Drie maanden na de aanslagen in Parijs blijft het terreurniveau op niveau drie, met soldaten in het straatbeeld. In de Joodse wijk van Antwerpen zijn militairen inmiddels langer dan een jaar permanent aanwezig. Is dit overdreven machtsvertoon of een noodzakelijke reactie op terreurdreiging? “Ik voel me niet bedreigd, maar ben wel blij dat de militairen er zijn.”
Het is drie maanden geleden dat Europa werd opgeschrikt door een reeks terroristische aanslagen in Parijs. Sinds de aanslagen is het terreurniveau opgetrokken naar niveau drie, waardoor er in steden als Brussel en Antwerpen soldaten zijn ingezet. In de Scheldestad staan ze onder meer aan het Centraal station, op de Meir en in de (pre-)metro.
Een jonge soldaat, die anoniem wenst te blijven, vertelt over het moment dat bekend werd dat het leger in het thuisland zou worden ingezet “Dat was de dag na de aanslag op Charlie Hebdo (in januari 2015, red.). Toen werden we bijeen geroepen in de kazerne en heeft de luitenant een briefing gehouden over wat er was gebeurd. Toen hebben we vernomen dat we een week later ingezet zouden worden in Antwerpen.”
De eerste maand werden er enkel paracommanda’s ingezet. Na extra training volgde de rest. Destijds werden er vooral synagoges en Joodse scholen bewaakt. Vanwege de gijzeling in een Joodse supermarkt in de week van Charlie Hebdo werd er gevreesd voor een aanslag op herkenbare Joodse plaatsen.
Gemengde reacties
Een vijftienjarige ultraorthodoxe Joodse jongen wil na lang twijfelen zijn mening geven over de situatie. “Ik voel me niet bedreigd, maar ik ben wel blij dat de militairen er zijn”, vertelt hij. “Zolang er terrorisme is blijven militairen nodig, vind ik.” Niet terreur is het probleem, maar eerder het alledaagse antisemitisme waar hij mee te maken krijgt. “Gisteren nog werd er vanuit een auto naar mij geroepen dat Hitler goed was.”
Niet iedereen is te spreken over het militaire machtsvertoon in Antwerpen. Volgens Geert (53) gaat het niet om terrorisme maar om het vergroten van de overheidscontrole “De soldaten op straat zijn een slecht teken voor de democratie. België wordt meer en meer een politiestaat, net als Iran.”
Sommige dagjesmensen schrikken er zelfs van. Onder hen Behesht uit Gent. Zij is niet te spreken over de gang van zaken. “Het lijkt net oorlog. Door de soldaten blijven de mensen bang terwijl dat niet nodig is.” Veiligheid vindt Behesht belangrijk, maar jeeps en uniforms zijn het probleem, niet de oplossing. “Iedere keer dat ik in Antwerpen kom, word ik herinnerd aan terrorisme. Terwijl er echt geen aanslag gaat komen.””
“Stad is veiliger nu”
Volgens de jonge soldaat is de terreurdreiging wel reëel. “Het is geen ver-van-ons-bedshow meer, het is menens. Het kan in onze eigen straten gebeuren, wat is bewezen in Parijs én Verviers.” De aanwezigheid van militairen zou ook een afschrikwekkende werking hebben op alledaagse criminaliteit. “Een soldaat mag zijn post nooit verlaten, maar als er iets gebeurt in de directe omgeving en wij zicht kunnen houden op datgene wat wij bewaken dan mogen we tussenkomen.”
Jordan Almeida uit Angola heeft dat al meegemaakt. Toevallig gebeurde het voorval precies op de plek waar de student elektromechanica het vertelt. “Twee groepjes van vier man gingen voor de UGC-bioscoop met elkaar op de vuist. Toen er twee soldaten aankwamen, zijn ze gevlucht.” De jongeman, die zes jaar in België woont, vindt het goed dat er soldaten zijn. “De stad is veiliger nu.”
De jonge soldaat reageert vastberaden op de vraag of hij denkt ooit geweld te moeten gebruiken in Antwerpen. “Ik hoop dat het niet zo ver moet komen, maar persoonlijk denk ik wel dat dat gaat gebeuren. Daar ben ik honderd procent van overtuigd. Ik denk dat het dodelijk geweld zal zijn.”
© 2016 – StampMedia – tekst: Arthur Govers; Foto: Stefan Lambrechts
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Nieuwsblad - online op 13/02/2016