking: “Ach kind, maak je toch niet druk.” Op mijn 23ste mijn vader overleden. Op mijn 27ste verloor ik bijna mijn moeder. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik controle zocht in iets. En dat bleek eten te zijn. In 2015 kreeg ik officieel te horen dat ik een eetstoornis had. Ik leef er dus al twintig jaar mee. Sinds januari van dit jaar volg ik een behandeling bij Human Concern, een centrum voor mensen met een eetstoornis. Daarnaast krijg ik schematherapie en haptonomie (aanrakingstherapie, red.) bij de organisatie Care To Change."
"De lockdown heeft mij veel laten inzien, onder andere hoe mijn intern proces werkt. Door een schouderoperatie heb ik lang thuis gezeten. Omdat ik geen daginvulling meer had, was ik alleen maar bezig met wat ik wel en niet mocht eten en hoeveel ik moest bewegen om calorieën te verbranden. Mijn eetstoornis wil de leegte vullen en emoties wegstoppen.”
"Een van de moeilijkste aspecten aan de lockdown was de eenzaamheid. Twee maanden geen lichamelijk contact is zwaar. Een eetstoornis is sowieso al een eenzaam gevecht en door de maatregelen kreeg ik nog meer het gevoel alleen te zijn. Mijn eetstoornis bevestigde dat ik niks waard was, omdat ik toch alleen maar thuis zat. De eenzaamheid maakte me depressief."
“Door naar mijn eetstoornis te grijpen, kreeg ik het gevoel toch nog ergens controle over te hebben.”
Kelly (20)
"Wanneer ik precies mijn eetstoornis heb ontwikkeld, is niet helemaal duidelijk. Ik vermoed in het najaar van 2016. Momenteel ben ik in behandeling bij GGZ Rivierduinen Eetstoornissen Ursula in Nederland. Daar volg ik individuele gesprekken en groepstherapie. Ook de psychiater volgt me op."
“De lockdown in maart ervaarde ik als een grote crisis. Omdat ik me zo eenzaam voelde, was het voor mij een zeer stressvolle periode. Door de onduidelijkheid kreeg ik veel last van bewegingsdrang. Therapie verliep via Zoom en dat hielp niet echt. Alles werd afstandelijk, waardoor ik mezelf nog meer ging isoleren en de stress ging compenseren door bijvoorbeeld maaltijden over te slaan. Ik viel terug in mijn eetstoornis. Omdat ik zoveel thuis was en naast mijn ouders geen sociale contacten meer had, viel mijn motivatie om te eten weg. Door mijn eetstoornis kreeg ik het gevoel toch nog ergens controle over te hebben."
“Qua eetstoornis ging het enorm bergaf. Ik ging van één eetbui naar minimaal vijf per week. In acht weken tijd ben ik 10 kg bijgekomen.”
Nicole (50)
"Ik heb een eetbuistoornis. Die ontwikkelde ik na het plotseling overlijden van mijn vader. Alleen wist ik toen niet dat ik een eetstoornis had. Ik kwam er pas achter na veel gesprekken met mijn psycholoog. Zij heeft samen met mij een plek gezocht die bij mij zou passen voor behandeling. In juni had ik via videochat een intakegesprek bij een centrum in Amsterdam. Ik was opgelucht dat ze me gingen helpen, want ik dacht niet dat mijn stoornis ernstig genoeg was. In augustus ben ik bij hen met de behandeling begonnen. Door de pandemie gebeurt alles via videochat. Iedere maandag heb ik therapie. Eerst een uur een gesprek met mijn individuele behandelaar, daarna een uur groepstherapie en dan nog 45 minuten eeteducatie. Daarbij is het de bedoeling dat we samen, vanop afstand, lunchen.”
“Door de lockdown in maart viel alles om me heen weg. Ik kon zelfs niet meer gaan sporten en lesgeven. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik me thuis volledig opsloot. De boodschappen liet ik bezorgen. Het wekelijks contact met mijn psychologe en ergotherapeut had ik echt nodig. Maar aan het videochatten kwam toen ook een stop. Mijn psychologe stuurde me opdrachten om te kijken hoe het met mij ging. Qua eetstoornis ging het enorm bergaf. Ik ging van één eetbui naar minstens vijf per week. In acht weken tijd ben ik 10 kilogram bijgekomen. Het maakte me somber en depressief. Mijn ergotherapeut gaf me (sport)oefeningen die ik thuis moest doen zodat ik in beweging bleef. Als ik die hulp niet had gekregen, ben ik ervan overtuigd dat het erger met me was geweest."
"Ik ben een emotie- en stresseter. Ik heb regelmatig eetbuien die gecompenseerd worden met periodes van niks eten of extreem bewegen."
Shania (19)
"Ik heb mijn eetstoornis ontwikkeld in de zomer van 2019. Ik ben in behandeling bij een hypnosetherapeut en krijg ook begeleiding in de geestelijke gezondheidszorg."
"Ik ben een emotie- en stresseter. Ik heb regelmatig eetbuien die gecompenseerd worden met periodes van niks eten of extreem bewegen. De coronacrisis had een negatieve invloed op mijn eetstoornis. Ik zou eindelijk, na maanden wachten, beginnen met mijn behandeling. Maar de lockdown stak daar een stokje voor. Het vele thuiszitten gaf mij de volledige controle over eten en bewegen. Op den duur was ik met niks anders meer bezig. Hoe langer ik moest wachten, hoe slechter mijn eetpatroon werd."
Merel (23)
“Op mijn 15 jaar heb ik een eetstoornis ontwikkeld. Dat was misschien al langer gaande, maar ik was er me niet van bewust. Achteraf herken ik wel steeds meer gedachten die misschien niet zo normaal waren.”
“Ik ben nu alweer een jaar in behandeling. Eigenlijk volg ik al vanaf mijn 16e non-stop behandelingen voor mijn anorexia nervosa en persoonlijkheidsstoornis. Sinds januari 2020 zit ik dagelijks in een centrum. In de dagkliniek volg je vier dagen een intensief programma met verschillende therapieonderdelen. Door het coronavirus zijn de dagen ingekort en is het centrum maar drie dagen open in plaats van vier. Ik heb nochtans veel baat bij de behandeling.”
“Voor mij was de lockdown een erg lastige periode omdat mijn volledige behandeling plots online verliep. De overgang was te groot en onverwacht. De eetstoornis greep in de eenzame chaos zijn kans. Toen met twee winkelen niet meer mocht, moest ik de boodschappen aan mijn vriend overlaten.”
“De stoornis heeft veel aan terrein herwonnen. Ik ben weer bezig met compenseren en heb voortdurend een gevoel van stress en onzekerheid. Dat zijn grote triggers voor iemand met anorexia. Mijn leven lijkt stil te staan en dat maakt me geïrriteerd. Het is continu een compromis sluiten met de eetstoornis. Ik mis toekomstperspectief.”