'Share it. Like it. Let it roll.' Samen verleidelijk vegetarisch. Amper de laatste carnavalist is ontwaakt uit de vetste dinsdag van het jaar of de Belg trekt massaal veertig dagen zijn broeksriem aan.
Of het nu een kwestie is van geloof of goede voornemens, de vastenperiode is nog steeds een bron van inspiratie. Al geven we daar meer en meer onze eigen invulling aan, door deel te nemen aan de actie 40 Dagen zonder Vlees bijvoorbeeld. Beter laat dan nooit, blijkt uit een pas gepubliceerd rapport van Ecolife vzw dat de vleesminnende Belg in zijn blootje zet.
Vleesboom
De gezondheidsindustrie slaat ons om de haverklap om de oren dat vlees eten voor niets goed is. Het eten van vlees wekt niet voor iedereen empathische gevoelens op. Voor sommige mensen is een portie friet zonder sappige biefstuk ondenkbaar. Het kan een soort onweerstaanbare, primaire oerbevrediging geven.
Dieren lief, dieren lekker. In een tijd van anonieme blokjes onder cellofaan vergeten we al eens snel dat vlees echt niet aan de bomen groeit. Een gehaktbal hoort toch niet vrolijk rond te dartelen in de wei? Het is soms lastig die dierenliefde te combineren met gemak.
Drie planeten
Voor elk pro-veggie-argument is er wel een contra te vinden en omgekeerd. In het lijstje 'goede redenen om vegetariër te worden' spreekt het milieu-aspect nog het meest tot de verbeelding. Een maand geleden nog eindigde Planet Watch, een spraakmakende reeks over de impact van de vleesindustrie op het milieu met een verontrustende boodschap: "Als de hele wereld evenveel vlees zou eten als de gemiddelde Amerikaan zouden we zelfs met drie planeten niet toekomen."
Wie in de verleiding komt McDonald's met de vinger te wijzen, wordt meteen op zijn plaats gezet door de confronterende cijfers uit een recent gepubliceerd rapport van de Belgische vzw Ecolife. Die confronteerden ons met een gigantische ecologische voetafdruk van dierlijke producten in eigen land. Het probleem ligt dus veel dichterbij dan we denken.
Geef ons heden ons dagelijks vlees
"Wat is nu het ergste, dat het in de wereld zo erg gesteld is of hoe het er in ons eigen kleine land aan toegaat?", vraagt een overtuigd vegetariër zich af op Facebook. "Een wereldwijde consumptie van dierlijke producten naar Belgisch voorbeeld is ecologisch onverantwoord", zegt Stijn Breuers van Ecolife.
"Als iedereen ter wereld evenveel dierlijke producten zou consumeren als wij Belgen, dan zouden we in minder dan een jaar de laatste vis uit de zee zien vissen en de laatste grashalm ten prooi zien vallen aan de vraatzucht van te veel herkauwers." Als we nog even op deze planeet willen rondlopen, kunnen we dus maar beter ons voedingspatroon herzien. En minder dierlijke producten eten lijkt daarbij cruciaal.
Het is nooit te laat voor een mentaliteitswijziging. Dat bewijst het succes van initiatieven als 'Donderdag Veggiedag', dat sinds 2009 door het Ethisch Vegetarisch Alternatief (EVA) in verschillende Belgische steden wordt gepromoot. De website leert ons dat één dag in de week geen vlees eten al 170 kg C02-uitstoot per persoon bespaart, wat evenveel is als een jaar lang geen elektrische toestellen gebruiken.
Dagen zonder vlees
Toch gaan we niet massaal aan de slag met tofu. Alle smaakmakende campagnes aan het veggiefront ten spijt, er hangt nog steeds een geitenwollen sfeer rond vegetarisme en acties krijgen al snel iets belerends. Uit het rapport van Ecolife blijkt dat de Belg meer verknocht is aan zijn biefstuk dan we zouden willen geloven. "Het is een utopie dat we plots allemaal vegetariër gaan worden", verdedigde het team achter Planet Watch nog in De Morgen. Maar alles begint natuurlijk bij een begin.
Alexia Leysen, een Antwerpse studente, waagt zich toch al een stap verder. Veertig dagen zonder vlees of vis: dat was het idee dat ze vorig jaar lanceerde via Facebook.
'Share it, like it, let it roll', luidt de fanpagina. Een schot in de roos, zo blijkt. Eén jaar en een professionele website later is de actie Dagen zonder vlees uitgegroeid tot een echte hype. Bijna 7.000 vleesetende Vlamingen, inclusief bekende koppen, gaan de uitdaging aan. Per dag dat je het dieet volhoudt wordt je ecologisch voetspoor maar liefst 11 m2 kleiner, zo houdt een teller op de website keurig bij.
Samen sterk
Volgens Leysen is verbondenheid de sleutel tot het succes van Dagen zonder vlees. "Als een vegetariër die oproep had gelanceerd, zou de actie nooit zo groot geworden zijn. Alle deelnemers zitten hier in hetzelfde schuitje. Het Music for Life-gevoel noem ik dat", zo getuigde ze onlangs nog in een interview. Niet iedereen volgt overigens even nauwgezet het opgelegde dieet. "Elke vleesvrije dag is een gewonnen dag", zegt Leysen. "Het is één groot spel waarbij je enkel kan winnen."
Leysen ondervond aan den lijve hoe gevoelig dat dagelijks lapje vlees ligt. Die-hard carnivoren blijven moeilijk te overtuigen en ook dit initiatief is niet van hun ongezouten mening bespaard gebleven. Dat bewijzen onder meer Facebookgroepen als Dagen zonder Groenten en Geen dagen zonder Vlees. Die laat ze alvast niet aan haar hart komen. "Zonder die reacties zou het te vrijblijvend zijn. Nu wordt er tenminste over gepraat."
© 2012 - StampMedia - Tess Vonck
Dit artikel werd gepubliceerd door Belg.be op 04/03/2012
